Jump to content

Նոր բառեր


Recommended Posts

Նոր բառեր հայերէն լեզուի

ՀԱՄԱՑԱՆՑ գ. Առտնին պաստառի վրայ տեղեկութիւն փոխադրող գործիք (internet):

աղբիւր՝

Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Բառգիրք Հայերէն Լեզուի, Պէյրութ՝ Շիրակ Հրատարակչատուն, 1998, էջ 234.

Edited by Serouj
Link to post
Share on other sites

ՀԱՄԱՑԱՆՑ

Internet բառի շատ հաջողված հայահունչ թարգմանություն է... :yes:

Link to post
Share on other sites

ՏՈՄՍ

ՊՈՏԵՆՑԻԱԼԷՆ ՊՐՈՑԵԴԱՐԱ...

Վերջերս քիչ մը աւելի ուշադրութեամբ հետեւեցայ Հայաստանի պատկերասփիւռի կայաններուն արբանեակային հաղորդումներուն եւ աւելի կեդրոնացած կարդացի «Երկիր» շաբաթաթերթի յօդուածներն ու լուրերը: Գրութիւններուն եւ հաղորդումներուն մէջ նշեցի բառեր, որոնցմէ խումբ մը կ՚ուզեմ յանձնել ձեր ուշադրութեան: Անմիջապէս աւելցնեմ, որ նշած բառերուս ցանկը բաւական երկար է, հետեւաբար ատկէ պիտի ներկայացնեմ միայն խումբ մը:

Սկսինք: Խարտիա, պոտենցիալ, ֆակուլտետ, մեխանիզմ, ստրատեգներ, սոցիոլոգ, էկոնոմիկա, մոնիթորինկ, աբստրակցիա, ռացիոլացում, օբյեկտ, տեխնոլոկիա, պոտենցիալ, էլեկտրաէներկիա, թիմ, էներկետիկ, կոռուպցիա, հակակոռուպցիա, կօալիցիա, կոմպրոմատ, ադմինիստրատիվ ռեսուրս, խոշորամաշտաբ, ինտելեկտուալ, պրոցեդարա, կոնկրէտ, ռեժիսոր, ինտենսիվ, պրովայտեր, պրոտյուսէր, ինկուբատոր, պորտալ, օպտիկական, իներցիա, օպերատոր, մոնտաժող:

Պատկերը ահաւոր է: Հայրենի մամուլը եւ պատկերասփիւռի կայանները պիտի ըլլան հայերէնի նախանձախնդիր պահակները եւ թոյլ պիտի չտան, որ հայաստանեան խօսակցական հայերէնին մէջ արմատացած բառեր, որոնց բոլորին ալ ճիշդ հայերէն հոմանիշը կայ, տարածուին ու նուիրականանան նաեւ իրենց միջոցով:

Սփիւռքի տարածքին նուազ տագնապահար չէ հայերէնը: Մենք ալ ունինք մեր ահաւոր սխալները եւ շատ յաճախ մեր անուշադրութեան եւ տգիտութեան պատճառով ահաւոր եւ անընդունելի սխալներ կ՚ընենք: Ոչ ոք յաւակնութիւնը ունի որ ինք անսխալական է եւ կատարեալ հայերէնի կը տիրապետէ: Հոս ալ, մեր թերթերուն եւ հաղորդումներուն մէջ բազմաթիւ սխալներ կը սպրդին, պարզապէս որովհետեւ բաւականաչափ հոգածու եւ բծախնդիր չենք մեր մայրենիին նկատմամբ: Կ՚արժէ օր մըն ալ կեդրոնանալ մեր սխալներուն վրայ եւ նշել զանոնք: Սակայն մեր պարագային ոչ ոք ինքզինքին արտօնութիւն տուած է խօսակցական հայերէնին մէջ յաճախ գործածուած արաբերէն, ֆրանսերէն եւ թրքերէն բառեր գործածելու մեր թերթերուն սիւնակներուն մէջ: Կրնա՞ք երեւակայել խայտառակութիւնը, եթէ մենք ալ մեր հայրենի պաշտօնակիցներուն հետեւողութեամբ մեր յօդուածներուն կամ հաղորդումներուն մէջ գրէինք ու գործածէինք օրինակ՝ մասլահա, ուաստա, մունաուարա, դեշքիլեթ, փարլըման, ամպասատոր, օֆիս, եւ տակաւին ուրիշ բազմաթիւ բառեր, զորս քիչ թէ շատ բոլորս ալ կը ծամծմենք մեր խօսակցութիւններուն ընթացքին:

Պէտք չկայ յիշեցնելու, որ լեզուն կը պահպանուի ճիշդ խօսելով եւ գրելով: Չեմ գիտեր, որ կոռուպցիաները եւ պրովայտէրները մեզ Հայաստանի եւ Սփիւռքի մէջ ուր կրնան հասցնել: Այս խայտառակ հայերէնը ով որ արմատացուցած է, ինչ պատիժի արժանի է, այդ ալ չեմ գիտեր:

Ա. ԱՊՏԱԼԵԱՆ

28 Հոկտեմբեր 2003

«ԱԶԴԱԿ» օրաթերթ. Պէյրութ, Լիբանան

(http://www.aztagdaily.com/archive/28-10-03/index.htm, էջ 3)

Link to post
Share on other sites
Սկսինք: Խարտիա, պոտենցիալ, ֆակուլտետ, մեխանիզմ, ստրատեգներ, սոցիոլոգ, էկոնոմիկա, մոնիթորինկ, աբստրակցիա, ռացիոլացում, օբյեկտ, տեխնոլոկիա, պոտենցիալ, էլեկտրաէներկիա, թիմ, էներկետիկ, կոռուպցիա, հակակոռուպցիա, կօալիցիա, կոմպրոմատ, ադմինիստրատիվ ռեսուրս, խոշորամաշտաբ, ինտելեկտուալ, պրոցեդարա, կոնկրէտ, ռեժիսոր, ինտենսիվ, պրովայտեր, պրոտյուսէր, ինկուբատոր, պորտալ, օպտիկական, իներցիա, օպերատոր, մոնտաժող:

Երվանդ Օտյանի հայտնի գործում հայ հրապարակախոսության վիճակը ճիշտ նույնն

էր... :down:

Պատկերը ահաւոր է: Հայրենի մամուլը եւ պատկերասփիւռի կայանները պիտի ըլլան հայերէնի նախանձախնդիր պահակները եւ թոյլ պիտի չտան, որ հայաստանեան խօսակցական հայերէնին մէջ արմատացած բառեր, որոնց բոլորին ալ ճիշդ հայերէն հոմանիշը կայ, տարածուին ու նուիրականանան նաեւ իրենց միջոցով:

Լիովին համաձայն եմ, բայց մեր տգետ լրագրողները իրենց առաքելությունը տեսնում

եմ զանազան բամասանքներ ու բանսարկություններ սարքելում, քան թե լեզվի մաքրութ-

յանը հետեւելում... :cry:

Link to post
Share on other sites
Նոր բառեր հայերէն լեզուի

ՀԱՄԱՑԱՆՑ  գ.  Առտնին պաստառի վրայ տեղեկութիւն փոխադրող գործիք (internet):

աղբիւր՝

Անդրանիկ Վրդ. Կռանեան, Բառգիրք Հայերէն Լեզուի, Պէյրութ՝ Շիրակ Հրատարակչատուն, 1998, էջ 234.

Սերուժ,

(ի՜նչ էլ ծածկանուն եք ընտրել :) ) իսկ ինպե՞ս կարելի է այդ բառարանը գնել: Հնարավո՞ր է համացանցով պատվիրել:

Սահարյան,

գրագետ լինելով հանդերձ, մեկ-մեկ այնպիսի ԿՈՊԻՏ սխալեներ եք անում, որ մարդ զարմանում է: :yes:

...զանազան բամասանքներ ու բանսարկություններ սարքելու մեջ, քան թե լեզվի մաքրությանը հետեւելուՆ...

Edited by SAS
Link to post
Share on other sites

Մենք ալ ունինք մեր ահաւոր սխալները եւ շատ յաճախ մեր անուշադրութեան եւ տգիտութեան պատճառով ահաւոր եւ անընդունելի սխալներ կ՚ընենք: ...Հոս ալ, մեր թերթերուն եւ հաղորդումներուն մէջ բազմաթիւ սխալներ կը սպրդին, պարզապէս որովհետեւ բաւականաչափ հոգածու եւ բծախնդիր չենք մեր մայրենիին նկատմամբ: Կ՚արժէ օր մըն ալ կեդրոնանալ մեր սխալներուն վրայ եւ նշել զանոնք:

...Պէտք չկայ յիշեցնելու, որ լեզուն կը պահպանուի ճիշդ խօսելով եւ գրելով: Չեմ գիտեր, որ կոռուպցիաները եւ պրովայտէրները մեզ Հայաստանի եւ Սփիւռքի մէջ ուր կրնան հասցնել: Այս խայտառակ հայերէնը ով որ արմատացուցած է, ինչ պատիժի արժանի է, այդ ալ չեմ գիտեր:

Այո: Ես ամոթից մեռա: Սա իմ մասին էր:

Link to post
Share on other sites

forum (ֆո'րըմ) հրապարակ (շուկայ) հին Հռոմի մէջ՝ ուր հրապարակաւ հարցեր կը քննարկուէին. ատեան. դատարան. վիճաբանական ժողովի սրահ.

աղբիւր՝

Մարտիրոս Գուշագճեան եւ Վեր. Տիգրան Խնդրունի, Ագլերէնէ-Հայերէն Արդի Բառարան, Զ. Տպագրութիւն. Պէյրութ՝ Հրատարակչատուն Կ. Տօնիկեան եւ Որդիք, 2001, էջ 344.

Պարզապէս մտածում մը... Աւելի լաւ չէ՞ր ըլլար եթէ «Արմ Ֆորում»ի փոխարէն, այս կայքէջը կոչուէր «Հայ Հրապարակ»:

Link to post
Share on other sites
Պարզապէս մտածում մը...  Աւելի լաւ չէ՞ր ըլլար եթէ «Արմ Ֆորում»ի փոխարէն, այս կայքէջը կոչուէր «Հայ Հրապարակ»:

:/

առավելագույնը` "Հայֆորում" ... :yes:

Link to post
Share on other sites

Ես չեմ ասում Hyeforum այլ գուցե Hayforum... :yes:

Link to post
Share on other sites
Հայրենի մամուլը եւ պատկերասփիւռի կայանները պիտի ըլլան հայերէնի նախանձախնդիր պահակները եւ թոյլ պիտի չտան, որ հայաստանեան խօսակցական հայերէնին մէջ արմատացած բառեր, որոնց բոլորին ալ ճիշդ հայերէն հոմանիշը կայ, տարածուին ու նուիրականանան նաեւ իրենց միջոցով:

Դպրոցներից է պետք սկսել:

Link to post
Share on other sites
Դպրոցներից է պետք սկսել:

Լիովին համաձայն եմ... :yes:

Link to post
Share on other sites

Sksel petq e poqrits, chisht e, dprotsner@ shat karevor en.

Bayts, orinak Moskavahay erekhaneri erevi 95 % chgiten haeren kardal ev erevi kesits avelin @ndhanrapes chen khosum hayeren. Da nakh Baqvits ev Tiflisits ekats hayern en, ev aystegh tsnvats hay erekhaneri matsamasnutyun@. Lezun ev mtatselakerp@ nranq arden kortsrel en, mnum e kortsnen mazeri guyn@ ev azganunner@, ev arden lav rusner klinen. Shat hayeren imatsogh tsnoghner asum en irents erekhaneri masin te inchu e nrants petq haeren@, meka aystegh en aprelu. Ay da e tsavalin.

Petq e mi ban anel, bayts inch - chgitem.

Link to post
Share on other sites

Karmir,

ինչո՞ւ այդքան հեռու գնացիք: Ձեզ, օրինակ, ամենևին չպետք է հետաքրքրի, թե Մոսկվայում բնակվող մի ոմն ՍԱՍ ինչ հայերենով է խոսում: Բայց նույն ՍԱՍ-ին հետաքրքրում է, թե Երևանում հեռուստացույցից ի՞նչ հայերեն զիբիլ է թափվում նույն ՍԱՍ-ի գլխին: Մոսկվայում...:yes:

Ոչինչ էլ պետք չի անել, ամեն մարդ թող իրենից սկսի: Սա արդեն շատ մեծ բան է:Այս հարցում եսասիրությունը լրիվ իրեն արդարացնում է: :)

Link to post
Share on other sites

Hamadzayn em miyayn masamb.

Ոչինչ էլ պետք չի անել, ամեն մարդ թող իրենից սկսի: Սա արդեն շատ մեծ բան է:Այս հարցում եսասիրությունը լրիվ իրեն արդարացնում է:

Che vor voch haykakan avanduytnerum ev vhch haykakan vogu nerqo metsatsats hay eritasard@ hogov arden hay chi. Na ir azgin chi ogut berelu ayl urish azgin, zgum e iren vochte vorpes hay, ayl vorpes urish azgi nerkayatsutsich, ev verghi vergho menq aynqan el shat chenq vor aydpes hangist dran verabervenq, namanavand vor ayd assimilyatsiyan aydqan ahreli tsavalnerov e @ndhanum.

Link to post
Share on other sites
  • 6 months later...
Sksel petq e poqrits, chisht e, dprotsner@ shat karevor en.

Bayts, orinak Moskavahay erekhaneri erevi 95 % chgiten haeren kardal ev erevi kesits avelin @ndhanrapes chen khosum hayeren. Da nakh Baqvits ev Tiflisits ekats hayern en, ev aystegh tsnvats hay erekhaneri matsamasnutyun@. Lezun ev mtatselakerp@ nranq arden kortsrel en, mnum e kortsnen mazeri guyn@ ev azganunner@, ev arden lav rusner klinen. Shat hayeren imatsogh tsnoghner asum en irents erekhaneri masin te inchu e nrants petq haeren@, meka aystegh en aprelu. Ay da e tsavalin.

Petq e mi ban anel, bayts inch - chgitem.

Իսկ ես գիտեմ ինչ: Դպրոցներ կարող են դեռ երկար չլինել, բայց ընտանիք հո կա՞: Ծնող կա՞:

Տեսեք, մի հետաքրքիր բան ասեմ: Իմ մտերիմներից մեկը արդեն 10 տարի է, որ ապրում է Մոսկվայում: Երբ գնաց, երեխաները փոքր էին, իսկ հիմա եկել են Երևան հանգստանալու, երեխաները դպրոցական են: ճիշտ է, խոսում են ռուսերեն, ահավոր ռուսական առոգանությամբ :D , բայց գիտեն գրել ու կարդալ հայերեն: Նրանց տանը սովորեցրել են տառերը, գրել-կարդալը, ու հիմա, նույնիսկ Երևանում, նույնիսկ ամառային արձակուրդի ժամանակ, այդ երեխեքը մինչև մի էջ տեքստ չգրեն հայերեն, այսինքն արտագրեն որևէ գրքից, դուրս գնալ խաղալու իրավունք չունեն: Ամեն օր ամառ լինի, թե ձմեռ, երեխեքը տեքստ են գրում, հետո այդ տեքստը ստուգվում է, քննարկվում են սխալները, որից հետո երեխեքը գնում են դուրս խաղալու:

Դե պարզ է, հիմա քիթ ու մռութ են անում ճժերը, բայց հետո ինչքա՜ն շնորհակալ կլինեն իրենց ծնողներից...

Link to post
Share on other sites

Join the conversation

You can post now and register later. If you have an account, sign in now to post with your account.

Guest
Reply to this topic...

×   Pasted as rich text.   Paste as plain text instead

  Only 75 emoji are allowed.

×   Your link has been automatically embedded.   Display as a link instead

×   Your previous content has been restored.   Clear editor

×   You cannot paste images directly. Upload or insert images from URL.

×
×
  • Create New...