Jump to content

Վահե Ավետյան


Recommended Posts

ВАГЕ АВЕТЯН: Я ПРОШУ ПРОЩЕНИЯ

ЗА СТРАДАНИЯ АЗЕРБАЙДЖАНЦЕВ

ОТ РЕДАКЦИИ: Письмо азербайджанцу, заключенному Надиру Махмудову, отбывающему свой срок в нашей азербайджанской колонии в поселке Бина, под Баку, которое мы предлагаем вам прочитать, написал армянин Ваге Аветян, живущий в столице Швеции Стокгольме. Надир Махмудов, заключенный колонии №9, как по-старому продолжают называть учреждения отбытия наказания Министерства юстиции Азербайджанской республики, и Ваге Аветян никогда не встречались и не знакомы между собой. История этого письма такова. Несколько недель назад в двух номерах "Реального" ("РА", № 21, 22) был напечатан "Рассказ пленного", записанный со слов Н.Махмудова. Чтобы записать этот рассказ из цикла "Тюремные истории", Чингиз Султансой побывал в УОН №9, где Н.Махмудов отбывает четвертый год из своих семи лет лишения свободы. Н.Махмудов, пробывший в армянском плену около двух лет, после возвращения на родину осужден по статье 115.2 УК АР. После публикации в "Реальном", "Рассказ пленного" перепечатал сайт "South Caucasus. Alternative Start", учрежденный организацией гражданской инициативы "Южнокавказская интеграция: Альтернативный старт". Ваге Аветян прочитал рассказ, написал письмо на сайт, а оттуда его переадресовали в "Реальный". Вот и все.

Дорогой Надир! Я прочитал ваш рассказ со скорбью и со стыдом. Многие мои соотечественники обвинят меня, наверное, в том, что я поверил вашему рассказу, но я взрослый и самостоятельный человек, который знает, что на войнах не любовью воюют, а ненавистью. И не существенно то, правдива ли ваша история или нет, были ли вы лично свидетелем таких событий или нет, потому что это правдиво во всех остальных случаях, когда человек убит только за то, что принадлежал к "неправильной" расе, нации, или религии.

Я совершенно не сомневаюсь в вашей правдивости, из обыкновенного принципа "презумпции невиновности", и не считаю, что делаю вред собственной стране. Отнюдь. Очень хочу способствовать тому, чтобы преступники были арестованы и судимы. Но нашим преступникам помогают азербайджанские преступники и наоборот, а миллионы армян и азербайджанцев, никогда не совершивших преступлений, вынуждены покидать свои дома, уезжать на чужбину и ассимилироваться.

Да, кстати, они очень недурно ладят между собой, потому что не дикари, а люди: homo sapiens отличается от орангутанга на 0,6%.

Дорогой Надир! Я армянин, который живёт далеко от родины и сам не в ладу с людьми, которые оправдывают убийство той или иной идеологией.

Я никогда не участвовал в таких операциях, не издевался ни над каким азербайджанцем, не унижал пленного. Извиняюсь за нескромность, за то, что говорю здесь публично о том, что сидел с одним азербайджанцем - Алханом пару недель, кушал шашлык, играл в нарды, пока тому не устроили "отправку" с миром домой, к деткам и жене.

Очень надеюсь, что он жив, здоров, читает мои строки и говорит соседям: да, люди, такое тоже бывало. И пока есть такие, есть и надежда, что разум победит идиотизм. Это борьба не между нашими народами. Это борьба разумных среди нас с неразумными соотечественниками нашими. Несмотря на низкий уровень разума, у этого вида армян и азербайджанцев хватает всё-таки мозгов жить в гармонии, встречаться в красивых городах Европы раз в месяц, фотографироваться вместе, договариваться о следующей встрече и ехать домой, пить там дальше кровь в спокойствии, называя это армяно-азербайджанским конфликтом. Неплохим бизнесом заняты, однако, отцы народов!

А бешеные псы рвут людей, создание Божье, и перед Ним предстанет тот, кто христианин, мусульманин, еврей, буддист, любой другой и даже атеист, если вдруг верующие окажутся правы, и Бог всё-таки есть.

Миллионы других людей не участвовали в преступлениях и порицают такое, считают это омерзительным.

Дорогой Надир! Я прошу прощения за каждую секунду ваших страданий, за каждое мгновение страданий всех азербайджанцев и уверяю вас, что все преступники будут строго судимы и наказаны, как только организованный криминал, выдающий себя за армянское правительство, будет разогнан, и честные люди возьмут бразды правления в собственные руки.

Я от всего сердца желаю того же азербайджанскому народу.

Дорогой Надир! Я осуждаю любое насилие над человеком. Я верю в разум, я верю в честь не христианина или мусульманина обязательно, которые и так братья по отцу Ибрагиму. Достаточно быть обыкновенным человеком.

Мир вам, сёстры и братья, дети Адама!

ВАГЕ АВЕТЯН

2006-06-13, Стокгольм

<http://www.realazer.com/_63/st7.htm>

:puke: :puke: :puke: :puke: :puke:

Link to post
Share on other sites
  • Replies 1.1k
  • Created
  • Last Reply

Top Posters In This Topic

Так а что тут такого? Ведь письмо адресовано ЧЕЛОВЕКУ.

Не может ли любой из нас сказать такое:

осуждаю любое насилие над человеком. Я верю в разум...Достаточно быть обыкновенным человеком

И не правда ли это? Не этого ли хотят армяне?

все преступники будут строго судимы и наказаны, как только организованный криминал, выдающий себя за армянское правительство, будет разогнан, и честные люди возьмут бразды правления в собственные руки.

Заметьте, что:

И не существенно то, правдива ли ваша история или нет, были ли вы лично свидетелем таких событий или нет, потому что это правдиво во всех остальных случаях, когда человек убит только за то, что принадлежал к "неправильной" расе, нации, или религии.

Просто не надо письмо рассматривать именно как обращение к азеру. По-моему, такое мог бы написать любой здравомыслящий гражданин мира.

Link to post
Share on other sites

Դուք խիստ էմոցիօնալ էք գնահատում իմ ՄԵՂԱԴՐԱՆՔՆ - որն կայանում է, ոչ թէ նրանում, որ քաղաքական հետապնդումների ենթարկվողն չպիտի լքի Հայրենիքն ու զոհ դառնա դավաճանների դատաստանին, այլ նրանում, որ իհարկե փրկի իր ու իր ընտանիքի կյանքն ու նրանց ում կարող է, ընդհուպ հեռանալով Հայրենիքից, ԲԱՅՑ չպիտի ՀՐԱԺԱՐՎԻ Հայրենիքից, հրաժարվելով նրա քաղաքացին լինելուց....

Իմ փնովանքն նրանց է ուղղված, որոնք Հայաստանի վերքերն ի ՇԱՀ են վերածում իրենց համար, խնդրելով ուրիշ երկրներից իրենց նոր քաղաքացիություն տան ու որպես հիմք են բերում Հայաստանում առկա վիճակն։

Duq hamarum eq vor stipvac erkric heranaln u urish erkrum apastan gtnel@ SHAH e?

Ete mardun vtarel en erkric, u ete ir qaxaqacinery lrum en, inqnel chi uzum hayi arjun tapi, mnum e heranal.

Ajsinqn bnakvel urish erkrum.

Duq urish tarberak uneq?

Նման անձիք ՉԵՆ ցանկանում այդ վերքերի բուժման համար ինչ–որ բան անել, նրանց այդ վերքերն են պետք, այդ վերքերի գոյությունն է ապահովվում նրանց գոյատեվումն։

Պայքար են արդյոք Վահեի աշխատանքներն Հայաստանի արյունն խմողների, դեմ, միգուցե...

miguce-n vorna ?

karcum eq payqar en, te karcum eq payqar chen?

Բայց արդյոք դա անելու համար անհրաժեշտ է հրաժարվել Հայրենիքից։

Ես պահանջում եմ չհրաժարվել Հայրենիքից և ոչ թե չլքել ու զոհ դառնալ։

Isk ove hrajarvel Hayreniqic, kam dra tak duq inch eq haskanum?

Aisinqn, mard vonc kara hrajarvi Hayreniqic? Da vonceq patkeracnum?

Karoxa davajanutjan het eq?

Isk vor mnuma hayreniqum u petakan unecvacq@ grpanna dnum - da hrajarvel chi?

Isk vor nayum a voncen petakan unecvacq@ grpanum u lruma - da hrajarvel chi?

Ba vor mardakerutjamb en zbaxvum, kam mardakerneri "karmushkic" ogtvum en - da hayreniqi davajanutjun chi?

Քաղաքացիությունից ոչ ոք ձեզ զրկել չի կարող - այդ դեպքում ինչու հրաժարվել ՞

Vochinch chunem nranc dem ov antaneli hamarelov ailevs mnaln Hayastanum heranum e. U bnakan e artasahmanum bnakvelu mitumov dimum e qaxaqaciutjan (kam ail tarberaki, asenq green card).

Poxaren@ davachan em hamarum nranc ovqer mnum en erkrum u urishi erexu hacn en utum.

Isk Vahen nayev davachan e hamarum nranc ovqer da tesnum en u handurjum en (ajsinqn mez).

Hima ete ajd tesaketin hamadzajn cheq, kam miarjeq cheq hamarum - ekeq qnnakrenq, voch te temajic shexveq inch vor anhaskanali "hayreneiqic hrajarvelu" mexadranqov. Dranic demagogiai hot e galis.

Link to post
Share on other sites

Թեման վաղուց վերածվել է Վահ Ավետյան կերպարի ու նրա աշխատանքների - անձի գնահատմանն։

Իմ հարցն վերաբերվում էր Վահե Ավետյան կերպարի կամ անձի Շվեդական քաղաքացիությանն:

Եթե այն ստանալու համար նա կամ մեկ ուրիշն, ինչ-որ երկրի քաղաքացիություն ստանալու համար որպես հիմնավորում է բերում Հայաստանի ներկա անտանելի վիճակն -դրանով նա ի ՇԱՀ է վերածում այդ անտանելիությունն։

Եթե նա հրաժարվմել է Հայաստանի քաղաքացի լինելուց, ապա խիստ կասկածելի է, որ նրա աշխատանքներն այդ անտանելի վիճակի շտկմանն ուղղված կարող լինել, քանիցս այդ անտանելի իրավիճակն է Հայաստանում, որ նրան թույլ է տալիս նոր քաղաքացիություն ստանալ, այդ անձի ձգտումն դրանից հետո վերացնել այն ինչն ինքն իր համար ի շահ է վերածել, անհասկանալի է ու ինքնահակասական իսկ ավելի ճիշտ կեղծավորություն է։

Նորից կարճ կապեմ - տարբերություն կա, հայրենիքից հեռանալու ու հայրենիքից ՀՐԱԺԱՐՎԵԼՈՒ մեջ։

Հեռանալն դատապարտելի չէ, քանի դեռ մարդն իրեն լիարժեք իրացնել Հայաստանում ի վիճակի չէ։

Հայաստանից ՀՐԱԺԱՐՎԵԼՈՒ ակտն - ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆ Է ու առավել ևս կլինի այդպիսին եկքաղաքացիության իրավունքի ընդունումից հետո...

Link to post
Share on other sites

Թեման վաղուց վերածվել է Վահ Ավետյան կերպարի ու նրա աշխատանքների - անձի գնահատմանն։

Henc bannel ajd e - poxanak qnnarkeq Vahei barcracrac harcer@, inchin vor petqe spasel ajs ejerum, qnnarkum eq ir kerpar@, (hima lav klni menqel brnenq u dzer kerpari masin ete-axar@ cavalvenq? chisht klni?) u nuinsik erb es hordoreci veradarnal ajd harcerin, eli prkutjun eq voronum dzer lozung darcrac "hayreniqic hrajarvelu" mej

Mard@ dzez konkret asum e - duq davachan eq, vor handurjum eq en inch katarvuma. Isk duq da chlselu talov iren asum eq te EREVI Vahen hayreniqic hrajarvel e, vorovhetev HAVANABAR shvedakan qaxaqakanutjn stanalis PETQ E VOR ogtvac lini Hayastani nerka vichakic.

Իմ հարցն վերաբերվում էր Վահե Ավետյան կերպարի կամ անձի Շվեդական քաղաքացիությանն:

etel vor chlner inchic pti xosainq? :blink:

es amboxj 15-20 ejum urish qnnarkelu ban chkar?

Եթե այն ստանալու համար նա կամ մեկ ուրիշն, ինչ-որ երկրի քաղաքացիություն ստանալու համար որպես հիմնավորում է բերում Հայաստանի ներկա անտանելի վիճակն -դրանով նա ի ՇԱՀ է վերածում այդ անտանելիությունն։

hognacriq dzer ete-nerov, mardn aranc ete-neri mi sharq mexadranqner e nerkajacrel dzez (u voch miain inq@, Vahram Sahakjannel en koxmic :) ), isk duq drancic xuis talu hamar inch vor eteaxar@ gaxaparner eq nermucum u ibr te mexadrum

Եթե նա հրաժարվմել է Հայաստանի քաղաքացի լինելուց, ապա խիստ կասկածելի է, որ նրա աշխատանքներն այդ անտանելի վիճակի շտկմանն ուղղված կարող լինել, քանիցս այդ անտանելի իրավիճակն է Հայաստանում, որ նրան թույլ է տալիս նոր քաղաքացիություն ստանալ, այդ անձի ձգտումն դրանից հետո վերացնել այն ինչն ինքն իր համար ի շահ է վերածել, անհասկանալի է ու ինքնահակասական իսկ ավելի ճիշտ կեղծավորություն է։

isk ete chi hrajarvel, apa xist kaskaceli che ... :)

cheq hognum?

Նորից կարճ կապեմ - տարբերություն կա, հայրենիքից հեռանալու ու հայրենիքից ՀՐԱԺԱՐՎԵԼՈՒ մեջ։

ajo ka,

orinak mi mard vor uxxaki heranuma, moranum, sirun taquk mi tex bun dnum, erexeq unenum otar erkrin qaxaqaci, u chi hishum el ir hayreniqi masin - na, kareli e asel - hrajarvel e (ete ajdqan uzum eq),

isk ete heracel e (aravel evs ete stipvac e heracel) baic der ir taxand@ nvirum e hayreniqi hamar ashxatelun - apa chi hrajarvel, nuinisk ete ir gracnerum uxxakioren (aranc eteneri) mexadrum e ir erkri bnakchutjan mec masin davachanutjan mech, kam mek ail kerp e sparnum mer maqragujn khxji hangstutjan@

Հեռանալն դատապարտելի չէ, քանի դեռ մարդն իրեն լիարժեք իրացնել Հայաստանում ի վիճակի չէ։

isk inchu eq edpes severvel heracoxnerin datapartelu mtqi vra? mard@ 20 ej e arden porcum e dzer ushadrutjun@ darcnel mer, mnacoxneri, vorosh hatkutjunneri vra. Dzer tankagin jamanaky ev energian cheq uzum mi qich ajd harceri qnnarkmann uxxeq?

Հայաստանից ՀՐԱԺԱՐՎԵԼՈՒ ակտն - ԴԱՎԱՃԱՆՈՒԹՅՈՒՆ Է ու առավել ևս կլինի այդպիսին եկքաղաքացիության իրավունքի ընդունումից հետո...

ha

Link to post
Share on other sites

Լավ, եկեք միքիչ խնդանք, սա արդեն լրիվ կրկեսի է վերածվել: :)

Mard@ dzez konkret asum e - duq davachan eq

mardn aranc ete-neri mi sharq mexadranqner e nerkajacrel dzez (u voch miain inq@, Vahram Sahakjannel en koxmic :) )

baic der ir taxand@ nvirum e hayreniqi hamar ashxatelun - apa chi hrajarvel, nuinisk ete ir gracnerum uxxakioren (aranc eteneri) mexadrum e ir erkri bnakchutjan mec masin davachanutjan mech, kam mek ail kerp e sparnum mer maqragujn khxji hangstutjan@

:up: :dance: :lol:

"Մարդը" գլուխը պատովն է տվել: :yes:

Վահրամսահակյանն էլ էն կողմից է գլուխը պատով տվել: :yes:

Այդ "հայրենիքը"՝ բնակչության մեծ մասն է, եթե վերջիններս դավաճանել են տաղանդավոր վահեավետյանին, ուրեմն հենց "հայրենիքն" էլ դավաճանել է: :victory: Այո, ստահակների նկատմամբ մենք դավաճաններ ենք: Դե թող գնա թուրքերի հետ գլուխը որ պատին ուզում է տա: :lamo: :rolleyes:

Link to post
Share on other sites

Թուուո~ւ ես ձեր նամուսին հաաա )) :) զավակներն ասելու են պապան աշխատանքի է :hm: ... Արաքս ջան տար բամբասանք թեմա ... այ ՍԱ Է ՏՂԱՄԱՐԴՈՒ ԲԱՄԲԱՍԱՆՔԸ : :kiss:

Link to post
Share on other sites

Մի հատ <բառդովի> խալաթ հագեք , արևածաղիկ կեղևազրկելով , խալին ուսներիդ , որ ճամպին <տռուբեքին> խփելով թափ տաք , մի երկու հատ երեխա հետևներիցդ քաշ տվեք , սոված լնգլնգալով .. էնքան խոսացեք ու բողոքվեքքք .. լացեք ու անիծեքքք , <բալքի> վերևից մեկը խղճա մի երկու սովետական ռուբլի շփացնի երեսներիդ , <պադոշ-> մագաղաթ երեսներդ պնդած , դա էլ վերցրեք, էլի լացեք, ողբալով - գոռալով հասեք դրամի փոխանակման կետ (Տիգրան Մեծ փողոցում մատչելի է , մեջբերում ) էդ կետում էլ կռվով դավով ասեն որ էլ ռուբլի չի ԴՈԴԵՐ , սթափվեք , արդեն վաղուց ԴՐԱՄ է , ՀԱՅԱՍՏԱՆ է, ՄԵՐՆ ԷԷԷԷ ... մի հատ էլ էդտեղ լացեքքքք , էնքան լացեք , մի փողոցային գա գլուխներդ ջարդիիի , մենք ձեզնից պրծնենքքքք , ԴՈՒՔ էլ մեզնիցցց (անգամ չերազել) : :)

Edited by Ani
Link to post
Share on other sites

:lol: :up: :lol:

զավակներն ասելու են պապան աշխատանքի է

:hehe:

Արաքս ջան տար բամբասանք թեմա ... այ ՍԱ Է ՏՂԱՄԱՐԴՈՒ ԲԱՄԲԱՍԱՆՔԸ :

:yes: Ես կասեի կնկա բամբասանք, այն էլ փողոցային կնկա: Ի՜նչ տղամարդ, ի՜նչ բան... :dance:

Link to post
Share on other sites

Սաթենիկ ջան , Երևան ինչ անեկդոտ , նորություն կա, պատմեք գոնե ձգող մի բան լինի էս թեմայում ..

Անեկդոտ հիշելու հարցում հեչ լավ չեմ, Անի ջան, կպատմեն, կծիծաղեմ ու հինգ րոպեից կմոռանամ: Բայց Երևանը փառք Աստծու, լավ է, էլի: :rolleyes: Հա էլ կարող եմ խոսել Երևանի կյանքից, բայց այստեղ իսկի չարժե: Խուժան թեմա է: :/

ՈՒր է, թե Երևանի մասին թեմա աչքովս ընկնի, այնտեղ էլ կպատմեմ (կիրակի Վարդավառ է): :inlove:

Link to post
Share on other sites

Անեկդոտ հիշելու հարցում հեչ լավ չեմ, Անի ջան, կպատմեն, կծիծաղեմ ու հինգ րոպեից կմոռանամ: Բայց Երևանը փառք Աստծու, լավ է, էլի: :rolleyes: Հա էլ կարող եմ խոսել Երևանի կյանքից, բայց այստեղ իսկի չարժե: Խուժան թեմա է: :/

ՈՒր է, թե Երևանի մասին թեմա աչքովս ընկնի, այնտեղ էլ կպատմեմ (կիրակի Վարդավառ է): :inlove:

երնեկ ձեզ հա~ , նախանձում եմ : :inlove:

մի լավվվվվ ջրոցի եմ ձեզ ցանկանում :p , իմ տեղն էլ ձեր տեղն էլ - մի էնպես լողացեք , որ գալիք տարի կարիք չլինի այլևս լողանալու : :yes: :brows: :flower:

Երևանիս հողին ու ջրին մատաղղղղղղղղղղ :) ))

p.s

(որ ջիգյարոտվում եմ պառավական ակունքներս գեներով լեզուս ծակում են )

Link to post
Share on other sites

Թեմայի տիրոջ ոտքն ուռում է սկսում է մյուս ոտքի վրա ղժժալ : :lol:ոտքս կտրում եմ էս թեմայից, քանի ուրիշները չեն կտրել : ( Արաքս ուշադիր լինենք բաց չթողնենք )) հետևիցս խոսացողը ` ուղիղ բամբասանք թեմա ) :brows: :wow:

Link to post
Share on other sites
  • 3 weeks later...

Vahe Avetiani verjin gortserits:

Հայաստանի ժամանակակից համառոտ պատմություն

Հայաստանի ժամանակակից պատմությունը կարելի է շարադրել մի քանի տողով: Ներքևներն այլևս չեին ուզում, վերևներն այլևս չեին կարող, բայց ներքևվներն էլ չեին կարող ու վերևվներն էլ չէին ուզում: Կարող էին միայն մեջտեղները, որովհետև միայն նրանք են դպրոց գնում, և ուզեցին, երբ վերևներն ու ներքևները դավադրաբար միացան ու խաբեցին մեջտեղներին՝ իբր ուզում են: Մեջտեղները համարեցին սեփական ժողովրդի (վերև-ներքև) ցանկությունը օրենք և երկնեցին երկիր Նաիրի, որը հետները տարան, երբ ներքևներն ու վերևները համարեցին աշխատանքն ավարտված ու միահամուռ լծվեցին մեջտեղներին երկրից հալածելուն: Երբ հեռացան դպրոց գնացած մեջտեղները, մնացին միայն դպրոց չգնացած ներքևներն ու վերևները, որոնք ուզում-չեն ուզում, իրար բարձրացնում-իջեցնում են, բայց միևնույնն է չեն կարողանում:

Սա է Հայաստանի ժամանակակից պատմությունը և ինչու՞ ոչ հնագույնն ու հարատևը: Չէ՞ որ մեր պատմությունը սկսում է այն օրից, երբ իրեն ներքևում զգացած ու դպրոց չգնացած Հայկը (Կայենը) սպանեց (օտարեց) եղբորը՝ Բելին (Աբել), գորովհետև Հայկը չեր ուզում, իսկ Բելը հավանաբար չեր կարող:

Իսկ նրանց արանքն ընկած մեջտեղները…

Սա համաշխարհային պատմության, ժողովուրդների մեծ տեղաշարժին վերաբերող բնագավառից է, բազում հատոր կպահանջի, այնպես որ թողնենք դա մեկ ուրիշ առիթի, իսկ Հայաստանի ժամանակակից և անգամ ամբողջ հնագույն պատմությանը վերադառնալով նշենք կրիկին անգամ, որ այն կարելի է շարադրել մի քանի տողով և անգամ մեկ նախադասությամբ՝

Հայկը սպանեց Բելին (Կայեն-Աբել)

2006-08-06, Սթոքհոլմ

Link to post
Share on other sites

Armine B,

ես այդպես էլ չհասկացա, թե Վահեն և նրա ջատագով Արմինեն ներքևո՞ւմ են, մեջտեղո՞ւմ, թե՞ վերևում: :) Մի հարց ևս. ինչո՞ւ «էին», բայց՝ «չեին»: Եթե որոշել եք այստեղ տպել Վահեի դարակազմիկ «պատմական օպուս-էքսկուրսները», ապա կես քայլ ևս արեք և հանձն առեք նրա տեքստերը սրբագրելու պարտականությունը:Դիմում եմ Հայկ-Կայենի ապագա սերունդների անունից:

Link to post
Share on other sites

Մենակ Վահե Ավետյանին չէ, Թումանյան Հովոյին էլ եք խաչում: Խելքի էկեք, բոյ քաշեք, ձեր վերջը ինչ ա լինելու, այ մժեղներ:

Արմինե Բ ( այն էլ մեծատառով Բ ) խելքիդ, բոյիդ ու կուլտիռայիդ մեռնի վահեն

Link to post
Share on other sites
  • 5 months later...

Քեզ ոչ ոք լսել չի ուզում

(վերջնական տարբերակ)

- Անունս Վահե Ավետյան է։ Հայ գրող եմ, 6 գրքի հեղինակ, երեք լեզվով գրված։ Հայրենիքում ինձ դատապարտում են բանտարկության գրելու համար։ Հայրենիքում գրողներ են դատապարտում…

- Քեզ ոչ ոք լսել չի ուզու՜մ.

գոչում է մեկը դահլիճից ու հանկարծ լռությունը փոխվում է կաղկանձ-կոնկոռնոց-գոռոցի, մեկն արջևս կանգնած ձեռքերն է թափահարում, մեկը խփում է ուսիս անընդհատ, ինչ որ բան մարմաջում միատոն, կողքս հայտնվում են մի երկու տասնյակ կերած-խմած ոռ ու փոր, սպիտակ վերնաշապիկներով ու փողկապներով և ուրիշ ոչինչ չեմ տեսնում, որովհետև կուրացնում են ինձ լուսարձակները.

- Նկարիր, նկարիր, չդադարեցնես.

ճչում է մեկը կինոխցիկի հետևում կանգնած շվարածին, համատարած վայնասունի մեջ։

Ձայնափողն անջատում են։ Քայլում եմ դահլիճին ընդառաջ, բեմի եզրին տնկած երկրորդ ձայնափողի մոտ։ Կրկնում եմ խոսքս ավելի բարձր, որովհետև վստահ եմ, որ դա էլ են անջատելու, իսկ ես պարտավոր եմ համայն հայությանը լսեցնել ահազանգս.

- Անունս Վահե Ավետյան է։ Հայ գրող եմ, 6 գրքի հեղինակ, երեք լեզվով գրված։ Հայրենիքում ինձ դատապարտում են բանտարկության գրելու համար։ Հայրենիքում գրողներ են դատապարտում…

Այլևս չեք կարողանալու ասել, որ տեղյակ չեք եղել։ Հասկացա՞ք «ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ»։

Մի գաճաճ ներքևից քաշում է ձայնափողը, բռնում եմ, որ չտանի։ Անդեմ ամբոխը հարձակվում է, ինչպես միշտ չանհատականացված, կոլեկտիվ անպատասխանատու, շատով մեկի դեմ քաջացած։ Մի ժամանակ թուրքերին էինք վերագրում այս հատկությունը, այնքան ժամանակ, մինչև չնկատեցինք, որ հայերն էլ են թրքացել։ Գուցե միշտ էլ եղել են, բայց չնկատելու ենք տվել։ Գուցե հայերն ու թուրքերը մեկ են, կամ գուցե սրանք են թուրքեր, իսկ եթե չեն, ինչու՞ են ոհմակով հարձակվում վրաս։ Գուցե ես եմ թուրք, բայց չէ՞ որ 4 հայրեն գրքի հեղինակ եմ։ Սրանք իրենց անուն-ազգանունները մի էջ գրե՞լ են տեսնես ամբողջ կյանքի ընթացքում իրենց։ Բաց եմ թողնում ձայնափողը։ Աղմուկով ընկնում է գետին։

- Ոստիկան կանչեք։ Իջիր այդտեղից սրիկա.

ճչում է մեկը։

- Արդեն կանչել ենք, շուտով այստեղ կլինեն։

- Ե՞րբ հասցրին.

մտածում եմ.

- երեք րոպե է հազիվ, որ բեմ եմ բարձրացել։

- Ամոթ է մարդիկ.

լսում եմ մի առողջ ձայն, բայց չեմ տեսնում ով է. մեջքով է կանգնած։

- Հայ գրող մի ձերբակալեք: Այդ բանն արել են երիտթուրքերն ու բոլշևիկները միայն:

Մարդու գրքերը չեն տպում հավանաբար, բարկացել է։ Գրող մի ձերբակալեք խոսելու համար: Ամոթ է։

- Փոլորովին ալ ամոթ չէ.

կբոռա մի հաստափոր սպիտակ վերնաշապիկ-փողկապավոր, քափ-քրտինք կտրած, կարմրատակած, հերոսանալու պատրվակը ոչ մի կերպ բաց չթողելու, ինձ այնքան ծանոթ մարմաջ-մոլուցքով, որը միշտ նկատել եմ հատկապես նրանց մոտ, ում փորի մեջ բազում զավակի արյուն է անշուշտ, կամ հայրենանվեր «ինվեսթՄԵՆԹ», ինչպես ասում են սփյուռքահայ ընդհանուր անունով լիբանանցի, հայաստանցի, սիրիացի-միրիացի, պարսկա-ռուսա ու ամեն ջհանդամցի հայ։

- Ես ալ գրող եմ.

ճչում է բարերարը.

- իմ գրքերն ալ չեն տպեր։ Հետո՞։ Ինչ ուզեմ պետք է խոսե՞մ ամեն պատահած տեղ։ Ասոր թուն չես գիտեր, ես գիտեմ։ Ասօր փանտը պիտի դնենք մեկ կտոր, որ իր չափն ու տեղը գիտնա։

Ոհմակը կաղկանձում է, առողջ ձայնը մարում վայնասունի մեջ.

- Քեզ չեն տպեր տխմար, որոհետև գրածդ աղբ է, կերածդ մարդու արյուն։ Ինձ տպում են անմիջապես, երբ հերթական գիրքս է ծնվում։ Ինձ բանտարկում են արդեն տպված ու դեռ տպվելիք գրքերիս համար.

մտածում, չեմ ասում, կամ չեմ հասցնում հավանաբար, որովհետև նախիրն այնպես է անբարտավանացել, որ անցել է լայնածավալ հարձակման արդեն։

- Չգցե՞մ սրանց բոլորին քացու տակ ու մի լավ ջարդեմ:

զարդնում են պատանեկական դևերս:

- Շակալներին մինչև մի լավ չծեծես չեն հարգում, բայց կերպափոխվում են դավադիր վախկոտների ոհմակի ախր։ Ոչ իհարկե: Ի՞նչ քացու տակ, ի՞նչ բան այ խուժան.

պատասխանում եմ անմիջապես ինքս ինձ։

- Դու դեռ 90-ին փորձարկեցիր դա։ Ոչ մի լավ բան չստացվեց։

Ոհմակը դառնում է անտանելի։ Սիրտս մարում է։ Ես այս մարդկանց համար պատերազմ գնացի, երկրաշարժի գոտում բետոն կերա, քայքայեցի տնտեսությունս, ընտանիքս, հրաժարվեցի ազգականներիցս, հանցագործ ընկերներիցս, պաշտոններից, կարիերայից։ Ցավը ոռնում է մեջս, բարձրանում կոկորդ։ Ուզում եմ ոռնալ.

- Դուք իմ ցեղն եք, իմ ցեղը ստրուկներ։ Ինչպե՞ս եք կարողանում այսքան նվաստանալ, ինչպե՞ս եք կարողանում ինձ ստորացնել այսպես ու հազարապատիկ ցածրանալ ինքներդ։

Տխմարներ, այն ինչ անում եք, ինձ բարձրացնում է, պատիվ բերում որպես գրող, ինչպե՞ս չեք հասկանում։ Թքել եմ իմ պատվի, սեփական արժանապատվությանս վրա անգամ։ Ինչի՞ս են պետք, երբ ստրկացված ու ստորացված է ցեղս։ Միթե՞ իմ պատիվն եմ գերակայել երբևէ տխմարներ։ Ցեղակրոն եք մարմաջում բոլոր ամբիոններից, բայց անգամ ինքնուրույն պատժելու համարձակություն չունեք երբևէ. ռուսական, եվրոպական, կամ ամերիկյան ձեռքերով եք ինձ փորձում սանձել անդադար, սինլքորներ, ցեղակրոն գաճաճների ոհմակ, որն իր դուստրերին, տիկնանց արտաքսել է աշխարհով մեկ պոռնկություն անելու և վաստակում է դրամ՝ թուղթ, որն անգամ չի բավարարի ձեր գարշ մարմիններն այրելու վարձին երբևէ։

Դուք անգամ այդ թուղթը հավաքելու վարպետությունը ձեռք չբերեցիք երբևէ, չնայած նրան, որ դրանից բացի ուրիշ ոչինչ չարեցիք ամբողջ կյանքերի ընթացքում ձեր, սերնդե սերունդ, հավերժության ձգտող մի ամբողջ հազարամյակ։

Ձեզանից ոչ մեկը չխրոխտացավ, չհարձակվեց ոստիկանների վրա ու նրանց ձերբակալելու փորձ չարեց, երբ ձեր սեփական դուստրերին փակեցին Երևանի ոստիկանատներում ու ծեծեցին սմբակներով, ոչ մեկդ չհարձակվեց սեփական տներից մարդկանց դուրս քշող մարդակերների վրա։ Դուք շտապեցիք լցնել ձեր ճամպրուկները կանաչ թղթի կտորներով, օր առաջ Երևան հասնել ու գնել նրանց հոշոտված անդաստանների տեղում խոյացաց էլիթար դամբարանները: ԻնվեսթՄԵՆԹ է կոչվում երևույթը միջազգային պրակտիկայում և բարերարություն՝ արդի հայերենում։

Դուք ինձ եք ստորացնում միայն գաճաճներ, չարաշահելով սերս՝ ստրուկներ, որովհետև համարձակություն չունեք ձեր տերերի դեմ ընդվզելու, բայց պետք է ձևանաք խրոխտ, արիացի, հարձակվեք ինչ որ մեկի վրա։ Քաջության, անվեհերության շոուի կարիք ունեք տմարդներ և ոհմակով իմ վրա հարձակվելու առիթը միայն կարող եք օգտագործել։

Տեր Աստված, ինչ ստորացած եմ։ Սա իմ ՑԵՂՆ է։

Ուզում եմ հեռանալ, այլևս չեմ կարողանում տեսնել այս ողորմելիությունը։ Քայլում եմ առաջ, ուզում եմ դուրս գալ դահլիճից։ Շրջապատել են մի քսան հոգով, հրում են հետևից, գոռում, փորձում են բռնել ձեռքերս, քաշքշում են շորերս, բայց հետևից, որ ոչ մեկին չտեսնեմ։ Արջևս հայտնվում է ամբիոնը, հսկա ոսկետառ «ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ» վրան գրված, որն ինձ խելահեղության է հասցնում։

- Միթե՞ ես այս ազգից չեմ։ Միթե՞ ուրիշ ազգ են սրանք և ուրիշ ազգի «ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ»։

Դղրդոցով տապալվում է «ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ» ամբիոնը:

- Հոս գեցիր, հոս գեցիր քեզի գսեմ.

Բղավում է հերթական մի գաճաճ։ Փորձում է բռնել ինձ։ Տխմարն անգամ չի հասկանում, որ մի հարվածով իրեն կուղարկեմ նախատատերի մոտ, եթե այնքան ստորանամ, որ խփեմ հանկարծ։ Անգամ միտքն այդ սրտխառնուք է առաջացնում։ Խփե՞մ։ Ու՞մ։ Սրա՞նց։ Այս ողորմելիների՞ն, ու խայտառակեմ ինձ Վերնատանը, անպաշտպան ու ստոր այս ստրուկներին ջարդելով, երբ թշնամիներս ծիծաղում են վրաս սեփական ցեղիս մեջ այսպես անպաշտպան լինելուս վրա։

Հեռանամ, լուռ հեռանալն ավելի լավ է։

Քայլում եմ առաջ, փորձում են չթողնել։ Հասնում եմ դռանը, կանգ եմ առնում, շուռ եմ գալիս ու տեսնում մի ամբողջ դահլիճ շվարած մարդկանց.

- Ներողություն եմ խնդրում ձեզնից մարդիկ։ Ես նպատակ չունեի ձեր երեկոն խանգարել։ Եկա խոսելու, այսպես ստացվեց։ Ներողություն։

Դուրս եմ գալիս։

- Չփախիս.

գոռում է գաճաճը։

- Ոստիկանները գալիս են։

- Ես օվկիանոս եմ անցել տխմար, խոսելու համար։ Միթե՞ կարծում ես կփախչեմ, կամ փախել եմ երբևէ։ Սպասում եմ տխմար, չեմ փախնի։ Հեռու մնա ինձանից պարզապես, որ հանկարծ չվնասվես պատահաբար, այ տկար։

- Դու սպասիր ու տես թե ինչպես ենք քեզ օվկիանոսի վրայով ետ ուղարկելու.

հոխորտում է սեփական արարքից անվեհերացած թզուկը։

Կանգնել եմ անկյունում, հանգիստ սպասում եմ ոստիկաններին։ Գալիս են։

- Վերջապե՜ս…

Մտածում եմ։

Հրամայում են ինձ նստել գետնին։ Նստում եմ։ Պահանջում են անձնագիրս։ Տալիս եմ։

- Շվեդական անձնագիր ունի։ Ի՞նչ ենք անելու.

անհանգստացած հանկարծ հարցնում է գաճաճը վրա հասած մի տիկնոջ։

- Ոստիկաններին ասա, որ քեզ խփել է.

պատասխանում է տիկինը։

- Միթե՞ ողջ կմնայիր սրիկա.

քմծիծաղում եմ մտքումս.

- եթե խփեի քեզ։

***

- Պարոն Ավետյան, խոստանու՞մ եք արդյոք չվերադառնալ դահլիճ, եթե բաց թողնեմ ձեզ հիմա։ Ոչինչ չի պատահել, ոչ ոք չի տուժել, ձերբակալելու կարիք չունեմ ձեզ, եթե խոստանաք իհարկե, որ չեք վերադառնա դահլիճ.

ասում է Գոնզալես ազգանունով պիտակը կրծքին, լատինո ոստիկանը։

- Իհարկե խոստանում եմ։ Միթե՞ կարծում եք, որ կվերադառնամ այդ զզվելի միջավայրը կրկին։

- Կարծում եմ, որ չեք վերադառնա։ Գնանք հիմա ոստիկանատուն, ակտ կազմենք, մեկ ժամից կգնաք ձեր ճամբան։

- Ի՞նչ է պատահելու հիմա պարոն ոստիկան.

հարցնում է ընկերս, որը մի քանու հոգու հետ միասին իջնում է դահլիճից։ Նրանց այնտեղ պահել էին մյուս ոստիկանները, որպեսզի սպա Գոնզալեսը ինձ անխափան ուղեկցի դուրս։ Մոտեցողների մեջ է մի ուրիշ ոստիկան, Առաքելյան պիտակով կրծքին։

- Ոչինչ էլ չի պատահի։ Պատահարը չնչին է, ոչ ոք չի տուժել։ Մի 50 դոլլար կվճարի ձեր ընկերն ու կմիանա ձեզ. մեկ ժամից։ Կարող եք գալ ոստիկանատուն, այնտեղից տանել նրան, եթե կուզեք։ Այստեղ չեմ ուզում ազատ արձակել, հետագա պատահարից խուսափելու համար։ Լավ կլինի աչքովս տեսնեմ որ հեռացավ դահլիճից բավարար։ Դեմ չե՞ք։

- Իհարկե ոչ։ Գալիս ենք այդ դեպքում ոստիկանատուն պարոն Գոնզալես։

- Ես կտանեմ Գոնզալես.

հանկարծ ասում է ոստիկան Առաքելյանը։

- Դու հանգստացիր։

- Վստա՞հ ես։

- Այո իհարկե։ Ես հայերին ավելի լավ եմ ծանոթ.

ծիծաղում է ի պատասխան ոստիկան Առաքելյանը.

- Ես ավելի շուտ կլրացնեմ փաստատղթերը, եթե լեզվական խնդիրներ առաջանան։ Դու գնա հանգստացիր։

- Շնորհակալություն Առաքելյան։

- Չարժե Գոնզալես։

***

- Վերջ պարոն Ավետյան։ Թղթերը լրացված են։ Խնդրում եմ սպասեք այստեղ մի փոքր։ Ես շուտով կգամ։ Շնորհակալություն համագործակցության համար։ Վա՜յ, մոռացել էի ձայնագրիչը միացնել։ Ոչինչ չի ձայնագրվել հարցաքննությունից։ Ոչի՞նչ պարոն Ավետյան, թե՞ կուզեք նորից հարցաքննվել։ Այս անգամ կմիացնեմ ձայնագրիչը։

- Կարքի չկա ոստիկան։ Կարճ կապենք։ Ուզում եմ տուն գնալ։ Դուք էլ հավանաբար չէ՞։

- - Այո իհարկե պարոն Ավետյան։ Ես էլ եմ կարծում, որ կարիք չկա։ Եղածն էլ մի բան չէ։ Ավելի լավ է կարճ կապենք ու գնանք տուն։ Շնորհակալություն կրկին անգամ համագործակցության համար պարոն Ավետյան։

- Խնդրեմ ոստիկան Առաքելյան։

Ժպտում է։ Ժպտում եմ ի պատասխան։

Հինգ րոպեից մոտենում է մի 200 կիլոգրամանոց ու մի երկու մետրանոց սևամորթ.

- Գնացինք պարոն.

թնդում է Փոլ Ռոբսոնյան կոնտրբասով:

Լուռ հետևում եմ։

- Անցեք առաջ պարոն Ավետյան։

Անցնում եմ առաջարկվող դռնով, ակնկալելով տեսնել ընկերներիս սիրելի դեմքերը։ Շվարում եմ մի պահ, կարկամում։ Բանտախցում եմ։ Ետևիցս լսվում է փակվող դռան երկաթե ձայնը։

- Սա թյուրիմացություն է։ Ես պեքտ է 50 դոլլար տուգանք վճարեի և ազատ արձակվեի։

- Ես ունեմ իմ հրանհանգը պարոն, որն ասում է, որ պետք է նստեք այստեղ.

քաղաքավարի պատասխանում է հսկա սևամորթը:

- Ես ոստիկան չեմ, բանտապահ եմ, իսկ բանտարկման որոշումը կայացրել է ձեզ այստեղ բերած ոստիկանը։ Թղթերը ձեր ձեռքում են պարոն Ավետյան։ Կարող եք կարդալ, համոզվել, եթե լեզվական դժվարություն ունենաք, սեղմեք կոճակը, ձայնափողով հայտնեք, որ թարգմանչի կարիք ունեք։ Սիրով կտրամադրենք մեկին։ Հայերենի հետ Գլենդելում դժվարություն չի առաջանա։

- Կարո՞ղ եք այստեղ կանչել ոստիկան Առաքելյանին։

- Ոստիկան Առաքելյանը գրկել է վաղուց իր տիկնոջ հետույքն ու երազ է տեսնում պարոն։

Նստում եմ շվարած, սկում եմ կարդալ ձեռքիս թուղթը: Պարզվում է, որ ինչ որ մեկին հարվածել եմ։ Ձերբակալվում եմ մինչև դատի սկսելը։ Փրկագինը՝ 20 000 դոլլար։

Փաստաթղթի ներքևում կարդում եմ.

- ՈՍՏԻԿԱՆ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

***

- Բարև:

- Բարև սիրելիս։ Ու՞ր էիր կորել երեք օր։ Ինչու՞ չէիր զանգահարում։

- Բանտում էի կորած երեք օր։ Ինչպե՞ս եղավ, որ դու չզանգահարեցիր ոչ մի անգամ, երբ նկատեցիր, որ կորած եմ երեք օր։

- Բանտու՞մ։ Ի՞նչ է պատահել սիրելիս։ Ինչու՞ էիր բանտում։

- Դա էական չէ։ Ոչ այլևս։ Էական է այն, որ չես զանգահարել ինձ ոչ մի անգամ, նկատելով հանդերձ, որ երեք օր չկամ։ Ի՞նչ կապ ունի ինչու՞ էի բանտում։ Չգիտեի՞ր արդյոք, որ խուժանն ինձ վաղ թե ուշ փակելու է այնտեղ։ Ո՞վ գիտե դա ավելի լավ, քան դու։ Միթե՞ դա չէ եղել իմ կյանքը վերջին տասնհինգ տարում։ Դրա համար ոչ ես եմ զարմացած, ոչ դու, վստահ եմ։ Դու ասա ինձ էականը. - ինչպե՞ս եղավ, որ չզանգահարեցիր ոչ մի անգամ, երբ երեք օր է լուր չունես ինձնից։

- Ինչու՞ ես իմ հետ այդպես խոսում։ Ի՞նչ է պատահել քեզ։ Ես շատ անհանգիստ էի։

- Ինչպե՞ս էր արտահայտվում անհանգստությունդ։ Կամ, գիտե՞ս ինչ. դա էլ էական չէ, ոչինչ այլևս էական չէ։ Էական է այն, որ ես հեռանում եմ քեզնից։ Վերջ։

***

- Բարև՜…

- Որտե՞ղ ես։ Ու՞ր ես կորել երեք օր։ Ինչպե՞ս կարող ես վարվել այդպես իմ հետ։ Երեք օր է զանգահարում եմ անդադար։ Սրիկա՜, ինչպե՞ս կարող էիր ինձ այսպիսի հուսահատության մեջ թողնել։ Ես խելագարության եզրին եմ հասել սրտնեղությունից բազմիցս անգամ։ Քաջություն չունե՞ս ասել, որ ուրիշ կին ունես, որ հետաքրքիր չեմ այևս քեզ, որ չես սիրում ինձ։ Ինչպես եմ ատում քո տեսակը տղամարդու, որ կարող է պտտեցնել կնոջ գլուխն ու անհետ կորել երեք օր ու մտքով անգամ չանցկացնել, որ իրեն սպասում են, անհանգստանում, չզանգահարել մեկ անգամ գոնե, ասել, որ ողջ է, առողջ է։ Ես չեմ ուզում կրկին անգամ ապրել սա։ Բավարար է։ Չեմ կարող այլևս։

Չերևաս այլևս աչքիս, չզանգահարես, չգրես ինձ…

Ատում եմ քեզ…

- Սպասիր, սպասիր, բանտարկված էի… Լսիր…

- Տու, տու, տու, տու, տու…

Քեզ ոչ ոք լսել չի ուզու՜մ…

Սեպտեմբեր-Դեկտեմբեր, 2006 - Գլենդել, Հոլիվուդ, Սանթա Մոնիկա, Բուրբանք - Լոս Անջելես

Edited by Vahe Avetian
Link to post
Share on other sites

Նրա կոշիկը ծակ էր

Հոգևոր դատարկություն ապրեցի, երբ տեսա նրա մաշված կոշիկի ծակը, թերթերում տարածված լուսանկարում։ - Նուրսուն Էրել (թուրք լրագրող)

Հաչացեք հայ հայրենասերներ այսօր, տարածեք ձեր մեռելասեր ողբն աշխարհով մեկ, կաղկանձեք ամենուր, որ նա հայրենասեր էր, ազնիվ, նվիրված, խոսքի ազատության ջատագով, բայց պատմական փաստը, որ կմնա վերջին լուսանկարի ձևով այն է, որ նրա մաշված կոշիկը ծակ եր։

Բարձրացրեք ձեր վայնասունը վայրագ թուրքեր առ աշխարհ ու փորձեք փրկել ձեր մարդակեր համբավը, գրեք ձեր կրծքերին, որ դուք հայ եք ու Հրանտ, բայց նրա մաշված կոշիկը ծակ էր։

Լռեք մեկ րոպե ի նշան հարգանքի ու դատապարտման եվրոպացի երեսփոխաններ, կամ պապանձվեք հավերժ, որովհետև ստում եք ինչպես միշտ արել ու անելու եք ու ձեր խոսքն էլ, լռությունն էլ ծառայել ու ծառայելու են ձեր անհագուրդ մարդակերությանը, իսկ նրա մաշված կոշիկը ծակ էր։

Հավաքվեք ամերիակացիներ միտինգների, ձևացեք, որ հայեր եք երբեմն, հորջորջվեք դաշնակ, հնչակ, կամ ռամկավար, կամ հանրապետական ու ժողովրդավար, անվանեք ձեզ ճոռոմ ու բարձրագոչ AAA, կամ ANC, հավաքվեք կոնգրեսում, չարաշահեք անունը հերթական զոհի, ճանաչեք, կամ մի ճանաչեք ցեղասպանությունը հայերի, որն անշուշտ չեք անելու, ինչպես չեք ճանաչել մինչ օրս ձեր երկում ցեղասպանված հնդկացիների, սևերի և այլոց ցեղասպանությունները, որ ինքներդ իսկ իրականացրել և իրականացնում եք մինչ օրս լռելայն, իսկ նրա մաշված կոշիկը ծակ էր։

Հպարտացեք հպանցիկ ծանոթությամբ, հանդիպումներով, նամակներով մոռացված ուրիշ բոլոր դեպքերում զարմիկներ ու զավակներ մորաքույրների ու հորաքույրների, հիշեք բազում արժանիք ու ափսոսանք հայտնեք ու կրկին անգամ մեղադրեք թուրքերին, բոլոր նախկին պատեհ, անպատեհ առիթների պես, երբ սեփական մարդակերությունը կոցկելու համար կարիք ունենաք ավել սաստիկ մարդակերություն նկարագրել կոնտրաստի համար, որ ձերը չերևա, բայց զուր են ջանքերը, որովհետև նրա մաշված կոշիկը ծակ էր և դա է տեսել ողջ աշխարհը։

Հրանտ Դինքի հիշատակին

2007.02.08, Վաշինգտոն

Link to post
Share on other sites

ՎԱՀԵ

Կան մարդիկ, որոնք քննադատում են ինձ գրելու համար (երբեք ոչ գրածս), ասելով, որ մեծամիտ եմ և ամաբարտավան։

Չեմ բացառում բոլորովին։

Ծնվել, հասակ ու կրթություն եմ առել մեծամիտների և ամբարտավանների ցեղում, որոնք առավոտից գիշեր երգել են անդադար կրկնվող մարմաջ մանտրաները սեփական ցեղի գերակայության, ամենահինը, ամենաիմաստունը, ամենաազնիվը, ամենամորթվածը, ամենախելացին, ամենաքաջը, ամենա, աամենա, ամենան լինելու մասին և նա՝ ով չի կրկնել ու սրտի խորքից չի փորձել լինել ամենաբարձրագոչը, ենթարկվել է կտտանքի ու հասարակական պարսավման։ Բացի այդ մարդ արարած եմ, ինձ հատուկ են բոլոր թուլությունները ու չեմ բացառում բոլորովին, որ տակավին մեծամիտ ու ամբարտավան եմ հայրենիակիցներիս բացարձակ մեծամասնության նման ու բոլորովին չեմ նկատում։

Կարող եմ ասել նմաններին և այլոց, որ սրտանց ցավում եմ, եթե այդպես է, տարիներ շարունակ փորձում եմ նկատել և արմատախիլ անել այդ ախտերն ու սրտանց ցավում եմ, եթե չի հաջողվում։

Դժվար է սաստիկ ազատվել այնպիսի ախտերից, որոնք դարերով լվացել են դեռ չկազմավորված ուղեղիցդ ներս, մեծամիտների ու ամբարտավանների ամբողջ ցեղով, որոնք այդ ամենը ներկայացրել են որպես միակ ճշմարտություն և աստվածային շնորհ։

ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Մի բացառեք սակայն, որ հնարավոր է նաև, որ անվանում եք ինձ մեծամիտ ու ամբարտավան, որովհետև ստեղծագործություններումս հայտնաբերել եք սեփական հայրիկի, հորեղբոր, որևէ հեղինակության կամ ձեր անձնական ամբարտավանությունն ու մեծամտությունը, սաստիկ ցավ եք ապրել խայտառակությունից և անցել եք ասպատակման, պաշտպանական նախահարձակ մոլուցքի պատճառով։

Ինձ անվանել են անբարոյական բազմիցս։

Խոստովանում եմ մեղքս։ Մարդ եմ, էրոտիկ արարած, հորմոններին ու վավաշոտ երևակայությանը գերի ու դրանց բորբոքմանը նպաստել են դեռ մանուկ հասակիցս ինձ հետապնդած բազում պագշոտ կին ու տղամարդ ուսուցիչներս բարերար, որոնք պնդել են, որ որքան շատ կնոջ հետ խառնվես, այնքան տղամարդ ես։

ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Մի բացառեք սակայն, որ անբարոյական եք անվանել ինձ այն պատճառով, որ գրվածքումս նկարագրված բոզին նույնացրել եք ձեր սիրասուն մայրիկի, հոր, մորաքրոջ, հորեղբոր, կնոջ, ամուսնու, կամ ձեր սեփական եսի հետ ու խիստ վիրավորվել եք։

Ինձ անվանել են կաշառակեր, գող, թալանչի սրիկա։

Ստում եք սրիկաներ։ Չկա աշխարհի երեսին մի մարդ արարած, որը կարող է ինձ մեղադրանք ներկայացնել որևէ դատարան, գողության, կաշառակերության, կաշառատվության կամ թալանի մեղադրանքով։ Խոստովանում եմ սակայն, որ ունեցել եմ երբեմն գայթակղություն զանցանք կատարելու, սրտնեղած պահերին ու դրան սաստիկ նպաստել է ցեղս հարազատ, նրանցում հաստատված բարոյականությունյամբ, ինձ պարտադրվող ծնածս օրվանից, ըստ որի ով կաշառակեր, կաշառատու, գող և ավազակ չէ՝ հիմար է, տհաս, անպիտան արարած ու տկար տղամարդ, որն ի վիճակի չէ ընտանիք պահել։

ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Մի բացառեք սակայն, որ ինձ վարկաբեկել եք հասարակավ, որպեսզի պաշտպանեք սեփական ընտանիքը, ընկեր-բարեկամներին ու ձեր սեփական եսը, որովհետև գրքերիս հերոս կաշառատու-կաշառակեր, գող-ավազակների մեջ ճանաչել եք ձեր ամբողջ շրջապատն ու ձեզ:

Ինձ անվանել են օտարներին ծախված, օտարամոլ։

Վստահ եմ, որ դրանք այն մարդիկ են, որոնք արհամարել են սեփական լեզուն, հոգևոր արժեքները, արհամարել են սեփական գրողներին, ցեղակցի ազատությունը խոսքի, անգամ կյանքի իրավունքը սրբազան, բայց քծնել են ցանկացած օտարի, ստրկության երդում տվել նրանց, համբուրել հետույքներն ու ծառայել կամավոր նրանց գաղտնի ու բացահայտ ծառայություններում, ստացել մեդալ, կոչում ու շքանշան և ընթրիքներից հետո նրանց պնակներում մնացած, սեփական հայրենակիցների մսից պատրաստված կերակրի թերմացքը։

Խոստովանում եմ, որ ամեն անգամ երբ ստորադասվել եմ ցեղակիցներիս կողմից որևէ օտարի, անիծել եմ սրտնեղությունից նրանց ծնունդը։

ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Ինձ անվանել են ապազգային, բայց քարոզ ել են Սովետական Միություն:

Ինձ անվանել են վախկոտ, բայց փախել են բանակից, իսկ պատերազմ չգնալը բացատրել թիկունքին հույժ անհրաժեշտ իրենց գոյություն չունեցող առանձնահատկություն-արժանիքներով ու բացառիկ մասնագիտական հմտություններով:

Ինձ անվանել են անօրեն, իսկ սեփական համաքաղաքացիների ամենօրյա ծեծ ու ջարդն անտեսելը, հանցագործ ոստիկան-դատախազ-դատավորներին ներելը, բացատրել օրինապաշտությամբ։

Ինձ անվանել են կռվարար, անկառավարելի ու անդաստիարակ, բայց սեփական տիկնանց, դուստրերի, զավակների ու եղբայրբների թրաֆիքինգը արդարացրել են նրանց անբարոյականությամբ ու փոքրոգությամբ, իսկ երևույթը լռության մատնելը՝ խաղաղասիրությամբ, կառավարելիությամբ ու բարեկրթությամբ։

Ինձ անվանել են թիմային աշխատանքին անպիտան, արդարացնելու համար թշնամիների հետ սեփական թիմակցումը։

Խոստովանում եմ. արհամարում եմ ես ձեր օրենքը, ոստիկաններին, դատախազներին, դատավորներին, ողջ օրենսդրական համակարգը, քաղաքական դաշտը, կառավարական և ընդդիմադիր, ձեր ազգայնականությունը, բարոյականությունը, մտավորականությունը, հասարակական նորմն ու այն ամենը, որ չեմ հիշում հիմա, որ թվեմ։

Խոստովանում եմ. արհամարում եմ ես ՁԵԶ…

ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Ինձ անվանել են անպետք գրչակ և անտաղանդ:

Հնարավոր է, չնայած նրան, որ միայն լուտանքով լեցուն հազարավոր նամակն ինձ ուղված, բավարար են վստահաբար կարծելու, որ հայերիս մեջ ամենակարդացված գրողն եմ առայժմ (ինթերնետի շնորհիվ անշուշտ) և այն փաստը, որ գրելուս պատճառով ինձ փորձել ու փորձում են բանտ խցկել հայրենիքում, Եվրոպայում և Միացյալ Նահանգներում, ամրապնդում են կարծիքս։ Գրողի օգտին ավելի խոսուն փաստ ես չգիտեմ, որովհետև հենց այդպես են վարվել լավագուններից լավագույնների հետ, մարդկության համայն պատմության ընթացքում։

Այս ամենով հանդերձ, խոստովանում եմ, որ չգիտեմ ինչ գրող եմ, կամ ինչ գրչակ նվաստ և ոչ ոք չգիտե, որովհետև գրականագետ չեմ ինքս, չեմ ճանաչում մի գրականագետ, որը մասնակից չէ կաշառակերությանն ու համատարած հանցագործությանը, որ վստահեմ կարծիքին, տգետ եմ, որը տակավին ծարավ է ուսման ու գիտելիքի, խոսքս չեմ կարողանում ոչ մի տեղ հասցնել, բայց գիտեմ, որ գրականության գնահատականը տալիս են սերունդները, ոչ ժամանակակիցները, այնպես որ չեմ կարող ասել ինչ եմ, ով եմ, ոչ էլ կվստահեմ երբևէ մեկ ուրիշի կարծիքին այս հարցում։

Գիտեմ մի բան. գրելն իմ ամենասիրած զբաղմունքն է, կամ ամենասիրելիներից մեկը, գրում եմ, որովհետև չեմ կարողանում չգրել, ոչ մեկի թույլ տվության կարիքը չունեմ, ինչպես նաև թանկագին կարծիքն իմանալու անհրաժեշտություն։

Հուսով եմ, որ գրածս երբև չի դառնա զենք սրիկաների ձեռքում, հերթական ջարդարարության ու հանցագործության մղող դրոշ որպես և արդարացում։ Այդպես պատահել է ցավոք, բազում գրողի ու ստեղծագործության հետ։

Այդպես պատահել է անգամ ԱՍՏՎԱԾԱՇՆՉԻ, ԹԱԼՄՈՒԴԻ ու ՂՈՒՐԱՆԻ հետ։

ՄԵՂԱ՜, ՄԵՂԱ՜, ՄԵՂԱ՜ ՏԵՐ

Մի բացառեք սակայն, որ պախարակել եք ինձ այն պատճառով, որ զգացել եք, որ հազարամյակներ է ուղարկվում հերթական դպրություն, որը հառնելու է ամեն անգամ, երբ մեծամտանաք, ամբարտավանանաք, անբարոյականանաք, կաշառվեք, գողանաք, թալանեք, ջարդեք, սպանանեք ու զազրախոսեք, ու խոցի մահացու ձեր մոլորյալ հոգիները։

Մի բացառեք, որ ձեր սեփական սարսափն է ճանաչել տալիս հերթական մեկին, որը ձեր բոլոր զենքերի դեմ հանում է իր համեստ գրիչը միայն, այն ինչ արել են իմ բոլոր ուսուցիչները և մատնում է ձեզ դառն, անհույս պարտության ու դրա համար նրան բավարար է իր անունը ստորագրելը միայն՝ այն ինչ հենց ԱՅՍՏԵՂ, ՀԻՄԱ անում ենք.

Վասն

Արիորդաց

Հավերժ

Երդումի

14.12.2006, Բուրբանք, Լոս Անջելես

Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.


×
×
  • Create New...