Jump to content

Վահե Ավետյան


Recommended Posts

Շնորհավոր նոր տարին ձեր

Բացեք ձեր դռները,

Ձեր լուսամուտները,

Սրտերը,

Հոգիները,

Տվեք ինձ ձեր

Հույսերը,

Հույզերը,

Սերը,

Ձեր մերը…

Վա՜յ էս ի՞նչ եմ ասում,

Շնորհավոր նոր տարին ձեր,

Ես ձմեռ պապին եմ,

Ստացեք նվերներ։

Պարեք,

Զվարճացեք,

Հռհռացեք,

Եվ ուրախացեք,

Հարբեք,

Անջատվեք,

Մեռեք,

Ու սատկեք վերջապես,

Վերացեք,

Ձեր մերը…

Վա՜յ էս ի՞նչ եմ ասում,

Շնորհավոր նոր տարին ձեր,

Ես ձմեռ պապին եմ,

Ստացեք նվերներ։

Կերեք կտերը,

Շնորհավորանքները,

Հարևանի ձվերը,

Հաևանուհու բդերը,

Հավքի թևերը,

Օձերի պորտերը,

Կովի ոտքերը,

Պասուց տոլմաներն

Ու մարդու մտքերը

Ձեր մերը…

Վա՜յ էս ի՞նչ եմ ասում,

Շնորհավոր նոր տարին ձեր,

Ես ձմեռ պապին եմ,

Ստացեք նվերներ։

Ահա մարում են

Առաջին լամպերը,

Ու տոնը դառնում է

Առավոտյան գլխացավ

Ու փսխած հոտ։

Նայում ես շուրջդ ապշած

Ու ճչում.

Բա ձմեռ պապի՜ն,

բա նվերները՜

Ձեր մերը…

Այո, այո սիրելիս, Ձեր մերը։

Հայաստանում ձմեռ պապի չի լինում, ու ոչ էլ նվեր,

Մեր մոտ մեշոկ պապի է,

Իսկ դու նվերը։

2005-12-31, Սթոքհոլմ

Link to post
Share on other sites
  • Replies 1.1k
  • Created
  • Last Reply

Top Posters In This Topic

Երբ իմացա, առաջին գիրքս հրատարակվելուց անմիջապես հետո քրեական մեղադրանքներ է ներկայացվել ինձ ու ոստիկանությունը փնտրման ու ձերբակալության հրաման է ստացել, խիստ ուրախացա, որովհետև մտածեցի, որ նոբելյան մրցանակը սարերի հետևում չէ, որովհետև իմ սիրելի ժողովուրդը, մտավորականությունը, լրագրողներն ու ընդդիմությունը կաղմկի, թույլ չի տա, որ նոր հազարամյակում էլ շարունակենք հին մարդակերական ավանդույթը գրողների նկատմամբ, նրան բանտերը խցկելով, կեղեքելով ու սպանելով հոգեպես ու ֆիզիկապես հաճախ։

Ցավոք ապուշի մեկը դուրս եկա ինչպես ամեն անգամ, ինչպես նաև ցանկացած մեկը, որ հայերի համար գրել է երբևէ, Արգիշտի Մենուայևիչից ու Մեսրոպ Մաշտոցից մինչ օրս։

Իմ ժողովուրդը ինչպես միշտ խնչած ունի իր գրողի վրա նրա կենդանության օրոք, նրան բավարարում է հարկավ այն միտքը, որ եթե գրողի պակաս լինի հանկարծ մի օր Երևանում, հանգիստ կքանդեն գերեզմանս մի 300 տարի հետո, օրինակ Բուրկինա Ֆասոում, որին մինչ այդ այցելել են անապատային չախկալները ոսկորներս կրծելու սկզբում, իսկ հետագա սերունդները նրանց միզելու։

Այդ մտքից այնպես սահմռկեցի, որ արթնացրի անմիջապես երեք որդիներիս ու շատ խիստ պահանջեցի, որ այրեն մարմինս մեռնելուցս հետո և իսկական վիկինգի նման շաղ տան մոխիրս օվկիանում, ինչ որ տեղ Բուհուսլենի ու Վալհալլայի մեջտեղները, որ հանկարծ, չպղծեն գաճաճները իմ սրբազան տարրական մարմիններն ու հատկապես էլեկտրոնները, իրենց մեռած ծաղիկներով, թոռշնած ռոմանտիզմով և վավաշոտ մեռելասիրությամբ։

Չախկալների դեմ, ոչինչ չունեմ իհարկե, մեծ սիրով կթողնեի մարմինս նրանց որպես զուգարան, եթե մեռելասեր հայերի հանգամանքը չլիներ սիրելիներս, իսկ նրանում որ դա լուրջ է, կարող եք համոզվել ինքերդ, հայ մեծերի պանթեոններն այցելելով, բայց չակնկալեք միս ու ոսկոր այնտեղ, որովհետև ամբողջովին կրծվել են, մեծերի կենդանության օրոք դեռ, իսկ այդ քարակույտերում բանտարված են նրանց անմար հոգիները։

Ինձ պաշտպանելու փոխարեն, կյանքիս օրոք, կենդանի գրողիս նոբելյան մրցանակի համար «փրոումոթ» անելու փոխարեն (հասկանում եք, որ մեռած գրողներին ոչ ոք մրցանակ չի տալիս), ձեռնամուխ են եղել հայրնեակիցներս համազգային տրանսկոնտինենտալ մամուլով, թուրք գրող Օրհան Փամուկի պաշտպանությանը, և առհասարակ մարդու իրավունքների՝

Թուրքիայում։

Ապուշ եմ ես, երիցս ապուշ, բայց ապուշին հատուկ ապուշությամբ ուրախ եմ, որ ժողովուրդս էլ է ապուշ, որովհետև նայում եմ հենց հիմա ինչպես միշտ երկնի անծայրածիր կապույտին ու ծխում խաղաղության ծխամորճս ինչպես միշտ հանգիստ, որովհետև մեղավոր չեմ բոլորովին, որ ապուշ եմ.

Ապուշ ժողովրդից ապուշ կծնվի

2006-02-13, Սթոքհոլմ

Link to post
Share on other sites

Dalai Lama smiling

- I am Dalai Lama, says the radish-head old man, all wrapped in orange clothing.

As far as I remember we had some problems with this orange when it was time to renovate the flag of the republic. Whether it depended on the lack of orange material or lack of budget, don’t remember exactly…

- Do you like my clothes? We don’t pay attention to the clothes. Not because we are poor, before when we had better times we used to have the same clothes.

- This old man must be teasing me, - the thought crossed my mind.

- You think that I am annoying you, but you’ve come to put your questions, haven’t you? Otherwise why are you here? Have you come to make suggestions to me? If so, then go ahead, I am all ears.

What a foreword! It feels like I see an alien in front of me. Every time I happen to meet someone of this kind, I wonder if those guys Clinton or Bush who boast so much that we are on our way to meet conscious beings from outer space, have they ever asked themselves how we are going to communicate with them? We haven’t yet learnt how to talk to a Tibetan or a Chinese or an Uzbek and we strive to meet aliens, I don’t think they are out of their mind to invest so much money and travel so far away to this village called planet Earth in order to be stuck here in this big madhouse…

- Yes, I’ve come over to put questions, but not to you, my question is to Dalai Lama.

- I am Dalai Lama, I told you already. Tibet has shown you an exceptional respect with this. You’ve got the chance to meet the real Dalai Lama instead of my world known speaker. Don’t you think that Tibet might have its own security system? I can assure you that it has, the oldest one in the world, perfectly functioning during 2500 years.

I feel like an idiot. The thought to give a punch on the bald head of the old man is excluded, he’s almost 100 years old. But the oldster is apparently laughing at me, teasing me. And yet there is a close and warm feeling in this teasing. Our own oldsters tease us the same way. I’ll try not to get mad on him, he’s still an old man, and my situation is the same idiotic, and I’ll not help it right now whatever I do. I’ve left behind my job, my home, everything, have made a settlement and now this gaffer stands in front of me and says that it’s him…

- But I haven’t asked my question yet…

I try to cut it short and go away.

- Yes, you have. You put your question. You didn’t ask where the one called Dalai Lama is, you didn’t look into my eyes to speak, to tell something. You were looking at my clothes. It’s not necessary to open the mouth and spit out words for asking questions. I started to answer the question I saw in your eyes before you interrupted me. I want you to know that this is the reason why we all have the same clothes 2500 years, everyone, from a king, a lama to a simple peasant has the same clothes , and we don’t pay attention to the clothes when we get together. We remember about it only when the following stranger we meet puts the question. The bright colour serves its purpose, it will be noticed and asked about. And we in the meanwhile get the advantage to observe the stranger in his ignorance, who instead of looking into our eyes looks at out clothes.

***

…I am staggering into the chill of the night my nose buried in my warm coat. The oldster harassed me two hours in the unfair, hopeless struggle. I didn’t manage to ask something, the old man assured me that I asked a couple of questions, made me believe it because he was brilliant, he was on the alert … and he was right all the time …

I am staggering in the night, sullen and fretful…

- I wonder what kind of idiocy those conscious beings from outer space might observe us being involved in here on the Earth if they watched us.

***

In half an hour I am flying to Yerevan. Through the window of the bookstore in the airport I see Dalai Lama smiling. It’s the new book that is now on sale. I’ll be flying some ten hours, why not read a bit? I take a copy from the shelf. It’s very expensive. The remembrance of the old man I met four years ago still makes me angry. I don’t want to give money to this. The queue in the store is so long that obviously I‘ll not manage to buy the book, I need to be in the plane already.

Filch it! The sudden temptation jingles in my head. I recall the sour face of the old man and the idea pleases me. I look at the book. From the cover of the book behind the round eye-glasses is cunningly smiling and winking at me Dalai Lama. I turn round the book , check the price, look at the queue that is still as long as before, remember the sour face of the old man and put the book in my bag.

***

I take my seat in the airplane, the stewardesses are running back and forth preparing for breakfast. The air is filled with the tender scent of coffee. I loosen the seat belt, lean the seat of the chair backward, make myself comfortable and with the longing of the desired enjoyment I take the book out of my bag. From the cover of the book behind the round eye-glasses is cunningly smiling and winking at me a little boy.

I’m looking down to the title: “Harry Potter”…

-Darn it, you bloody old man…

------------

Because I like it that way

- Welcome to the capital of the world!

- The capital of the world is Yerevan.

- You Armenians are very arrogant.

- Yes, because we are as stupid as Americans, Russians, French...

- Well, if you confess that you are stupid than why can't you accept that you are in the capital of the world? Isn't that obvious?

- Confessing my stupidity doesn’t necessarily means that you aren't and there is nothing obvious at all.

I've lived in all capitals of the world and only after that I understood - the capital of the world is Yerevan.

That is obvious.

- How? What is obvious?

- Well, be contented with this simple, stupid answer:

Because I like it that way…

Washington D.C., 2003

------------------

What is needed for a citizen to make a significant change in the own country? To become a president?

When I look in comparison the efficiency of changes made by citizens and presidents during the history of mankind, to decide which institute is more effective: citizen or president - I come across names as Spartacus, Mahatma Gandhi, Nelson Mandela, Malcolm X, Martin Luther King®

The first five names are enough to register the score:

Citizen - President 5:0

Stockholm, 2003.09.22

-------------------

I am fool

During 41 years I have met only people, who are sure, that they are clever ones.

A few people, the very best ones thought that they are not so clever, but are not fool too as they do not stop learning. I agree with them. It follows that I have no superior in IQ, because today I was convinced that I am downright fool.

Link to post
Share on other sites

Թշնամուն և իրար քննադատելու փոխարեն մեր քաղաքական այրերը պետք է զբաղվեն իրենց կրթելով։ -

Instead of criticizing one another and the enemy, our political partisans should get busy educating themselves.

*

Բարոյազուրկները նունպես կարեղ են բարձր սկզբունքներ արտահատել։

The morally depraved can also voice noble principles.

*

Կյաքն անդադար և անվերջ փոփոխություն է. Միայն անբարոյականներն են հրաժարվում հասկանալ դա։

Life is constant and endless renewal. Only the morally irresponsible refuse to understand this.

*

Առաց փոփխությունների ժողովորդները մեռնում են: Մեր կուսակցությունները դա չեն հասկանում, կամ չեն ուզում հասկանալ։

Without renewal, a nation dies every hour, every minute. Our political parties either don't understand this or they have no desire to understand it.

*

Եթե ազգը չի անում այն ինչ կարող է և պետք է անի, չի կարող ակնկալել արտաքին օգնություն։

A nation that fails to do what it can and must do has no right to expect foreign assistance.

*

Սեփական շահերը չհետապնդող ազգը դատապարտում է իրեն ոչնչացման։

Nations that are unwilling to defend their own interests condemn themselves to death.

*

Արտաքին ուժերի նկատմամբ մեր մամուլը ներող է ու ստրկամիտ, մեր ներքին հարցերում - անբարտավան, անխիղճ, վրեժխնդիր։

When dealing with foreign powers and issues, our press adopts a permissive, forgiving, and subservient tone. With our own internal problems,however, it becomes arrogant, vindictive, vicious.

Link to post
Share on other sites

[attachmentid=22455]Հրաշք վաճառող բարի աճպարարը

Այն կիրակի օրը, երբ նրան տեսա առաջին անգամ սեղանին բարձրացած, թավշյա շալվարակալը ոսկեթելով դարձակարած, բոլոր մատներին գունավոր թանկագին քարերով մատանիներ դրած, մազերի մեջ զանգուլակներ հյուսած - առաջին պահին մտածեցի, որ կրկեսի համազգեստով ինչ-որ հերթական խեղճ մեկն է՝ Սանտա-Մարիա-դել Դարյեն նավահանգստում հաճախ պատահող: Սեղանը բարձած էր տարբեր հիվանդությունների դեմ դեղերի սրվակներով, հանգստացնող խոտերով: Նա կարիբյան ափի փոքրիկ քաղաքներում բարձր դողդոջուն ձայնով գովաբանում ու վաճառում էր իր ապրանքը: Այս անգամ ոչ մի հնդկական չուլ ու փալաս դեռ չէր առաջարկել, այլ ասում էր - բերեք իսկական թունավոր օձ, և ես ցույց կտամ ինձ վրա, ինչպես է գործում իմ գտած հակաթույնը, միակը՝ բացարձակապես ապահով - տիկնայք և պարոնայք - օձերի, մորմերի, ցողկի և ամեն տեսակի կաթնասունների խայթոցի դեմ։ Մեկը՝ որի վրա հակաթույնի նկատմամբ նրա հավատքը ուժեղ տպավորություն էր թողել, ինչ որ տեղից շշով մի մապանա բերեց՝ ամենաթունավորներից, նրանցից, որի խայթյունից զոհը միանգամից սկսում է շնչահեղձ լինել: Նա այնպիսի ագահությամբ վերցրեց շիշը, որ բոլորս կարծեցինք, թե օձին հիմա ուտելու է։ Շշի բերանը բացվելուն պես օձը դուրս պրծավ ու խայթեց նրա վիզը։ Աճպարարը շնչահեղձ լինելով հազիվ հասցրեց խմել հակաթույնը։ Երբ չուլ ու փալասով բեռնված սեղանը բազմության ճնշման տակ շուռ եկավ, և հսկայական մարմինը մնաց գետնին անշարժ փռված, կարծեցինք թե մեռավ, սակայն նա շարունակում էր ծիծաղել՝ լայն բացված բերանից ոսկե ատամների փայլը ճառագելով։ Սեղանի շուռ գալուց աղմուկն այնպիսին էր, որ քսան տարի առաջ ընկերական այցով հյուսիսից ժամանած և այն ժամանակվանից նավահանգիստում կանգնած զրահակիրը կարանտին հայտարարեց, վախենալով, որ օձի թույնը կարող է տարածվել տախտակամածով, իսկ ծաղկազարդի կիրակին տոնող մարդիկ, չհամբերելով պատարագի վերջին դուրս եկան եկեղեցուց՝ լուսավորված արմավենիների ճյուղերով, որովհետև ցանկանում էին տեսնել, թե ինչ է կատարվում խայթվածի հետ, որի մարմինն այդ ընթացքում ուռել ու երկու անգամ մեծացել էր, բերանից դեղին փրփուր էր գալիս, և լսվում էր, թե ինչպես են շնչում նրա ծակոտիները, բայց նա շարունակում էր բարձրաձայն քրքջալ այնպես, որ վրայի բոլոր զանգուլակները միաժամանակ զնգզնգում էին։ Ուռելով՝ նրա մարմինը պոկում էր զանգապանների կոճակներն ու պատռում հագուստի կարերը, և թվում էր, թե թանկագին քարերով մատանիները հիմա կկտրեն նրա մատները, իսկ երեսը աղ դրած մսի գույնի էր, և բոլորը, ով տեսել էր, ինչպես խայթեց նրան օձը, հասկացան, որ չնայած դեռ ողջ է, արդեն նեխում է և շուտով կքանդվի այնպիսի մանր մասերի, որ ստիպված կլինեն բահով հավաքել նրան ու լցնել տոպրակը, բայց միևնույն ժամանակ թվում էր, թե նույնիսկ թեփի վերածվելուց հետո չի դադարելու ծիծաղել։ Տեսարանն այնքան անհավատալի էր, որ հյուսիսային երկրից եկած ծովային հետևակայինները, բարձրացան իրենց նավակամրջին, որպեսզի հզոր տեսապակիներով գունավոր ապարատներով լուսանկարեն նրան, բայց եկեղեցուց դուրս եկած կանայք խանգարեցին՝ խեղճի վրա ծածկոց գցելով, իսկ ծածկոցի վրա դրեցին լուսավորված արմավենու ճյուղեր՝ երևի ծովային հետևակայիններին իրենց օտարերկրյա բաներով մարմինը պղծելուն խանգարելու համար։ Բոլորը արդեն որոշել էին, որ մեռած է, երբ մի շարժումով գցեց վրայից արմավենու ճյուղերը, և դեռ լիովին չարթնացած ու կատարվածից ուշքի չեկած, առանց կողմնակի օգնության ուղղեց սեղանը, մի կերպ բարձրացավ վրան, և ահա նորից ճչում է, - հակաթույնը ուղղակի տիրոջ օրհնանքն է սրվակում, դուք բոլորդ համոզվեցիք դրանում, արժե ընդամենը երկու կվարտիլյո։ ոռնում էր, որ հակաթույնը հայնաբերել է ոչ թե շահից ելնելով, այլ մարդկանց բարօրության համար - միայն խնդրում եմ ձեզ, տիկնայք և պարոնայք մի հրմշտեք իրար, բոլորիդ կհասնի։ Մարդիկ իհարկե հրմշտում էին, և ճիշտ էին անում, որովհետև բոլորին չէր հերիքելու հաստատ։ Մի սրվակ ձեռք բերեց անգամ զրահակիր նավից մի ծովակալ, հավատալով, որ այդ դարմանը կպաշտպանի անգամ անարխիստների թունավորված փամփուշտներից, իսկ անձնակազմի անդամները, որոնց այդպես էլ չհաջողվեց լուսանկարել օձի կծելուց մեռած մարդ, սկսեցին լուսանկարել նրան ոչ միայն հասակով մեկ սեղանին կանգնած, այլ նաև պահանջեցին ինքնագիր տալ, և նա սիրով բաժանում էր ստորագրությունը, մինչև ջղաձգությունից ձեռքի կծկվելը։

Արդեն բոլորովին մթնել էր ու բոլորը ցրվել էին իրենց տները, երբ նա սկսեց հայացքով փնտրել այն հիմարին, որը պիտի օգներ հավաքել սեղանը և փաթեթավորել սրվակները: Իհարկե հայացքը կանգ առավ իմ վրա։ Կարծես ճակատագիրն ինքը նայեց վրաս, ոչ միայն իմ, նրա վրա նույնպես, ու չնայած անցել է արդեն հարյուր տարուց ավելի, մենք ամեն ինչ հիշում ենք, կարծես դա եղել է անցած կիրակի։ Դարսում էինք արդեն ծիրանագույն ոլորագծերով ճամպրուկը, ավելի նման իմաստունի դամբարանի, երբ նա տեսնելով հավանաբար իմ մեջ ինչ-որ լույս, որը միանգամից չէր նկատել, հարցրեց անտարբերությամբ, - ո՞վ ես դու, - և ես պատասխանեցի, որ որբ եմ հորս կենդանության օրոք, և նա ծիծաղեց, ավելի բարձր, քան թույնի ազդեցության ժամանակ, իսկ հետո հարցրեց, ինչով եմ զբաղվում, ու ես պատասխանեցի, որ ոչինչ չեմ անում, պարզապես ապրում եմ, որովհետև բոլոր մյուս զբաղմունքները քոռ կոպեկ չարժեն, և նա դեռ արտասվելով ծիծաղից, հարցրեց, կա՞ արդյոք աշխարհում մի բան, որ ես այնուամենայնիվ կուզեի իմանալ, և դա միակ անգամն էր, որ ես նրան լուրջ պատասխանեցի ու չստեցի, որ կուզեի գուշակել սովորել, և այդ ժամանակ նա դադարեց ծիծաղը և ասաց, իբր բարձր մտորելով, որ դրա համար ընդամենը ինձ չի հերիքում շատ չնչին բան, որովհետև հիմար դեմքը՝ որը անհրաժեշտ է դրա համար, ես արդեն ունեմ։ Նույն երեկո նա խոսեց հորս հետ և մեկ ռեալ ու երկու կվարտիլյոյով ու սիրային հաղթանակները գուշակող խաղաթղթերի մեկ կապուկով ինձ ընդմիշտ գնեց։

Այդպիսին էր չար աճպարարը, քանի որ բարի աճպարարը ես եմ։ Նա ի վիճակի էր աստղագետին ապացուցել, որ փետրվար ամիսը ոչ այլ ինչ է, քան անտեսանելի փղերի նախիր, բայց երբ հաջողակությունը երես թեքեց նրանից՝ դարձավ անգութ։ Իր լավագույն ժամանակներում նա փոխարքաների զմռսիչ էր աշխատում, և պատմում են, որ կարող էր այնպիսի իշխող արտահայտություն տալ դեմքերին, որ նրանք հետո երկար տարիներ կառավարում էին անգամ ավելի լավ, քան կենդանի ժամանակ, և մինչև նրանց չէր բերում հասարակ մահկանացուի տեսքի, ոչ ոք չէր համարձակվում նրանց հողին հանձնել, բայց նրա դրությունը վատացավ այն բանից հետո, երբ հնարեց շախմատը, որտեղ հնարավոր չէ ոչ պարտություն, ոչ հաղթանակ, իսկ պարտիան անվերջ է։ Այս խաղը խենթության հասցրեց մի կապելանի և դարձավ երկու տիտղոսավոր անձանց ինքնասպանության պատճառ: Դրանից հետո սկսեց անկումը, դարձավ երազների մեկնաբան, հետո հիպնոտիստ, որին հրավիրում էին ծննդյան տոներին հյուրերին զվարճացնելու, հետո ներշնչումով ատամ հեռացնող և վերջապես տոնավաճառի հեքիմ, իսկ այն ժամանակ, երբ մենք ծանոթացանք, անգամ անկիրթ ծովահենները լուրջ չէին ընդունում նրան։ Մենք թրև էինք գալիս աշխարհով մեկ սուտ դեղորայքով և ապրում անդադար վախի մեջ մաքսանենգներին անտեսանելի դարձնող մեր հնարած մոմերի և այն կաթիլների պատճառով, որոնք քրիստոնյա կանայք, աննկատ կաթեցնելով ապուրի մեջ, կարող են աստվածավախ դարձնել հոլանդացի ամուսիններին, և այն ամենի պատճառով ինչ դուք կընտրեք ինքներդ, տիկնայք և պարոնայք, և ես բոլորովին չեմ պարտադրում, որ դուք գնեք, այլ պարզապես խորհուրդ եմ տալիս չհրաժարվել ձեր երջանկությունից։ Մեր հետ կատարվող ամեն ինչի համար ծիծաղից թուլանում էինք, բայց հազիվ էր հաջողվում օրվա հաց վաստակել, ու հիմա նա հույսը դրել էր միայն իմ գուշակելու կարողության վրա։ Ճապոնացու պես մի օր ինձ հագցրեց, փակեց դագաղ հիշեցնող ճամպրուկում ու շղթայեց ներսի աջ պատին, որ այնտեղից գուշակություններ անեմ, իսկ ինքն այդ ժամանակ տենդագին թերթում էր քերականությունը, փնտրում ամենահարմար ձևը, որ մարդկանց ստիպի հավատալ իր նոր գիտությանը, - տիկնայք և պարոնայք, ձեր առաջ Եզեկիելի լուսատիտիկներից տանջված արարածն է, այ դու՛ք, որ նայում եք թերահավատորեն, եկեք տեսնենք կհամարձակվե՞ք արդյոք հարցնել, թե երբ եք մեռնելու… Ինձ երբեք չէր հաջողվում ճիշտ գուշակել նույնիսկ օրվա ամիս ամսաթիվը, և վերջիվերջո նա գտավ, որ ես անպետք գուշակ եմ, որ ուտելուց հետո քնելը ոչնչացնում է գուշակելու գեղձերը, դրանից հետո մահակով գլխիս խփեց, որ հաջողությունը ետ բերի ու ասաց, որ ինձ կվերադարձնի հորս ու իր փողը ետ կպահանջի։ Հենց այդ ժամանկ էլ հայտնաբերեց տառապանքի առաջացրած էլեկտրականության կիրառման հնարավորությունը ու սկսեց կառուցել կարի մեքենա, որը կաշխատեր մարմնի ցավող մասին ծծիչներով միացած։ Քանի որ գիշերներն ամբողջ տառապում էի նրա մահակի հարվածների հասցրած ցավից, որոնք տեղում էին գլխիս նրա անհաջողություններին վերջ դնելու նպատակով, անհրաժեշտ եղավ ինձ պահել, որ կարողանար իր փորձարկումներն ավարտել: Վերադարձս հետաձգվեց, իսկ նրա տրամադրությունը սկսեց բարձրանալ, որովհետև մեքենան վերջիվերջո այնքան լավ սկսեց աշխատել, որ ոչ միայն կարում էր միանձնուհուց էլ լավ, այլ նաև ձեռագործում թռչուններ ու ծաղիկներ՝ ցավի սաստկացմանը համընթաց։ Այսպիսի իրավիճակում էինք, համոզված, որ վերջապես հաղթահարված են բոլոր դժվարությունները, երբ մեզ հասավ գուժն այն մասին, որ զրահանավի ադմիրալը, Ֆիլադելֆիայում ցանկանալով ցուցադրել իր գնած հակաթույնի ազդեցությունը, վերածվել է ադմիրալի մուրաբայի, իր շտաբի աչքի առաջ։

Հիմա նա չէր ծիծաղում։ Մենք փախչում էինք արահետներով, որ միայն հնդկացիներին են հայտնի, ու ինչքան խորանում էինք, այնքան ավելի որոշակի էին դառնում լուրերը, որ դեղին տենդի դեմ պայքարի պատրվակով ցամաք էին ներխուժել ծովային հետևակայինները ու գլխատում էին ամեն մի գաղտնի ու բացահայտ հողի վաճառքով զբաղվողի, որ հանդիպում էր նրանց ճանապարհին ու գլխատում էին ոչ միայն տեղաբնակներին նրանց անվտանգությունն ապահովելու համար, այլ նաև ցրվածության պատճառով չինացիներին, նեգրերին անշուշտ՝ ըստ հին սովորության, հնդիկներին, քանի որ օձ վարժեցնող են, դրանից հետո ոչնչացրին ֆաունան ու ֆլորան ու ձեռքերն ընկած միներալները, որովհետև մեր գործերով նրանց մասնագետները բացատրել էին, որ Կարիբյան ավազանի ժողովուրդը հնարքներ ունի նույնիսկ բնությունը կերպափոխելու, միայն թե խաբեն գրինգոներին։ Ես չէի հասկանում ոչ ծովային հետևակայինների զայրույթը, ոչ մեր վախը նրանց հանդեպ, մինչև չհայտնվեցինք ապահովության մեջ՝ հավերժ քամոտ ուաջիրայում, ու միայն այստեղ նա քաջություն ունեցավ խոստովանել, որ իր հակաթույնը ոչ այլ ինչ է, քան խաշնդեղ, խառնած բևեկնախեժի հետ, և որ ինքը նախօրոք երկու կվարտիլյո էր վճարել մեկին, որ վերջինս բերեր այն թույնը հանած մապանան։ Մենք տեղավորվեցինք գաղութային ժամանակներից մնացած միսիոներության ավերակներում, հույսի պատրանքով, որ այդ կողմերով կանցնեն ինչ-որ մաքսանենգներ, որոնց կարելի է վստահել։ Նրաք միայն կհամարձակվեն դուրս գալ տափաստանի այրող արևի սնդիկե լամպի տակ։ Սկզբում ուտում էինք ծխահարած սալամանդր ինչ-որ մոլախոտի փոշու հետ խառնած, և դեռ կարողանում էինք ծիծաղել, երբ փորձում էինք ուտել նրա եփած ուղեղը, բայց երբ վերջում կերանք նույնիսկ ջրափոսի վրայի սարդոստայնը, հասկացանք, թե ինչքան չի հերիքում ետևում թողած աշխարհը։ Քանի որ չգիտեի դեռ այն ժամանակ մահվան դեմ որևէ միջոց, պառկեցի նվազագույն ցավ պատճառող դիրքով ու սկսեցի սպասել, մինչ նա տենդի մեջ զառանցում էր ինչ-որ կնոջ մասին, որն այնքան զգայուն էր, որ հառաչելով կարող էր անցնել պատի միջով, բայց նույնիսկ այս հնարովի սիրային տառապանքը մահին խաբելու նրա պատրանքն էր։ Այն պահին, երբ մենք արդեն մեռած պիտի լինեինք, նա մոտեցավ ինձ ու նստեց կողքիս, լի կյանքով, ինչպես երբևէ ու գիշերն անցկացրեց մոտս՝ հետևելով հոգևարքիս, խորհելով այնպես ուժեղ, որ մինչև հիմա չգիտեմ քամի՞ն էր արդյոք, թե՞ նրա միտքը, որ սուլում էր ավերակների մեջ, իսկ արևածագին ասաց ինձ նույն ձայնով ու նույն՝ ինչպես նախկինում հաստատակամությամբ, որ հիմա վերջապես ինքը գիտե ճշմարտությունը, այն է, որ իմ պատճառով էր շեղվել իր կյանքի գիծը, այնպես որ, ինձ պետք է հավաքեմ, որովհետև ինչպես ծռել եմ, այնպես էլ ուղղելու եմ հիմա։ Այդ ժամանակ կորցրի սիրո այն փոքրիկ պատառիկը, որ դեռ ունեի նրա նկատմամբ:

post-916-1139877411.jpg

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Նա հանեց վրաս մնացած վերջին ցնցոտիները, ինձ փաթաթեց փշալարերով, վերքերիս վրա բորակ լցրեց, ինձ ողողեց ինձնից իսկ արտադրված հեղուկով ու թևատակերիցս կախեց արևի տակ՝ գոռալով, որ այդպիսի խոշտանգումը բավարար չէ, որ գոհացնի իրեն։ Վերջում նա ինձ թողեց սեփական թշվառությանս մեջ, բանտախցում փտելու, որտեղ միսիոներները գաղութատիրության ժամանակներում ուղիղ ճանապարհի էին բերում հերետիկոսներին ու նենգությամբ, որի պակասից չէր տառապում, օգտագործելով որովայնախոսության իր արվեստը՝ սկսեց նմանակել ուտելի կենդանիների, հասած բազուկի ձայները, աղբյուրի կարկաչը, որ իմ մոտ պատրանք ստեղծեր, որ այդ առատության մեջ մեռնում եմ սովից ու ծարավից։ Երբ վերջապես մաքսանենգները նրան ուտելիք տվեցին, իջավ իմ բանտախուցն ու ինձ ուտելու ինչ - որ բան բերեց, այնքան, որ սովից չմեռնեմ, բայց հետո այդ ողորմության համար վճարեցի նրանով, որ աքցանով քաշեց եղունգներս ու չեչաքարով խառտեց ատամներս ու միակ հույսս այն էր, որ դեռ առիթ կունենամ այս ստորացումներից ու դաժան տանջանքից ազատվելու։ Զարմանում էի, թե ինչպես եմ կարողանում դիմանալ սեփական մարմնիս նեխման գարշահոտին, իսկ նա դեռ շարունակում էր վերևից վրաս շպրտել իր ուտելիքի մնացորդները ու նեխած մողես ու գիշատիչ թռչուն՝ վերջնականապես թունավորելու համար բանտախցիս օդը։ Չգիտեմ, ինչքան անցավ, երբ նա ինձ ցույց տվեց մի ճագարի մարմին ու հայտնեց, որ պատրաստ է թողնել փտելու այն իմ աչքի առաջ, միայն թե չտա ուտեմ, ու այդտեղ հատեց իմ համբերությունն, ու ես բռնեցի ճագարի ականջներից ու շպրտեցի դիմացի պատին՝ պատկերացնելով, որ ոչ թե կենդանին է ծեփվում պատին, այլ նա ինքը, ու կարծես երազում տեսա, թե ինչպես ճագարը ոչ միայն անտանելի ճչոցով վերակենդանացավ, այլ նաև ինչպես օդի միջով նորից թռավ ձեռքերիս մեջ։

Այդպես սկսվեց իմ փառապանծ կյանքը։ Այդ ժամանակվանից ես պտտվում եմ աշխարհում ու մալարիայով հիվանդների ջերմությունն իջեցնում երկու պեսոյով, կույրերի տեսողությեւնն եմ վերականգնում չորս ու հիսունով, ջրգողությամբ տառապողներին՝ տասնութ պեսոյով, կռնատների վերջույթներն եմ վերականգնում քսան պեսոյով, եթե բնածին արատ է, եթե վերջույթները կորցրել են դժբախտ պատահարի կամ կռվի հետևանքով՝ վերցնում եմ քսաներկու, քսանհինգ՝ եթե պատերազմի կամ երկրաշարժի, ծովային հետևակայինների ափ դուրս գալու կամ այլ բնական աղետի հետևանք է, սովորական հիվանդությունները բուժում եմ խմբերով, խելագարներից վերցնում եմ նրանց խելագարության պատճառից դատելով, երեխաներին բուժում եմ կես գնով, հիմարներին՝ հենց այնպես, և հիմա, պարոն քսաներորդ նավատորմի հրամանատար, հրամայեք ձեր տղաներին հավաքեն բարիկադները, որ տառապյալ մարդկությունն առաջ գա, բորոտները կանգնեն ձախ կողմում, ընկնավորները՝ աջ, պարալիզվածներն այնտեղ, որտեղ չեն խանգարի, իսկ ոչ այնքան հրատապ դեպքերը թող սպասեն ետևում, միայն խնդրում եմ բոլորդ միանգամից մի խմբվեք շուրջս, այլապես ես ոչ մի բանի համար պատասխանատու չեմ, կարող եմ շփոթել հիվանդություններն ու կարող եմ ձեզ բուժել մի հիվանդությունից, որ չունեք, և թող հնչի երաժշտություն, հնչի այնպես, որ պղնձե փողերը շիկանան, ու հրավառությունից վառվեն հրեշտակները, իսկ օղին սպանի միտքը, և թող գան լարախաղացներն ու պոռնիկները, հիմարներն ու նկարիչները, և այս ամենն իմ հաշվին, տիկնայք և պարոնայք, որովհետև սրանով վերջ է դրվում հրաշագործների վատ համբավին ու սկսում համըդհանուր համերաշխություն։

Այսպես, բանեցնելով քաղաքական գործիչների հնարքները՝ հանգստացնում եմ ես նրանց, եթե հանկարծ ուժերս ինձ դավաճանեն, և նրանցից որևէ մեկը իմ բուժումից հետո իրեն ավելի վատ զգա քան մինչև բուժումը։ Միակ բանը, որ ես հրաժարվում եմ անել, մահացածներին հարություն տալն է, որովհետեև նրանք դեռ աչքերը չբացած, բռունցքներով հարձակվում են վրաս իրենց հանգիստը խախտելու համար, իսկ հետո մեկ է ինքնասպան են լինում, կամ նորից մահանում հիասթափությունից։ Առաջին պահերին իմ հետևից ման էր գալիս գիտնականների մի շքախումբ, որ պարզեր իմ գործունեության օրինականությունը, իսկ երբ եզրահանգման եկան, սկսեցին ինձ սպառնալ Սիմոն Հրաշագործի դժոխքով և խորհուրդ տվեցին ապաշխարել, որ ճիշտ քրիստոնյայի ճամփան բռնեմ, բայց ես ամբողջ հարգանքով, որին իրենք արժանի են, պատասխանեցի, որ հենց դրանից էլ սկսել էի ։ Չէ որ, ինձ, արտիստիս, իմաստ չունի մահից հետո սուրբ հռչակվել, և ուզում եմ միայն մեկ բան՝ ապրել ու սլանալ հախուռն, գլուխս կորցրած, առանց խելքիս շատ զոռ տալու, այս հին, մեծ վեց գլանանոց կաբրիոլետով, գնված ծովային հետևակազորի հյուպատոսից՝ վարորդի հետ միասին ինչ-որ ժամանակ առաջ, Նոր Օռլեանի ծովահենների օպերայում, իմ այժմյան մետաքսե շապիկներով, իմ արևելյան լոսյոններով, իմ թոփազե ատամներով, իմ դիպակե շլյապայով, երկու գույնանի կաշվե կոշիկներով, ուզում եմ քնել այսուհետև առավոտյան ինչքան ցանկանամ, պարել գեղեցկության թագուհիների հետ և պտտեցնել նրանց գլուխը իմ հանրագիտարանային պերճախոսությամբ, և իմ ծնկները չեն դողա, եթե հանկարծ չորեքշաբթի, քառասուն օրվա պասի առաջին օրը զատկից առաջ, կորչեն իմ ունակությունները, չէ՞ որ, այս մինիստրի կյանքով ապրելը շարունակելու համար, ավելի քան բավարար է հիմար դեմքի արտահայտությունը և անթիվ կրպակները, որ ձգվում են այստեղից մինչև հորիզոն, որտեղ նույն զբոսաշրջիկները, որ առաջ ուզում էին վրեժ լուծել ադմիրալի համար, հիմա կռվում են իմ ստորագրությամբ նկարների համար, օրացույցների՝ իմ գրած սիրային բանաստեղծություններով, իմ կիսադեմով մեդալների, հագուստի մի պատառիկ ձեռք բերելու, չնայած նրան, որ ես ի տարբերություն հայրենիքի հայրերի, մարմարից չեմ կերտված, օր ու գիշեր ձի չեմ հեծում, և պատված չեմ ծիծեռնակներով։ Ափսոս, որ այս պատմությունը չի կարող կրկնել չար աճպարարը, թե չէ դուք կհամոզվեիք, որ ամեն բառ ճիշտ է այստեղ։ Վերջին անգամ, երբ նրան տեսել են, կորցրել էր անգամ գնդասեղները, որոնցով ամրացված էր նախկին պերճությունը և անապատի սաստկության մեջ անհետացել էր նրա հոգին, ոսկորները խառնվել մարմնում, բայց երկու-երեք զանգակածաղկի բոժոժիկ նրա ծամից դեռ մնում էին, ու դա ավելի քան բավարար էր:

Մի կիրակի նա նորից հայտնվեց Սանտա Մարիա դել Դարյեն նավահանգստում, իր անփոփոխ դամբարանի նման ճամպրուկով: Այս անգամ հակաթույն չէր վաճառում: Զգացմունքների լիառատությունից դողդոջուն ձայնով խնդրում էր, որ ծովային հետևակայինները գնդակահարեն իրեն բոլորի աչքի առաջ, որ կարողանա ցուցադրել իր վրա վերակենդանացման գերբնական իր ընդունակությունը, տիկնայք և պարոնայք, դուք, որ այսքան երկար տառապել եք իմ խաբեբայությունից՝ կան բոլոր հիմքերը ինձ չհավատալու, բայց երդվում եմ մորս ոսկորներով, որ դուք այսօր կտեսնեք իսկական ճշմարտություն և ոչ թե ինչ-որ բան անդրշիրիմյան աշխարհից, եթե անգամ թիզ ինչ կասկածում եք, ուշադիր նայեք և համոզվեք, որ հիմա այլևս չեմ ծիծաղում, ինչպես առաջներում և դժվարությամբ եմ զսպում արցունքներս։ Նա վերջապես անհրաժեշտ տպավորությունը թողեց բոլորի վրա, երբ արտասուքով լի աչքերով արձակեց կրծքի վրայի կոճակները և բռունցքով խփեց այնտեղ, որտեղ սիրտն է, հաստատելով այդպիսով մահվան ամենաիրական տեղը, սակայն ծովային հետևակայինները վախենալով կիրակնօրյա բազմության աչքի առջև խայտառակ լինելուց՝ չկրակեցին։ Ինչ որ մեկը, հավանաբար հիշելով նրա առաջվա աճպարարությունները, գնաց ինչ - որ տեղ ու բերեց թիթեղատուփով երնջակի մի քանի արմատ, որը կհերիքեր, որ Կարիբյան ծոցի բոլոր ձկները որովայնով վերև ջրի մակերես բարձրանան: Նա ճանկեց թիթեղատուփը այնպիսի ագահությամբ, կարծես պատրաստվում էր ուտել, և իսկապես կերավ, տիկնայք և պարոնայք, միայն, կխնդրեմ չսարսափել, մի շտապեք աղոթք անել իմ համար, չէ՞ որ մեռնելն ինձ համար նունն է, ինչ հյուր գնալը։ Այս անգամ նա արդարացի վարվեց, չփորձեց ինչպես դերասանը բեմում պատկերել հոգևարքի խռխռոց, այլ միայն իջավ մի կերպ սեղանից, հողի վրա ճոճվելով ընտրեց ամենահարմար տեղը և այտեղից արդեն պառկած, նայեց ինձ ինչպես հարազատ մորը, մեկնեց մարմնի երկայնությամբ ձեռքերը և զսպելով տղամարդու արտասուքը, փչեց վերջին շունչը հոգևարքի գալարումների մեջ։ Այո, այդ եզակի անգամ գիտությունն ինձ հաղթեց։

Ես նրան դրեցի ծաղկավոր ճամպրուկի մեջ, պատվիրեցի հոգեհանգստի ժամերգություն, որը նստեց վրաս չորս անգամ հիսուն դուբլին այն պատճառով, որ քահանան ոսկեզօծ զգեստով էր և եկեղեցում նստած էին երեք եպիսկոպոս: Թաղեցինք նրան կեսարին վայել մի դամբարանում, որը գտնվում է բլրի գլխին, ամենաթարմ ծովային հովիկների գգվանքի ներքո մի մատուռում, իսկ բետոնե սալաքարին գոթական մեծատառերով գրել տվեցի, - այստեղ հանգչում է մեռած աճպարարի աճյունը, չար մականունով, որը խաբել է ծովայիններին ու գիտության զոհ է դարձել, և երբ որոշեցի որ այս մեծարանքներով հատուցեցի պատշաճը, սկսեցի վրեժ լուծել կրածս ստոարացումների համար։ Ես վերակենդանացրի նրան իր դամբարանի ներսում և թողեցի այնտեղ սարսափով համակված։

Այս ամենը կատարվել է վաղուց, այն ժամանակ, երբ Սանտա-Մարիա-դել-Դարյեն նավահանգիստը կերան մրջույնները, բայց մատուռը դամբարանով, բնավ անվնաս մինչ օրս կանգնած է թմբի վրա, Ատլանտիկի քամիների մեջ քնած վիշապների ստվերում, և ամեն անգամ, երբ լինում եմ այդ կողմերում, լեփ-լեցուն մեքենա վարդ եմ տանում: Սիրտս կտոր-կտոր է լինում երբ հիշում եմ նրա առաքինթյունների մասին, բայց հետո, երբ ականջս դնում եմ բետոնե սալաքարին ու լսում, թե ինչպես է արտասվում հալից ընկած ճամպրուկի բեկորների մեջ, բայց ամեն անգամ վերակենդանացնում եմ նրան, երբ մահանում է, քանզի այս պատիժը նրանով է հրաշալի, որ նա կապրի դամբարանում, քանի դեռ ապրում եմ ես՝

այսինքն հավերժ։

ՎԵՐՋ

Թարգմանեցին Ռուզաննա Պողոսյանը, Լուիզա և Վահե Ավետյանները

[attachmentid=22458]Գաբրիել Գարսիա Մարքես

post-916-1139877960.jpg

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Ի տարբերություն շատերի, որոնք չեն ներում թուրքերին, ես պատերազմ գնացի առաջինների հետ։ Ինչպե՞ս է արտահայտվելու շատերի չներելը, չգիտեմ, նրանց՝ որոնք հայտարարում են, որ չեն ներելու, կամ մոռանալու իրենց ընտանիքը անդամահատողին: Ակնհայտ է, որ նկատի չունեն անմիջական ընտանիքը, այլ ազգն են դիտում ընտանիք որպես, որովհետև հարյուր տարի առաջ զոհվածները անմիջական անդամ չեն այսօր որևէ ընտանիքի։ Ես ազգային մոտեցումը միշտ ողջունել եմ, անմիջական պապ եմ համարել բոլորիս անգամ Նոյին։

Այս տրամաբանությունից ելնելով, կհարցնեմ սիրելիներիս.

Արրդյո՞ք մեր ընտանիքի անդամնետը չեն Բյուզանդի փողոցից քշվածները, ծեծված ու արդարություն չգտածները, անմեղ բանտարկվածները, թալանվածները, երկրից քշվածները, սպանվածներն ու խեղվածները։

Արդյո՞ք ներում եք նրանց անդամահատողներին ու մի տող բան եք գրել, կամ մի բառ ասել ի պաշտպանություն։

Ես հայ գրող եմ, չորս գրքի հեղինակ, որի տունը, միջոցները թալանված են Հայաստանում, ոստիկանությունը փնտրում է ու վրաս բարդել են քրեական մեղադրանքներ, չնայած նրան, որ երկրից քշված եմ արդեն 13 տարի։

Արդյո՞ք ատում եք իմ հալածողներին ու մի բառ եք արտասանել ի պաշտպանություն։

Արդյոք կարելի է հավատալ մի ժողովրդի մեծամիտ հորջորջանքին, որ լուռ հանդուրժում է իր ժողովրդի հալածումն ու գրողի բանտարկումը այսօր, բայց հայտարարում է, որ չի ներելու ու չի մոռանալու, հետևաբար վրեժխնդիր է լինելու անհայտ ուրվականների ու գլուխները ջարդած գրողների համար։

Քանի չեմ տեսել այսօրվա խնդիրը լուծող ժողովուրդ, երբևէ չեմ հավատա, որ կլուծվեն նախկին խնդիրները, ավելին՝ չեմ հավատում այլևս ձեր չմոռանալուն ու «չներելուն», որովհետև մոռանում եք ձեր աչքի առաջ խեղվող ձեր ընտանիքի անդամին, այնպես ինճպես ինձ եք մոռացել ու մոռանալու տողերս կարդալուց հետո անմիջապես:

Վահե

Link to post
Share on other sites

When a culture fills itself "attacked" and "endangered" by an other culture, it may reorganize itself, invest more in education, and "attack back" with own culture, absolutely peacefully: through arts and happiness for all.

A culture can't endanger other culture. Cultures can only enrich mutually each other.

What culture is really dangerous for, are:

Corruption, crime and all possible dirt with their eternal sources:

arrogance, envy and greed,

and this ”demons” are never ethnical.

vahe

Link to post
Share on other sites

Ես չեմ հավատում քաղաքական գործիչներին

Ես չեմ հավատում քաղաքական գործիչներին, հետաքննող լրագրողներին ու իրավապաշտպաններին, որոնք խոսում են տնանկներից, բայց ամեն մեկը մեկ-երկու, կամ ավել տուն ունի, տարօրինակ մի երևույթ, բազում տնանկ քաղաքացով լեցուն մի երկրում, ու աշխատավարձ ու գրանտ են ստանում տնանկներին պաշտպանելու համար, որը նշանակում է, որ եթե հանկարծ տնավորվեն տնանկները, դադարելու են նրանց գրանտներն ու աշխատավարձները, «բիզնեսը» կարճ ասած։

Միթե՞ կարող են համոզել վերոհիշյալները, որ անշահախնդիր են։

Սա հասկանալուց հետո հրաժարվեցի գրանտներից, աշխատավարձներից ու տներից ու միայն հիմա եմ համարում ինձ լիիրավ ներկայացուցիչ տնանկենրի, և հայտնում եմ անխտիր բոլոր, բոլոր լրագրողներին, իրավապաշտպաններին ու քաղաքական գործիչներին.

ո՞վ եք դուք, ողորմելի գող, ավազակ, վարձով ու գրանտով մարդակեր աշխատողներ, որ լուծեք իմ պրոբլեմները, նախորոք մերժելով ու հերքելով միտքն այն մասին, որ իմ միակ պրոբլեմը ինքնանշանակ պաշտպան, հետաքննող լրագրող, իրավապաշտպան ու ընդդիմադիր քաղաքական գործիչն է՝

«աշխատավարձով»։

Link to post
Share on other sites

When I first heard that I am accused in crime as soon my first book "Independence Army" was published and I am wanted by Armenian police, I was very much happy, since the best compliment a writer can ever get, is such reaction of a government.

Wow thought me:

- I was not expecting even that the book will be read by my neighbors and former girlfriends, but suddenly the both governments (former and present) became very much interested in literature, and the consequence is that I am a wanted man or in other way vey much closer to Nobel Prize lottery winning than before.

I was an idiot as usually, because since the current day, no single compatriot of mine, has written a single line about the fact. I don't dare to mention the phrase "in defence".

They prefer instead to defend the rights of the Turkish writer Orhan Pamuk, with all right, my respect to him, and are very much eager to implement democracy in...

... Turkey.

Armenia doesn’t need democracy one may think.

I was an idiot as I wrote before, even more then that, triple so,

but I am looking at the blue sky as always before and smoking my pipe of peace as usual and am very much happy as an idiot for the fact that my people are idiots too, and it is not my fault that I am an idiot,

because idiot people give birth to idiots.

Do you think I need to care about being an idiot?

vahe

2006-02-13, Stockholm

Link to post
Share on other sites

Ու ես կայֆից տժում եմ

Լսեք,

եթե որևէ մեկի մտքով անցնում է մի ակնթարթ անգամ,

որ ես տառապում եմ, կամ տառապել եմ երբևէ,

բացի մեկ անգամ կյանքումս մի կես ժամից,

երբ Ամստերդամից մի քսան կիլոմետր հեռու վերջացավ բենզինս, չարաչար սխալվում եք, բոլորովին մի անհանգստացեք և չանեք երբևէ ինձ սիրելուց խառակիրի։

Առանձին գրքի թեմա է այդ պատմությունը, և ես այն գրելու եմ, որպեսզի սերունդներն այսուհետև հանգիստ վերաբերվեն պրոբլեմներին, որովհետև յուրաքանչյուր տառապանքին, հետևում է հավասար երջանկությունը։

Իմ համար դա ապացուցվեց այն տարի Ամստերդամում,

իսկ դուք կհասկանաք, երբ գրեմ այդ գիրքը, դուք էլ կարդաք։

Մեղադրանքի, լուտանքի, բանսարկության, բանտարկման սպառնալիքի այս հորձանուտը, որ վկայում եք բոլոր նրանքդ, որ այստեղ եք,

ինձ հասնում է մի վիճակի կենդանության օրոք,

ւր ինձ պարբերաբար հյուր են գալիս Մաշտոցը, Նարեկացին, Խորենացին, Լաստիվերցին, Րաֆֆին, Թոթովենցը, Օտյանը, Օշականը, Չարենցը, Բակունցը, Զոհրապը, Մեծարենցը, Դուրյանը, Տերյանը, Թումանյանը, Սևակը, Շիրազը, Սահյանը, Չիլոն, բոլոր-բոլոր հայրերս,

ծխում են հետս խաղաղության ծխամորճն ու ասում,

- Կեցցես փոքրիկ, դու մեզնից առաջ անցար։

- Հաստա՞տ։ Ուրեմն ես հիմա ամենակռուտո՞յն եմ։

- Իհարկե փոքրիկ, ամենակռուտոյն ես։ Այնքան ժամանակ, մինչև գա հաջորդ փոքրիկը ու դու նրան մեծարես որպես կրուտոյ։

Դա մեծամտանալու, հպարտանալու բան չէ։ Պատմական զարգացման նորմալ ընթացքն է։

Եթե ամեն սերունդ ավելի կրուտոյ չէ, կնշանակի դեգրադացվում ենք,

իսկ կառավարական և հասարակական բոլոր ռուպորները ճվում են համայն աշխարհով, որ բուռն զարգանում ենք,

ուրեմն կրուտոյն ես ամենա, որովհետև վեջինն ես առայժմ, և մեր Վահան ախպերը, Տերյան կայֆարիկ, մելամաղձոտ չեր խոսում այդ վերջինը լինելու ֆենոմենի մասին։ Չես հավատում, իրեն հարցրու։

- Հա՞ Վահան, ճիշտ է ասում քերթողահարը.

հարցնում եմ մեկնելով նրան ծխամորճը:

- Հը՞, վայ կներես Վահե ջան, չէի լսում, զահլես տարել է էդ քյոփակը ճիշտն ասած, բայց դե քերթողահայրն է, ճիշտ կասի էլի։

- Պա՞րզ է.

հարցնում է քերթողահայրը ժպտալով ու աչքով է տալիս։

- Պարզից էլ պարզ:

Իսկ եթե քո համար պարզ չէ, սիրելի ընթերցող,

համակերպվիր դեգրադացիայիդ հետ ու

ողբա՜, ողբա՜, ողբա՜ ցեղասպանված հայ ու շարունակիր մատաղ անել սեփական ցավերդ մեղմելու սին պատրանքի համար

գրողներիդ:

Անգամ դեգրադացիայովդ ես նպաստում իմ զարգացմանը,

սերնդե սերունդ

Ու ես կայֆից տժում եմ։

2006-01-04, Սթոքհոլմ

Link to post
Share on other sites

Միթե՞ լավ չէ ախմախ լինելը

Սկսեցի գրել հայտնելով որ գրող չեմ քաղաքական գործիչ եմ, սովորական մի տխմար, անգամ ավելի վատը նրանցից, որ այսօր իշխում են Հայքը, որովհետև սկի իշխել էլ չեմ կարողանում ու բազում տուֆտա բան, ու նաև որ ցանկություն ունեմ վերադառնալ հայրենիք, վերակառուցել բունս։ Ստեղծագործություններս ընդունվեցին խանդավառությամբ, իսկ երբ վերադարձա տուն, հայտնվեցի բազում սիրելի գրկի մեջ։

Աստղ էի մի ակնթարթ, բայց ես նման պահեր շատ եմ ապրել կյանքումս և ի սկզբանե գիտեմ որքան կարճ է տևում աստղային սերը, ու հասկացա որ այն վերջացավ, երբ լսեցի առաջին անգամ.

- Օստապ Իբրահիմիչ, իսկ ե՞րբ ենք բաժանելու մեր փողերը։

- Ի՞նչ եք խոսում Շուրա Բալագանով և Միխաիլ Սամուիլովիչ Պանիկովսկի և Կազլևիչ, իմ սիրել լեյտենանտ Շմիդտ, սիրելի հայրիկի կրտսեր որդիներ և իմ հարազատ եղբայրներ.

ե՞րբ եմ խոստացել ես ձեզ, որ դրամ եմ ունենալու երբևէ ձեր հետ կիսելու։

- Բայց Օստապ Իբրահիմիչ, չէ՞ որ հեղափոխությունն իրականում առանց դրամի չի լինում, դու էլ կարծես անընդհատ կոչ ես անում հեղափոխության, ու մենք էլ հիմար չենք ու ջոկում ենք, որ դու ԵՄ-ի շպիոնն ես, որին մենք անհամբեր սպասում ենք հանուն ժողովրդավարության ու մարդու իրավունքի, և ոչ մի դեպքում հանուն անձնական շահի, այնպես որ ինքդ հասկանում ես, որ ամեն ինչ հասկացել ենք, մի կատակիր մեր հետ,

մենք հերոսացել ենք դժվար տարիներին Երևանում պարապ-սարապ զվռնելով, և համայն հայությանը այդով լավություն ենք արել ու տոկոսով պետք է ստանանք այդ պատճառով, այնպես որ մի հապաղեք այլևս Օստապ Իբրահիմիչ, հայտնեք մեզ վերջապես.

- ե՞րբ ենք բաժանելու մեր փողերը:

Բայց ախր մեռա գրելով, որ շպիոնը իշխում է մեզ, կայսերական մեդալներ է ստանում ու շքանշաններ, անունը KGB է, որ ես շարքային մի ախմախ եմ, ինքս մեծ հաճույքով կմասնակցեմ դրամի բաժանման, եթե որևէ մեկը բարիացակամ գտվի և առանց շահախնդրության առաջարկի կիսել դժվարությունը, ու դժվար թե որևէ մեկի մի քոռ կոպեկ տամ անգամ այդ դեպքում, որովհետև սեփական ծրագրերիս համար ունեմ անհապաղ 15 միլիարդ եվրոի կարիք։ Ես առաջիկա մեկ տարում այդ գումարը հազիվ, ծերը ծերին առաջացնեմ, որտեղից՞, և ամենակարևորը ինչու՞ բաժանեմ ձեր հետ։

- Արա էս իսկականից ախմախ ա, ու ոչ մի շպիոն էլ չի Կազլևիչ։

- Հա էլի, հաստատ, ի՞նչ կասես դու, Միխաիլ Սամուիլիչ։

- Տո սա ոչ միայն ախմախ է, սա ավազակ է, սա գցող է, սա բռնաբարող մանկապիղծ արվամոլ է, սա թմրադեղ տարածող է…

Ինչ որ է.

Այն որ երկիրը վերգրավել է KGB-ն, նորությթուն չէ, դա պատահել է 91-92 թվականներին։

Նորություն չէ, որ ախմախ եմ, այդ մասին գրել եմ 4 գիրք, մեկն անգամ անգլերեն։

Նորություն է այն, ոե գիտեմ այսօր բոլոր նրանց, որոնք անհամբեր «հաշվում» են շպիոնին ԵՄ-ից, ԱՄՆ-ից, թեկուզ Էմիրաթներից, Իրանից ու Թուրքիայից անգամ,

որպեսզի գրանտի համար բոլորից առաջ հասցնեն պառկել տակը ու պարկեցնել երկրին ամբողջ որպես հետևանք, կարծես նեկայիս պառկած լինելը բավարար չէ։

Փողը բոլորին հերիք չէ, կամ ավելին են ուզում։

Հայե՜ր,

միթե՞ լավ չէ ախմախ լինելը

2005-01-04, Սթոքհոմ

Link to post
Share on other sites

Գնա մեռի, արի սիրեմ

Ո՞վ է Ձեզ Սթոքհոլմում բանտ նստացնում եղբայր: Որ նստացնեն` դրանց ազիզը կթաղեմ... Խոստանում եմ:

-----

Ձեր մի նախադասության մեջ, ինչպիսի անջրպետ է արտահայտվում հայերի մեջ։

Ես սա համարում եմ հասարակական աղետ, էս բնագավառում աշխատող բավականին լուրջ մասնագետների եմ լսել, արժանի յուրաքաքչյուրիս ուշադրությանը։

1. Ինչու՞ եք ինձ իմ կամքից անկախ նստացնում Սթոքհոլմում, երբ ես տարիներ շարունակ փորձում եմ գալ տուն։

2. Ինչու՞ ուշադրություն չեք դարձնում իմ թալանվելու փաստի վրա։

3. Ինչպե՞ս է, որ գրողների վերաբերյալ պատմական հարուստ հիշողություն ունենալուց հետո, նրանց ձերբակալման, լռեցման, ոչնչացման մասին, մեր բոլոր սերունդներում նման փորձ ունեցող ժողովուրդը դեռ չի սովորել որ առանց հրամանի ու առանց կանչի մի մարդու նման պետք է ոտքի կանգնի, մեքենաներ շուռ տա, ոստիկաններ տփի, էլ չեմ ասում կազմակեպված նամակագրություն հղելու մասին միջազգային ատյաններ, երբ գրող են ձերբակալում քաղաքական հայացքների համար, ասել կուզե ազատ խոսքի։

Դուք հավանաբար անձնականացնում, վահեացնում եք հարցը, իսկ ես նայում եմ դրան որպես սկզբունք, որովհետև խոսքի ազատությունը հիմքն է, սկիզբն է ժողովրդավարության, իսկ մենք կարծես բոլորս դրան ենք լծված արտաքնապես։

Խոսքի ազատությանն է ուղղված միշտ առաջին հարվածը՝ ասել կուզե գրողին։

Սա աքսեոմ է։ Մեր պատմությունը ցույց է տվել, թե ինչ է պատահում ժողովուրդներին, որոնք չեն պաշտպանում իրենց գրողներին ու այլախոհությունը։ Չեմ , կռում հասկացեք։ Ձեր ուշադրությունն եմ հրավիրում, ուզում եմ մտածեք դրա մասին, ի տարբերություն նախկին ժամանակների, հավանաբար ինտերնետի շնորհիվ, կարողանում եմ քայլ առ քայլ զգուշացնել ամեն օր, թե ինչպես է սեղմվում օղակը շուրջս։

Կարո՞ղ եք ասել, ի՞նչ կարող եմ անել ավելին քան այսքանը, որ թույլ տաք միտք, որ ոչ թե պարանոյա ունեմ, այլ հիմնավորված անհանգստություն, և սրտանց ուզում եմ, որ ընկալեք ասածս, կիսեք անհանգստությունս, և լուծումներ որոնեք հավաքական մտքով, ինչպես վայել է ազգին։ Եթե ոչ, ինչու՞ եք վրդովվում, որ մեզ ցեղախումբ եմ անվանում, փոխանակ համաձայնելուն։

Ինչու՞ եք ուզում սպասել, որ բանտարկեն, նոր տաղեք ազիզները։

Չե՞ք կարող թաղել ազիզները սկզբում, որ բանտ չնստեմ։

Միթե՞ իսկապես հաջողվել է չեկիստներին, դարձնել բոլոր հայերին արդեն սադոմազոխիստ, որոնք սիրել կարող են, մեռնելուց ներին միայն։

Գնա մեռի, արի սիրեմ

հայկական սադոմազոխիստագույնս ասացվածք

Link to post
Share on other sites

Տո տխմար, հլը մի հատ դու պատրաստ

Այսօր սուզված «ընդդիմադիր» նավի բեկորները այստեղ այնտեղ ակնարկում են, որ հայ ժողովուրդը հեղափոխության պատրաստ չէ:

Էս մարդիկ կարծում են, որ պատրաստ է միայն նա, ում ասում ես «եղիր պատրա՜ստ»,

պատասխանում է «միշտ պատրա՜ստ»։

Ուրիշ բան չեն տեսել, չգիտեն, իսկ նրանց ոչ ոք դեռ չի ասել.

- Տո տխմար, հլը մի հատ դու պատրաստ։

2005-12-28, Սթոքհոլմ

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Շառլ Ազնավուր, սուլթան Համիդ, կամ ոչինչ

Ընդհանուրի ու անհատի սահմանները սղված են Հայաստանում, չկան էլ այդպիսիք։ Հայաստանում սահմանները մարդկանց միջև պայմանավորված են ոչ թե հասարակական բարոյականությունից և հիմնարար իրավունքներից բխող օրենքներով, այլ զոռբայության անհատական դրսևորումով, այս, կամ այն կոնկրետ մարդկային հարաբերությունում, և դրանով է պայմանավորված նաև անձի բացակայությունը երկրում, որովհետև համարյա չես հանդիպի հաստատուն հոգեբանությամբ մեկը, հասուն անձ, որը սկզբունքային համակարգ ունի արդեն ձևավորված, ըստ որի հարաբերվում է մարդկանց հետ ու ճանաչվում իր հատուկ բնավորությամբ, որն այլ ինչ է քան սկզբունքների յուրօրինակ հավաքը։

Նույն մարդուն կտեսնես «առյուծ կտրած ասլան տղա» որևէ խեղճի հետ խոսելիս, իսկ հաջորդ քայլին «կուռկուռի ձագ» է մի թիզուկեսանոց թաղային ավտարիտետի առաջ։

Բարոյական արժեքների բացարձակ սղվածությունն ու հասարակական նորմի բացակայությունը հետևանք են նրա, որ Հայաստանը անկախ հռչակվելով հանդերձ պետություն դեռ չդառավ, իսկ հայերն ազգ։

Մեր երկիրն այսօր դիվանագիտորեն անկախ տարածք է սղված բարոյականությամբ և բոլորովին հասարուկություն չդառած անհատներով բնակեցված, որոնց հիմնական նպատակն է օրը սկսելուն պես հայթայթել նյութ, սեփական սպառման համար,

և դա այնքան է կարևորված չքավորության ու արժեքային համակարգի բացակայության պայմաններում, որ անգամ ռազմավարական շահերը կարող են արհամարվել, միայն որևէ կոնկրետ սուբեկտ, հենց այսօր, այս պահին իրեն երջանիկ զգա, և ամենակարևորը մինչև կյանքի վերջ։

Այս տեսակը մարդ արարածի անմահ ապրելու մտքի կայծ անգամ չունի մոխրագույն մասայի ծալքերում։ Մահաթմա Գանդին այս առիթով ասել է.

- կան ժողովուրդներ, որոնց աստված կարող է երևալ միայն մի կտոր հացի տեսքով։

Այն, որ առաջին քրիստոնեա, նոյից մինչ օրս սեփական պատմությունը հաշվող, դարի առաջին ցեղասպանությունը վերապրածժողովուրդը կհայտնվեր այդ ժողովորւդների ցուցակում, ճակատագրի հեգնանք է և ապտակ, իմ ազգային անսահման սնապարծությանը:

Ես անշուշտ կարող էի շատերի նման շարունակել ինքնաբավարարվել օրգազմիկ ճիչ ու հարայ հրոց սարքելով.

- Ազնավուրը հայ ա՜, Արոնյանը հայ ա՜, Նալբանդյանը հայ ա՜…

և այդպես էլ անում էի, խոստովանում եմ, բայց նկատեցի, որ սեփական վիճակիս մեջ ոչինչ չի փոխվում դրանից, և ոչինչ չի փոխվում նաև հայրենակիցներիս վիճակներում։

Քիչ ավելի ուշ հասկացա, որ բավար չէ Ազնավուրի, Արոնյանի և անգամ սեփական հայ լինելը, որովհետև սուլթան Համիդն էլ ա հայ,

Ստալինն էլ, Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ, Ռոբերթ Քոչարյանն էլ,

ու անգամ եթե ազնավուրներին բազմապատկենք հարյուրով ու բոլոր նրանք «հետևներից բոմբ գցեն»,

սուլթան համիդ եղել է, կա ու լինելու է զուգահեռաբար, ու քանի դեռ չենք առաջացրել հասարակական բարոյականություն, հիմնարար իրավունքից բխող օրենք,կամ ազնավուր պետք է լինենք, կամ սուլթան համիդ, կամ բնավորությունից զուրկ, հանգամանքով միայն ղեկավարվող անդեմ մի արարած, ընդհանուրի ու անհատի միջև սղված սահմաններով մի անորոշություն.

այն, ինչ որ ենք։

2005-12-29, Սթոքհոլմ

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

- Էս հո մեր Բաղդասարն ա՜…

Մեր էպոսը թերի է ու անմարդկային այդ պատճառով։

Միայն հիացմունք եմ լսել հայրենակիցներիցս, ինչպես հիանում են բոլոր ժողովուրդները իրենց էպոսներով, բայց երբևէ չեմ լսել ասի մեկը.

- Էս Բաղդասարն ու՞ր կորավ։

Չեմ կարող պնդել, որ բոլորովին իզով թոզով կորավ.

Բազում պատումներից մեկում Բաղդասարն է շարունակում պատմությունը, բայց այնտեղից սղղացրել են Սանասարին, այնպես, որ գեղարվեստական հատուկ արժեք չի ներկայացնում իրենից պատումը, որովհետև նույն անփոփոխ սղղցումն առկա է։

Չի լինում էլի մեր բանհյուսության մեջ, որ երկու ախպեր շարունակվեն, մեկի քոքն անպայման պետք է կտրվի իզով թոզով։

կասկածում եմ, որ հետագայում մոռացության մատնվածի կերպարը փորձել են կրկին մեջ բերել «Բաղդասար ախպար» կերպարով, բայց դե տեսաք ինչով վերջացավ ու կրկին մատնվեց մոռացության։

Մեր էպոսը ֆետիշիզմ սերմանող, վտանգավոր գրականություն է անգամ, եթե կուզեք։

Հենց նոր մտքոցս անցավ։

Բոլոր սերունդներում մենակ մի հատ ցենտր տղա կա ու ամեն ինչ նրա շուրջն է պտտվում ու նա լավն է անգամ, երբ իջեցնում է ծառը, նստացնում հարևանի երեխաներին, բաց թողում ու թռցնում խեղջ փոքրիկներին աջ ու ձախ, գլուխ ու ոտք կոտրելով։

Փոխանակ տարվի ուղիչ տուն, գովերգվում է խուլիգանը, որպես հերոս։

Այն ինչ ունենք այսօր՝ ուղղակի հետևանք է։

Ի տարբերություն խրոնիկ հերոսների, մնացյալը չգիտես ինչու ցռան են, ձենով, բայց վախկոտ, նրանց կնանիք բոզեր են ու հորից մեկ եղբայրն անգամ չաթլախ է, եթե ուրիշ մայրիկից է ծնվել, որի կուրծքն անգամ կերել է հերոսը, բայց ինչ կապ ունի.

չաթլախին պետք է է մեջտեղից ճղել։

Խնդրեմ։

Ինքներդ դատեք, թե ինչ է գովերգել մեր էպոսը։ Միակ հույսս անհետացած Բաղդասարն է, որովհետև երբ գտնենք նրան, գուցե պարզվի, որ մեր պատմությունը բազկացած չէ միայն հերոս անվանված խուժաններից ու նրանց շրջապատող ցռռաններից, ձենով վախկոտներից ու ուրիշ մայրիկներից ծնված, չաթլախ եղբայրներից ու նրանց բոզ կնանիքից, այլ նաև ուրիշներից, որոնք չկան, հայտնի չեն, անհետացված-անհետացած են։

Էսպես Բաղդասարին կորցրած ու զարմացած ապրում էի իմ համար, մեկ մեկ մտածելով մենակ «այ մարդ, էս Բաղդասարն ի՞նչ եղավ ախր)

մինչև քոռ-քոռ ռաստ եկա վիկինգների էպոսին ու տեսա, որ այստեղից նախ ոչ մեկ չի կորչում, հոտո հերոսները բազում են, բոլորն են հերիք չի, դեռ մի հատ էլ սև մազով, սև աչքով ինչ որ վայրենի է գալիս հարավից, կոխում է ՈԻդենի (գլխավոր դեմքը) աղջկան ու դառնում աստված-հերոս-ախպերներից մեկը։

- Էս հո մեր Բաղդասարն ա՜…

բացանկաչեցի մտքումս, «Ինչու՞ է աղմկում գետը»

կինոյի «էս մեր Աթանեսն ա՜» տոնով ու առոգանությամբ։

Ադպես եմ կարծում ճիշտն ասած, որովհետև չեմ լսել, որ որևէ ցեղ, էպոսի հերոս անհետ կորցնի ու չեմ էլ լսել, որ որևէ մեկը, վիկինգներից բացի գտած լինի, այդ պատճառով եմ կարծում, որ մենակ հայերն են կորցրել ու մենակ վիկինգներն են գտել, ուրեմն վիկինգները գտել են այն, ինչ հայերը կորցրել են։

Շատ հասարակ ապացուցեցի կարծում եմ։

- Էս հո մեր Բաղդասարն ա՜…

Կասկածս սաստկանում է նրա խուժանության պատմություններին ծանոթանալուց, որովհետև պարզ ընդգծվում է շարքային վայրագ, դպրոց չգնացած սասունցին, Թալինի շրջանի Կաթնախպյուր գյուղից օրինակ և ես նրան շատ լավ ճանաչում եմ դժբախտաբար, որովհետև ինքս մեկ քառորդ սասունցի եմ, ինչ մեղքս թաքցնեմ ձեզանից սիրելիներս, հենց էդ Կաթնաղբյուրի գծով և միայն երեք քառորդս է բարեբախտաբար, տարբեր տեղերի թափթփուկ «մուռտար էռլագան», այն, ինչ մեծարում է իմ մեկ քառորդը, մյուս երեք քառորդին, որը նշանակում է կեղտոտ տեղացի։

Մեր էպոսը թերի է, որովհետէ ֆունդամենտալացվել է բոլշևիկների օրոք, դարձել մոնումենտ, ըստ այն ժամանակվա քիմքի, ճաշակի և քաղաքական պատվերի ու ծեփել են հայ գրողները կապինան Թենքեշի, Յագո Բուգայի ու Չապաևի կերպարները հայերին համապատասխանացված։

Ժոզովրդական բանահյուսությունը ֆունդամենտալանալ չի կարող, որովհետև ժողովուրդն անընդհատ գալիս է ու հյուսում բանը ու ոչ պարտադիր այնպես, ինչպես պլանավորել էր կոմիսարիատը ու որպես ապացույց պնդումիս հյուսում եմ արդեն յողովրդական էպոսը, շարունակում եմ Բաղդասարի ճյուղը, վիկինգների Լոքի աստված կոչված ու իմ «հյուսած» հերոսը չի լինելու «ստամբուլը սարքենք արյան ծով» տիպի պսիխոպատ՝ ոչ։

Նա լինելու է փանք-անարխիստ անպայման, կանանց սիրելի ու բազմազավակ, կռվարար, թմրամոլ և դյութիչ, հանճարեղ, երաժիշտ, նկարիչ, քանդակագործ, երգիչ, դերասան, ռեժիսոր սպորտսմեն, ճանապարհորդ ու գիտնական ու բազում ուրիշ տաղանդների տեր, ուր կտանեն մեզ մեր անուրջները և երազները և բանը անշուշտ, կախված նրանից իհարկե, թե ինպես ենք տիրապետում բանին։

Այս բոլոր զվարճալի պատմությունները մաս են կազմում ապագայում գրվելիք «Սասնա Ծռեր Բաղդասար - Լոքի, կամ Անկախության Բանակի քաջարի զինվոր Շվեյկի արկածները Լափլանդիայում» գրքում,

իսկ դուք՝

սիրելի ժողովուրդ,

ֆունդամենտալիզմից խուսափելու համար,

կորող եք ազատորեն բանը հյուսել, ինչպես կամենում եք ինքներդ։

Սիրով և հավատարմությամբ՝

կրտսեր շարքային զինվոր Շվեյկ

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Սիրելի ցեղակիցներ,

մի բարկացեք դուրս տվածս հիմարությունների վրա։ Ես Նոյ պապիցս 6000 տարի փոքր եմ, ու դեռ նոր եմ սկսում ոտքի կանգնել։

Ես ընդամենը մի տհաս մանկիկ եմ։

2006-02-17, Սթոքհոլմ

o(*L*)o

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Եթե որևէ մեկը կարծում է, որ եբևէ կունենամ դժվարություն Հայաստան գալու, չարաչար սխալվում է։ Սխալվում է նաև նա, ով գրքերս, գործերս կարդալուց կարծում է թե տառապում եմ։ Ինձ Հայաստանում բազում մարդ է ճանաչում, հաց ու փորձ արեք, կասեն վստահ եմ ինչն ինչոց է։

Մեկ մեկ սատանեն ասում է թռի գնա, մի հատ սահմանի վրա հենց ձերբակալելու փորձ անող մենթին մի հատ ապտակ հասցրու, որ խլինքը փուչիկ կանգնի, ու հետո նայի զարմացած լոպազը, թե ինպես է զգաստ կանգնած պատիվ տալիս իր գեներալը, Անկախության Բանակի հրամանատարին, ու ասում,

- Վահե ջան, քեզ ձերբակալելու հրաման ունեմ, ի՞նչ անենք։

- Կատարենք մեր զինվորական պարտականությունը երկուսս էլ, սիրելիս, այնպես ինչպես կթելադրի քեզ քո խիղճը։ Գնանք նախաճաշենք միասին, սոված եմ, կանչիր վարորդիդ, իմ մեքենան Երևանում գողացված է, գնանք մեր եղբայրների հետ զրուցելու և հարթելու բոլոր թյուրիմացությունները: Միակ բանը, որ խանգարում է, տխմարներին անելանելի վճակի մեջ չդնելու ցանկությունս է, որովհետև հենց էս գրածս ճշգրտորեն կատարվեց, չեն իմանալու ուր կորեն ու մկան ծակին հազար են տալու։Կթողնեմ, որ հանդարտվեն մի քիչ, հասկանան, որ ներել եմ, անգամ երբևէ չեմ էլ բարկացել.

Տխմար բան է տխմարի վրա բարկանալը,

իսկ չեմ վերադառնում, որովհետև չեմ եկել, որ մենակ վերադառնամ, այլ 8 միլյոն հայ, հետս տուն բերելու։

- Ո՞վ ես դու.

կասեք,

- որ հայերին տուն բերես:

Ես հայ գրող եմ և միայն ու միայն ես պետք է բերեմ, որովհետև սկզբում բանն էր, և ոչ մի դեպքում կոմիսարները,

որովհետև կոմիսարների բերածները, ոչնչացվում են գուլագներում։

2006-02-18, Սթոքհոլմ

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Ցանցառ

Ամոթից գետինը մտնելով ու մտքում ինքս իմ երեսին թքելով՝ տալիս եմ 60 եվրոն գյուղական կայարանի վարիչին։ Մենք մինչև ուղն ու ծուծը վարակված ենք կաշառքով։ Ես ինձնից շատ կաշառակերության դեմ հաչացող չեմ ճանաչում, բայց հենց նոր կաշառք տվեցի։ Հոգիս ճանկռվում է, բայց ի՞նչ անեմ, ինչքա՞ն լռվենք էս ռուսական տափաստանում:

- ՈՒզում ենք Մոսկվա - Հելսինկի գնացքը կանգնացնես, 50 եվրո կտանք։

- Հո չե՞ք գժվել, էս գեղու՞մ, 200-ից պակա՞ս, - ոչ ոք չի կապնվի։

Հասկացա, որ այստեղ որևէ բանի կապնվելու հարց այլևս չի մնացել, գումարի քանակից է ամեն ինչ կախված։

- Դե նստի, ախմա՛խ, ու սպասի տես, թե մոտակա 500 տարում ով է գալու քո գեղում Մոսկվա - Հելսինկի ճեպընթաց կանգնացնելու։

60-ով կապնվում է։

- Մտքովդ չի՞ անցնում, որ կարող ա տեռորիստ լինենք։

- Չե, ի՜նչ եք ասում։ Դուք տեռորիստի նման չեք։

Ակնհայտ սուտ է խոսում։ Մեր սփաթները, խեղճ չեչենների ամեն տեղ կպցրած «ՓՆՏՐՎՈՒՄ Է» հայտարարություններից նայող հալածված գազանի դեմքերից ոչ մի բանով չեն տարբերվում: Պարզապես խեռին չի կտրաքացնե՞նք այդ գնացքը, թե՞ չէ, ինքն իր 60 եվրոն ստացել է։ Փնչալով սահում է մոտներովս գնացքը։ Կողքս կանգնած, փայտ ճոճող, երկաթուղայինի շորերով, կարմիր թուշերով շեկլիկը ծիկրակում է հետաքրքրված։

- Ասա, ի՞նչ ես ուզում հարցնել։

Ժպտում է անուշիկ, մի քիչ ամաչկոտ։

- Ի՞նչ եք անում այստեղ, ինչու՞ եք այստեղից նստում այս գնացքը։

- Մեքենաս գողացել են այստեղ, դրա համար նստում եմ գնացք, որ գնամ տուն։

- Հելսինկիու՞մ եք ապրում։

- Սթոքհոլմում։

- Հելսինկիից նավով եք գնալու՞։

- Այո։

- Երանի՜ ձեզ։

Հանկարծ հիշեց մեքենաս երևի, լրջացավ, ամաչեց մի քիչ կարծես։

- Ցավում եմ մեքենայի համար։

Այդ պահին կանգնեց վերջնականապես գնացքն ու ես երեսս թեքելով, որ տեսնեմ որտեղից ենք նստում ասացի անկապ.-

- Սրտիդ մոտ մի ընդունիր։

Օ՜ հրաշք, երկու ձեռք փաթաթվում են վզիս, ու մի անուշ պաչիկ այտիս՝ համով, թարմ, մարդկային, տաք: Շուռ եմ գալիս, թըմբլ թաթիկը թափ տալով ու հռհռալով, վազելով հեռանում է ռուս ցանցառը…

-Գնանք, արա՛, էլի՞ չանդ կախ գցեցիր կնանիքի հետևից, հեսա էս պոեզն էլ կեթա…

- Սպասի, դեռ բան պիտի ասի։

Հենց այդ ակնթարթին ցանցառը շուռ է գալիս ու գոռում.

- Ինձ Սթոքհոլմ կհրավիրե՞ս։

- Հրավիրում եմ։

- Դե լավ, կգամ, բարի ճանապարհ։

Ու հռհռալով շարունակում է վազել։

***

Խարխափելով մթության մեջ հորանջող ուղեկցողի հետևից՝ գնում ենք վագոնով մեր կուպեն գտնելու։ Ցանցառի անուշ պաչիկը ալեկոծել է սիրտս։

- Տեր Աստված, կյանքումս ինչ լավ , մարդկային, ջերմ բան տեսել եմ, կնոջից է։

Հանկարծ նկատում եմ, որ այս միտքը միաժամանակ նշանակում է նաև, որ ինչ գանդոնություն տեսել եմ, տղամարդուց է։ Ծանր սրտով ու մի քիչ ամաչելով տեղավորվում եմ կուպեի երկրորդ հարկի իմ «նառին» ։ Մի քիչ ամաչում եմ, որովհետև ներքևի խավար անդունդից թնկթնկում է մի աղջիկ ու բողոքում է, որ բարձրանալիս իրեն տրորել եմ։ Ձայն չեմ հանում, լուռ պառկել եմ։ Աստիճանաբար մարող փնթփնթոցի ձայնը ծանոթ է կարծես։

- Ցանցա՜ռն է։

Ծիծաղս եկավ կայծակնային ցնորքիս վրա։

***

Որերորդ անգամ վերադառնում եմ, դատարկված, բարոյալքված, պղծված։ Երեք ամիս է թափառում ենք։ Սկզբում համակարգիչներով բեռնատարը քշեցինք Սթոքհոլմից Երևան։ Անցանք Ռուսաստանով, Բելոռուսով, Ուկրաինայով, Վրաստանով, ամեն տեղ մենթերի հետ կռիվ, մաքսավորների հետ հաչոց: Ամեն տեղ կաշառք են ուզում հաստավիզ մուրացկանները, ոչ մի տեղ չենք տալիս, ու հաչոց, հաչոց, հաչոց… Արա էս ինչ զզվելի է։ Ու՞ր կորեմ։ Մի տեղ չքվեմ, ուր ոչ մեկի չեմ ճանաչում, նոր կյանք սկսեմ։ Ի՞նչ ասեմ երեխաներիս։ Ո՞նց բացատրեմ, որ ինձ էլ, իրենց էլ մինչև թոշակի գնալները խրում եմ պարտքի մեջ, որ Երևանում հողմաղացների հետ կռվեմ հերիք չի, մեքենան էլ ձախորդ Փանոսի նման թողեցի Ռուսաստանում, իրերիս հետ ու տկլոր հետ եմ դառնում։ Կորեմ մի տեղ անհետ, երեխաներս միայն կշահեն դրանից։ Քնեցի: Ամբողջ գիշեր գլխումս նվում է մղձավանջը.

- Դատարկ ջեբով ու՞ր ես գնում, Փանոս ջա՜ն

***

Արևը խուժել է ներս։ Զարթնում եմ օրորոցի մեջ։ Անիվների ռիթմիկ ձայնից հիշում եմ, որ գնացքում եմ, ու որ գիշերն ինչ որ մեկին ներքևում քնած, տրորել եմ։ Կամաց շուռ եմ գալիս փորի վրա ու նայում ներքև ու ապշում։ Շոգից ներքև հրած, գնացքի մաշված վերմակի եզրից վերև, սկսվում է մի չքնաղ փորիկ, որի կենտրոնում խելագարացնում է Վեներայի շքեղ մի պորտ։ Մերկությունն ավարտվում է ինչ-որ տեղ, մեջքի վրա պառկած լինելու պատճառով մի քիչ տափակած ու հավասարապես տարածված շքեղ ստինքների տակ, բարակ շապիկի գծով։ Նուրբ շապիկն ավելի է մերկացնում երկու խելք հալեցնող անուշ, պիրկ պտուկները։ Նորածին Եվրոպան է։ Շապիկի վերևի գծից սկսում է փառահեղ, անթերի վիզ, նուրբ, փխրուն, սպիտակ, ճչացող մաքուր։ Ամբողջ մարմինս շնչում է չքնաղ կնոջ ուղեղն անջատող, անուշ, տաք հոտ։ Բարձն ամբողջությամբ ողողված է խելագար ոսկեծամով։ Շոգից, դեղձի նման կարմրած այտերի վերևում սկսում են պեպենները։ Փակ աչուկների տակից երևում են արագ աջ ու ձախ անող բիբերը։ Ասում են, որ այդպես լինում է երազ տեսնելուց, բայց ես մանկուց գիտեմ, որ մարդիկ կարդում են այդ ժամանակ գրքեր, որոնք արթունների համար աներևույթ են։ Աչքերն էլ աջ ու ձախ են լինում, որովհետև կարդում են։ Հասարակ բան է: Օ՜ հրա՜շք, իմ ցանցառն է, պարզապես այտերին փոսիկներ կան հիմա ու մազերը շատ երկարել են։ Կողքը, պատի տակ կծկվել է հանգիստ մրափող, 5 տարեկան, նույն ցանցառից մի հատ էլ, պստլո, էլի խելագար ոսկեծամն ամենուր շուրջը շաղ տված։

- Դաաա՜, սրա վերջը լավ չի…,-ղռղռում է Աշոտը իր ճմռթված, արևից կիսակոց, ճպռոտ աչքերով դեմքի միջից։

- Սա իմ նոր կյանքն է, Աշ։

- Դաաա՜, պիզդեց, ես գիտեի, որ դու մինչև մի հատ վերջնական ոռի պատմություն չսարքես գլխիդ, տուն չես հասնի։ Արա՜, այ տղա՜, հելի հագնվի սուս - փուս, հասնում ենք Հելսինկի, գնանք նստեք անտեր նավը, սիկտիր ըլնենք տուն։ Ոռահան եղանք էս երեք ամիսը։

- Բան չես հասկանում, Աշ։

- Արա՜, այ քյոփակ, կրիզիսը կրիշդ տարել ա, ամեն ինչ երևում ա, ի՞նչ հասկանալ։

Հայացքս իջեցնելուն պես ցանցառիս կոպերը բացեցին օվկիանոսի անհուն կապույտը, ու ես գլխակորույս սուզվեցի։ Հանկարծ վերմակն արագ բարձրացրեց մինչև վիզը՝ հասկանալով, որ իր պտուկների գերին եմ արդեն, նայեց Աշոտի գզգզված, դժգոհ դեմքին, հետ նայեց իմ ապշած երեսին: Երկար նայեց աչքերիս մեջ ու ողողեց դեմքը, նոր կտրած ձմերուկ, կարմիր ժպիտով։ Լուսամուտից դուրս արևը խամրեց։

***

- Լավ ես մտածե՞լ։ Ի՞նչ ասեմ տանը։

- Ասա Մոսկվայում կորցրինք իրար։ Գնա, Աշ ջան, մի մտածիր, բոլորս մեռնելու ենք։ Ես էլ այսպես մեռնեմ, ինչու՞ ոչ։ Գնա հանգիստ…

****

Զարթնում եմ Կրեմլի ժամացույցի ղողանջող երգից։ Շիկահեր ծովը վրաս ալեկոծած, ուսիս հանգիստ մրափում է ցանցառը։ Ամբողջ կրծքով շնչում եմ մերկ ստինքների և անուշ ու տաք ծոցի ու շնչառության խառնված հոտը։ Ուզում եմ վեր կենալ։ Փորիս վրայից կամաց սահում է սպիտակ, երկար, շքեղ տոտիկը։ Կողքի սենյակում, իր փոքրիկ մահճակալի մեջ շուռ ու մուռ է գալիս փոքրիկ ցանցառը։

***

Իրերս խոհանոցում եմ հավաքում, որ ցանցառներին չարթնացնեմ։ Դռան ներքևում երևում է չքնաղ, սպիտակ, բոբիկ տոտիկը։

- Ու՞ր ես գնում։

- Տուն։

- Ես գիտեի, որ փախչելու ես։ Սա արդեն քո տունը չի՞։

- Եթե մնամ, կարճ ժամանակ հետո դու ես փախչելու։

- աբու՞մ էիր ինձ ամբողջ ժամանակ։

- Ոչ մի ակնթա՜րթ, ոչ մի ակնթարթ չեմ խաբել։ Հիմա էլ գնում եմ, որ գոնե մեկին կյանքումս խաբած չլինեմ։ Կես ժամ էլ ավել մնամ, կնշանակի, որ արդեն քեզ էլ եմ խաբում։ Կարծում եմ կգա մի օր, որ դու էլ կուրախանաս նրանից, որ մեկը եղել է, որ չի խաբել։

- Ինչու՞ չես հավատում։ Ախր նոր կյանք էիր ուզում սկսել։ Ես հավատացի։

- Ես ել հավատացի ու սկսել էի նոր կյանքս։ Ավարտվեց։ Միշտ այսպես է լինում։ Նոր սկսած կյանքը միշտ 3 օր է տևում։

***

Մի ժամ է մնացել հասնեմ Սթոքհոլմ ու ափսոսում եմ, որ ստիպված դուրս պետք է գամ նավի եռման դուշից, որտեղ մի ժամ է տժժում եմ։ Երեք ամիս անհամբեր սպասել եմ էս եռման, 1000 մետրից գահավիժող ջրվեժին։

***

Բանալիս դավադրաբար սահեցնում եմ կողպեքի մեջ, անաղմուկ սահում եմ ներս ու շնչում իմ գերդաստանի առավոտյան խաղաղ շունչը։ Ձագերս մրափում են անուշ, ամեն մեկն իր սենյակում։ Հերթով գգվում եմ երեքին էլ ու համբուրում քրտնաթոր պայծառ դեմքերը։

***

Մտնում եմ ննջարան ու շունչս կտրվում է հմայքից։ Շոգից ներքև հրած վերմակի եզրից վերև սկսում է չքնաղ մի փորիկ, Վեներայի խելքամաղ անող պորտիկով…

***

Սահում եմ զգույշ անկողին, ու չքնաղն անմիջապես առնում է ինձ գիրկն ու համբուրում երեսս։ որը շնչում եմ անուշ շունչը։

- Բարի գալուստ, քաղցր ջան։

- Բարև սիրելիս։

- Էլի փողոցներն էիր ընկե՞լ։ Ինչու՞ է Աշոտն ավելի շուտ եկել։ Սիրահարվել էիր էլի՞…

Կիսաքուն, աչքերը փակ, ու բարի, ներող ժպիտով շոյում է գլուխս։ Ուզեցի զռռալով ամեն ինչ պատմել։ Վերջին ակնթարթին կանգնեցրի ինձ, մտածելով, որ մայրիկս չէ ախր։ Համբուրում եմ դեմքն ամուր, կարոտած շնչելով վարսերի հարազատ, անուշ բույրը։

- Ի՜նչ ես խոսում, ցնդեցի՞ր էլի, այ… Ցանցառ

1997, Վալհալլա

http://www.bahnhofbredband.se/~wb642759/AnkB/index.html#5

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites
Շոգից ներքև հրած, գնացքի մաշված վերմակի եզրից վերև, սկսվում է մի չքնաղ փորիկ, որի կենտրոնում խելագարացնում է Վեներայի շքեղ մի պորտ

Վահե, գեղեցիկ է, թովիչ, բայց մի՞թե կարելի է նույն բառերով արտահայտվել սեփական կնոջ և մի ռուս փոողոցայինի մասին:

Link to post
Share on other sites

Վահե, գեղեցիկ է, թովիչ, բայց մի՞թե կարելի է նույն բառերով արտահայտվել սեփական կնոջ և մի ռուս փոողոցայինի մասին:

Inchu poghotsajin kin Smally jan... Ed inch nakhapasharum e´?

Inch kin, inch sepakan manavand...? :)

inch depakanutyun yndhanrapes?

Smally jan..patmvatsq e, parzapes patmvatsq...

Inch kap unem es? MI kerpar e, vory eits patmum e. Kartum es partadir e vor da es linem?

:)

vahe

Link to post
Share on other sites
  • 2 weeks later...

Hail to the Dawn, Hail to the Dawn

Hail to the Rising Sun!

May the Sun give plenty of Life to Our King,

Vahé, Vahé...

Hail to the Dawn, Hail to the Dawn

Hail to the Rising Sun!

May the Sun give plenty of Life to Our Queen.

Vahé, Vahé...

-- Ancient folkloric hymn from VAN, an old capital of Armenia

Link to post
Share on other sites

KURD INTELLECTUALS OF ARMENIA RAISE VOICE OF PROTEST AGAINST PERSECUTION OF KURDS IN TURKEY - Noyan Tapan, Armenians Today, Feb. 27. 2006

There isn’t such thing as KURD INTELLECTUAL in Armenia, as there isn’t such thing like ARMENIAN INTELLECTUAL. There are some intellectuals there left, just intellectuals with no ethnic affiliations, who are scared to death of their own shadow, and much smaller group of them who are not scared, are considered as sick and are not heard.

If there were intellectuals present in Armenia, they would raise their voices against the torturing of Armenians, the citizens of their own country. If there were intellectuals there left, they would raise their voices against non human conditions of all minorities in Armenia, and the smallest of them: the individual human being.

2006-02-28, Stockholm

HUNAN RIGHTS-96 PARTY ACCUSES ARMENIAN PRESIDENT OF VIOLATING LAW ON MILITARY SERVICE - YEREVAN, FEBRUARY 27, NOYAN TAPAN. By appointing an official, who has not performed military service, to the post of the Presidential Staff Head, the Armenian President violated the Law on Military Service. This is said in the February 27 statement of the Human Rights-96 Party. "There is an impression that this high post does not have any role in the country's security system either, like, for example, the posts of prime minister, the majority of government members, CBA chairman, prosecutor general, deputy defense minister, Yerevan mayor and other high-ranking officials, which are held by persons who have not done military service," the statement reads. To recap, under the February 25 decree of RA President Robert Kocharian, Armen Gevorgian was appointed the Head of the Presidential Staff. Prior to it, he held the post of Assistant to the RA President.

One need to be an idiot, or a coward, (more idiot then usual idiot), to continue to support the regime of those, who never have been in war, never send their kids and grand kids there, but send every body else and promote farther hate, destruction and killings.

One most be an idiot to not understand that all that blood is economically beneficial for a small group of cannibals, it is their nutrition, and is deadly destructive for Armenians: I mean Armenians, both who live in the country or out side.

One thing probably I may say in defense of the self appointed leadership.

It is not true that they haven’t been in the army and war.

They were and are in the army of KGB, and they were, are and going to be in the constant on going war against humanity.

2006-02-28, Stockholm

I am a KGB agent

- How may you serve all regimes? You were in friendly terms with communists and were hating “Dashnaks” (Armenian socialist party in exile) and all Armenians as well, and were not participating in 24 April demonstrations and were in friendly terms with Turk, Kurd and Azeri communists... Then you were a friend with Levon Ter-Petrosyan and hating communists and “Dashnaks” and all other Armenians as usual… Then you became a good friend with Robert, hate now Levon Ter-Petrosyan, are in good terms with “Dashnaks”, but continue hating all other Armenians, and is much more active in 24 April psychoses and escalating hate against former friends, Turks, Kurds and Azeri, more then “Dashanaks”… And yet, you are the constant and irreplaceable chief of Armenian Diaspora.

How may one understand this?

- That was, is and going to be my credo! I am always with my government, no matter whom:

Was and still is the proud answer of the kind.

I was young, naive, never could think shit about people, until I didn’t knew for sure.

Now I know better.

I am always with my government, no matter whom!

This is the same as to say: I am a KGB agent

2006-02-28, Stockholm

You write because it is therapy?

- Vahe!

- Yes dear!

- You write because it is therapy?

- Literature can be therapy probably. I don't know, I am not sure. I am not a literary critic. Them you shall ask probably. I write because I like to write. If it is curing, so much better: no matter the writer or the reader.

- You write in order to find your own support group?

- Sure. I write to find my reader. By reading and buying my books people may support me partly.

Is it forbidden or shameful?

- You are searching for something meaningful in life?

- I have lot of meaningful things in life already. I am looking for knowledge, understanding, and peace.

- You certainly are someone out in cyberspace who wants really to express himself.

- Yes I guess, since I am a writer, have 5 books written, 2 of them published, have written hundreds of articles and translated some.

- You feel obliged to show that you are angry, and there are people who really give a blast about your anger?

- I am not angry. Where did you find that from?

- You are trying to solve some personal problems by some misdirection?

- I am trying to solve many personal problems, and the most complicated personal problem of mine is that with my nation, but I can't tell that I solve them with misdirection: I was misdirected, yes. That I can say: with hundreds of thousands other Armenians.

- You are trying to attract some attention to yourself, just as some jilted woman would do?

- I am trying to attract some attention to the problems I write about, not to my self and not as a woman, for the single reason: I am already attracted and was attracted by and have grown up sons and am on my way to meat grand kids already, and I am a man.

- Whatever it is, please find the answer quickly. There are many competent professionals who can take your case and cure your illness.

- I'll welcome any suggestion for support and with brotherly love.

- No one has asked you to write, here or anywhere else, for anybody.

- As a matter of fact: some did. But that is not that important. The important thing is, that I absolutely don’t give a shit about your and some one else’s opinion on my right of writing.

2006-02-28, Sollentuna

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.


×
×
  • Create New...