Adlenus Posted February 6, 2010 Report Share Posted February 6, 2010 ԲԱՑ ՆԱՄԱԿ ՄԵԾԻ ՏԱՆՆ ԿԻԼԻԿԻՈ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍ ԱՐԱՄ 1-ԻՆ Վեհափա’ռ Տեր Դիմում ենք Ձեզ, նախ որպես Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոսի, հայոց հոգևոր հոր, ապա` որպես ազգանվեր ու հայրենապաշտ մարդու: Հայոց Սամցխե-Ջավախք-Ծալկա երկրամասը, որ սովետական հակահայ քաղաքականության պատճառով այժմ գտնվում է Վրաստանի կազմում, հայտնվել է հոգևոր շրջափակման մեջ: Վրացական իշխանություններն ամեն ինչ անում են վաղնջական ժամանաներից մեր հայրենի բնօրրանը եղած Ջավախք աշխարհը հայաթափելու համար: Այս ծրագրի իրականացումը ավելի է հեշտանում հայկական կողմից համապատասխան հակաքայլերի բացակայության պայմաններում: Վեհափա’ռ Տեր Ջավախքի 7 շրջաններում 2002թ. պաշտոնական տվյալներով ապրում են 124.198 հայեր (ընդհանուր բնակչության 54%-ը, 230.198 ընդհանուր բնակչության թվակազմի 42,6%-ը (97.995 մարդ) կազմում են վրացիները)։ Բնականաբար՝ Արցախից իր բնակչության թվաքանակով գերազանցող Ջավախքին մի քանի (թեկուզև՝ հայրենանվեր) քահանաների գոյությունը չի կարող մեծապես նպաստել հոգևոր – մշակութային շրջափակման մեջ պահվող տարածաշրջանի զարգացմանը։ Ջավախքում հոգևորականների պակասը բերում է նաև մի շարք պատմաճարտարապետական արժեքների՝ եկեղեցիների, վանքերի, հոգևոր համալիրների լքմանն ու ոչնչացմանը, իսկ դրանցից լավագույնները արագորեն բռնազավթվում են վրացի հոգևորականների կողմից։ Վրաստանի անկախացումից ի վեր “վերականգնման” պատրվակով վրացականացվել եւ ոչնչացվել են մոտ երեք տաս¬նյակ եկեղեցիներ` այդ թվում. Կուսանանց սբ. Ստեփանոս, Բեթղեհեմի սբ. Աստվածածին, Ձորաբաշի սբ. Գեևորգ, Շամքորեցոց Կարմիր Ավետարան, Նորաշենի սբ. Աստվածածին եկեղեցիները, ինչպես նաեւ Սուրամի, Նախշիրգորայի, Շահնապատի, Լիսի, Սղնախի, Թելավի, Վելիսցխեյի եւ հայկական այլ գյուղերի եկեղեցիները, Խոջիվանքի գերեզմանատունը և 300-ից ավելի հայալեզու արձանագրություններ: Ավելորդ չենք համարում նշելու, որ Ջավախքում վխտացող վրացի հոգևորականների քանակը սնկի նման աճում է՝ իր հետ բերելով նորանոր հիմնախնդիրներ։ Կարծում ենք, որ վերոհիշյալ խնդիրները որոշ չափով կմեղմվեն միմիայն այն ժամանակ, երբ Ջավախքը ոչ թե գտնվի վիրահայոց թեմում, այլ ունենա իր առանձին հոգևոր թեմը։ Դրանով՝ 1. զգալի կշատանա հոգևորականների թիվը Ջավախքում, որն իր հերթին կավելացնի հոգևոր – մշակութային միջոցառումների թվաքանակը 2. բարձրաստիճան հոգևորականները կլինեն մշտապես Ջավախքում և ամենօրյա հոգածության առարկա կդարձնեն Ջավախքի խնդիրները, այլ ոչ թե առիթից առիթ կայցելեն Թիֆլիսից Ջավախք 3. զգալիորեն կավելանա Ջավախքի ինքնուրույնությունը, մի հանգամանք, որն այսօր օդ ու ջրի նման անհրաժեշտ է Ջավախքին 4. Ջավախքը կհայտնվի ուշադրության կենտրոնում, որը ջավախահայության վրա կգործի բարոյահոգեբանական մեծ ազդեցություն 5. ինչ-որ չափով հակակշիռ կստեղծվի վրացական հոգևոր էքսպանսիոնիստական գործողությունների նկատմամբ Վեհափա’ռ Տեր Վերոգրյալ խնդիրների լուծմանը միտված քայլեր ձեռնարկելու և Ջավախքում ՀԱԵ հոգևոր Թեմ բացելու խնդրանքով մենք դիմել ենք նաև Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին 2-րդին, սակայն պատասխանի չենք արժանացել ու մեր խնդրանքի բավարարմանը միտված քայլեր առ այսօր չենք նկատել: Վեհափա’ռ Տեր Ձեր Հովվապետության ամբողջ ժամանակահատվածում, Դուք միշտ առանձնացել եք որպես հայրենանվեր ու հայանվեր անձ, որպես ժողովրդի բախտը անձնական առաքելություն դարձրած Հայր, ուստի, որպես Հայրենիքի ու ազգի նվիրյալ զավակներ` դիմում ենք Ձեզ, խնդրելով, որպեսի այցելեք հոգևոր սովի ու շրջափակման մեջ գտնվող çավախահայությանը և Ձեր Հայրական օրհնությամբ ու Սուրբ ներկայությամբ խրախուսեք çավախահայությանն ու պայքարի նոր լիցք հաղորդեք` հանուն ազգի ու հավատքի պահպանման գոյամարտում: Վեհափա’ռ Տեր Ջավախքի հայրենապաշտ ժողովուրդը մինչ այժմ վառ է պահում ավելի քան մեկ դար առաջ տեղի ունեցած դարակազմիկ իրադաձությունը, երբ Կաթողիկոս Մկրտիչ Խրիմյանն այցելեց Ջավախք։ Լուսահոգի կաթողիկոսի այցի պատվին Ջավախքում շաբաթներ անց դեռ շարունակվում էին տոնախմբությունները։ Մենք Ձեզ հավատացնում ենք, որ նույնն է սպսավում Ձեզ, կրկնում ենք՝ նույն պատվին կարժանանաք նաև Դուք՝ եթե ... այցելեք Ջավախք։ Ավելորդ չենք համարում ավելացնելու, որ վրացական մամուլի տեղեկություններով (<<Ռեզոնանսի>> թիվ 161, 21.06.2001թ.) Ջավախքի Փոկա հայաբնակ գյուղի հայաթափ տներից մեկում է գրանցված Վրաստանի կրոնական առաջնորդ Իլյա 2-րդը, իսկ գյուղի անտեր հայությունն արդեն կամաց - կամաց այցելում և մկրտվում է Փոկայի վրացականացված եկեղեցում։ Ջավախքի առավել վրացաշատ վայրերում վրացական եկեղեցիներ հաճախելը այլևս զարմանք չի հարուցում ոչ մեկի կողմից։ Նամակը ավարտում ենք նույն տողերով, ինչ տողերով ավարտվում էր Գարեգին 2-րդին ուղղված նամակը. Ջավախքում հոգևոր մշակութային սով է, շրջափակում… Որդիական խոնարհութեամբ մատչինք ի համբոյր Ձերդ Սրբութեան Օծեալ Սուրբ Աջոյն` Ազգային նոր պահպանողական շարժման Կենտրոնական կոմիտե Quote Link to post Share on other sites
Adlenus Posted February 10, 2010 Author Report Share Posted February 10, 2010 2010-02-09 Խրիմյան Հայրիկից հետո Ջավախք չեն գնացել Ջավախահայության հարցը հասել է մինչեւ Անթիլիաս Կուսանանց սբ. Ստեփանոս, Բեթղեհեմի սբ. Աստվածածին, Ձորաբաշի սբ. Գեւորգ, Շամքորեցոց Կարմիր Ավետարան, Նորաշենի սբ. Աստվածածին եկեղեցիները, Սուրամի, Նախշիգորայի, Շահնապատի, Լիսի, Աղնախի, Թելավի, Վելիսցխեի եւ հայկական այլ գյուղերի եկեղեցիները, Խոջիվանքի գերեզմանատունը եւ 300-ից ավելի հայալեզու արձանագրություններ. սրանք այն հայկական պատմական կոթողներն են, որոնք Վրաստանի անկախացումից ի վեր «վերականգնման» պատրվակով վրացականացվել են: Վրաստանի՝ բարեկամության քողի տակ թաքնված հակահայկական քաղաքականության մասին բազմիցս խոսվել ու գրվել է: Ու փաստվել է, որ ԶԼՄ-ների անդրադարձները լուրջ արդյունքներ չեն տալիս Վրաստանի տարածքում հայկական հուշարձանների պղծման եւ Սամցխե-Ջավախք-Ծալկա նահանգի հայ ազգաբնակչության խնդիրների լուծման առումով, քանի որ հաճախ չի նկատվում ՀՀ քաղաքական եւ հոգեւոր իշխանությունների պատշաճ վերաբերմունքը: Թերեւս սա է պատճառը, որ ջավախահայության հիմնախնդիրների վերհանմամբ եւ լուծման ճանապարհներ գտնելու գործով զբաղվող Ազգային նոր պահպանողական շարժման (ԱՆՊՇ) կոմիտեն փետրվարի 6-ին բաց նամակ էր ուղղել Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Առաջինին՝ Սամցխե-Ջավախք նահանգում առանձին հոգեւոր թեմ ստեղծելու խնդրանքով: Կոմիտեն խնդրում է կաթողիկոսին մեկ անգամ այցելել Ջավախք եւ տեղում տեսնել, թե ինչ իրավիճակում է իր հայրենիքում՝ Ջավախքում ապրող հայ ազգաբնակչությունը: ԱՆՊՇ նախագահ Էդուարդ Ափրամյանը երեկ «Առավոտին» տեղեկացրեց, որ իրենք էլեկտրոնային փոստով պատասխան են ստացել Սփյուռքի որոշ հոգեւորականներից: Պարզվում է, Կիլիկիո կաթողիկոսարանը կիսում է ջավախահայերի մտահոգությունները: «Իմ կարծիքով՝ սա նախնական նամակ է եւ ինձ թվում է, որ մոտ ժամանակներս ավելի հստակ պատասխան կլինի, կարծում ենք, որ ջավախահայության հարցը ոչ միայն Էջմիածնի, այլեւ ողջ հայության հոգեւոր վերնախավի ուսերին պետք է դրված լինի»,- վստահ է Էդուարդ Ափրամյանը: «Առավոտի» այն հարցին՝ թե խնդիրը ծայրաստիճան սրվել է, դրա՞ համար են դիմել Արամ Առաջինին, թե՞ կա այլ պատճառ, Էդուարդ Ափրամյանը պատասխանեց. «ՀՀ պասիվ քաղաքականությունից ելնելով՝ մեր Էջմիածինը ստիպված զգույշ եւ որոշ չափով պասիվ դիրքերից է հանդես գալիս Ջավախքի եւ ջավախահայության հիմնախնդիրների հարցում: Ուստի, ելնելով նրանից, որ Անթիլիասի կաթողիկոսարանը հայաստանյան կառույց չէ, պասիվության, զգուշավորության ազդեցության տակ չի ընկնում, ձեռքերն ազատ են հայ ազգային գործունեության շրջանակներում ավելի ակտիվ գործելու, դրա համար էլ դիմեցինք Արամ Առաջինին, որ գոնե Սփյուռքի շրջանակներում ակտիվանա հիմնախնդրի արդիականությունը: Ի վերջո, հայաստանյան բազում իշխանավորներ բազմիցս նշում են, թե Ջավախքը սփյուռք է: Եթե այդպիսին է մեր պատմական հայրենիքի մի հատվածի հանդեպ դիրքորոշումը, ապա Սփյուռքի առաքելական հոգեւորականությունն էլ պետք է աջակցի հայ ազգաբնակչությանը: Կրկնեմ, որ այս հարցի ծանրությունը չի կարելի թողնել միայն Ամենայն հայոց կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդի վրա, անշուշտ, պետք է աջակցել: Համոզված եմ, որ Էջմիածնի հոգեւոր խավը նույնպես դրական դիրքորոշում ունի նշված հիմնախնդիրների լուծման վերաբերյալ, իսկ Վեհափառին ավելի մոտ կանգնած հոգեւորականները հայտարարում են, որ այս հարցը բավականին լուրջ է, եւ ցանկություն չկա խնդիրներ ունենալ Իլյա 2-րդի հետ: Այնինչ, մենք բազմիցս մատնանշում ենք բազում փաստեր, որ այսօրվա դրությամբ Ջավաքում հայ ազգաբնակչությունը միայնակ է վրաց ուղղափառ եկեղեցու ագրեսիայի դեմ: Որոշ հոգեւորականների պատասխանը մեկն է, թե մենք չենք ուզում խնդիրներ ունենալ, քանի որ Իլյա 2-րդը բացարձակ հեղինակություն է: Նա կարող է քայլեր անել, որի դիմաց մենք կանգնել չենք կարող: Սակայն նկատենք, որ այդ քայլերն արդեն արվում են: Հայկական եկեղեցիների մասսայական բռնազավթում, ագրեսիվ գործողություններ, հոգեւոր ագրեսիա հայ ազգաբնակչության հանդեպ. վրաց հոգեւորականներն ամեն կերպ փորձում են հային Ջավախքում կոտրել ու նսեմացնել»: Հետաքրքրվեցինք «սպիտակ եղեռն» կոչվածի վերջին զարգացումների մասին: Զրուցակիցս հայտնեց. «Հիմնականում հայաբնակ Բարալեթ գյուղ ակտիվորեն այցելում են վրաց հոգեւորականներ, հավաքում վրաց փոքրաթիվ բնակչությանը եւ ասում, թե դուք եք գյուղի տերերը, առանց ձեզ որեւէ հարց լուծվել չի կարող, մենք բոլոր հարցերում կանգնած ենք ձեր կողքին: Վերջին շրջանում այս գյուղ վրաց հոգեւորականների մուտքն էլ ավելի հաճախ է դարձել, ինչի արդյունքում տեղի վրացիներն իրենց բավականին ագրեսիվ են պահում հայերի հանդեպ: Օրինակ՝ իրենք տեսնում են, որ հանձին վրաց հոգեւորականության՝ իրենք թիկունք ունեն եւ անում են ամեն ինչ, որ հայերի հոգեւոր ինքնագիտակցությունը թուլացնեն: Նրանք հայերին հերետիկոս են անվանում, ու եթե հայ աղջիկն ամուսնանում է վրացու հետ, նա նորից է կնքվում, ստանում վրաց ուղղափառ եկեղեցու տված անուն, հետո նոր միայն՝ ամուսնանում: Տեսեք, թե իրավիճակն ինչ աստիճան է սրվել»: Էդուարդ Ափրամյանն այս հարցերի լուծման ճանապարհներից մեկը համարում է Ջավախք նահանգում առանձին թեմ ստեղծելը. «Ղարաբաղն ու Ջավախքը ազգաբնակչության առումով գրեթե հավասարվում են, սակայն Ղարաբաղում 10-15 անգամ ավելի շատ հոգեւորական կա, քան Ջավախքում: Էլ չենք խոսում այն մասին, որ մեր Վեհափառը տասնյակ անգամ այցելում է հեռավոր հայ համայնքներ, բայց երբեւէ չի գնում Ջավախք: Հայոց կաթողիկոսներից վերջին անգամ Ջավախքում եղել է Խրիմյան Հայրիկը»: ՏԱԹԵՎ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ Quote Link to post Share on other sites
Adlenus Posted February 10, 2010 Author Report Share Posted February 10, 2010 НДА возьмет на себя часть расходов при открытии Джавахкской епархии ААЦ 10.02.2010 12:17 GMT+04:00 /PanARMENIAN.Net/ Грузинская епархия Армянской Апостольской церкви с большим трудом справляется со всеми вопросами армянства Грузии. Об этом корреспонденту PanARMENIAN.Net заявил лидер Неоконсервативного движения Армении Эдуард Абрамян. По его словам, важность создания Джавахкской епархии состоит в том, то проблемы региона для армянских священнослужителей станут предметом их ежедневной заботы, тогда как на сегодняшний день высшее духовенство Грузинской епархии посещает армянонаселеный регион лишь время от времени. «Кроме того, при создании отдельной епархии в Джавахке значительно увеличится самостоятельность региона, что само собой усилит регион как этнополитический фактор. Это в первую очередь будет иметь большое морально-психологическое воздействие на джавахкских армян. Открытие джавахской епархии ААЦ вопрос национальной безопасности Армении. Этот шаг станет адекватным ответом на создание на территории Армении Лори-Таширской епархии Грузинской Православной Церкви. НДА при открытии Джавахкской епархии ААЦ, все расходы на содержание одного или двух священнослужителей возьмет на себя», - подчеркнул Абрамян. Quote Link to post Share on other sites
Javakhk Posted February 11, 2010 Report Share Posted February 11, 2010 НДА возьмет на себя часть расходов при открытии Джавахкской епархии ААЦ 10.02.2010 12:17 GMT+04:00 /PanARMENIAN.Net/ Грузинская епархия Армянской Апостольской церкви с большим трудом справляется со всеми вопросами армянства Грузии. Об этом корреспонденту PanARMENIAN.Net заявил лидер Неоконсервативного движения Армении Эдуард Абрамян. По его словам, важность создания Джавахкской епархии состоит в том, то проблемы региона для армянских священнослужителей станут предметом их ежедневной заботы, тогда как на сегодняшний день высшее духовенство Грузинской епархии посещает армянонаселеный регион лишь время от времени. «Кроме того, при создании отдельной епархии в Джавахке значительно увеличится самостоятельность региона, что само собой усилит регион как этнополитический фактор. Это в первую очередь будет иметь большое морально-психологическое воздействие на джавахкских армян. Открытие джавахской епархии ААЦ вопрос национальной безопасности Армении. Этот шаг станет адекватным ответом на создание на территории Армении Лори-Таширской епархии Грузинской Православной Церкви. НДА при открытии Джавахкской епархии ААЦ, все расходы на содержание одного или двух священнослужителей возьмет на себя», - подчеркнул Абрамян. Молодцы! Надеюсь джавахские бизнесмены в Диаспоре (и просто состоятельные армяне) подхватят инициативу и решат финансовый аспект создания Джвахкской Епархии ААЦ. Quote Link to post Share on other sites
Recommended Posts
Join the conversation
You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.