ОТКРЫТОЕ ПИСЬМО

[Adlenus]

Բաց նամակ

Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդին

Վեհափա’ռ Տեր

Հաշվի առնելով մեր հյուսիսային հարևան Վրաստանի՝ Ջավախքի նկատմամբ իրականացվող եկեղեցական հարձակողական քաղաքականությունը, հայ պատմաճարտարապետական արժեքների նկատմամբ նման վերաբերմունքը, ՀԱԵ հանդեպ նման դրսևորումները, և, վերջապես՝ Ձեր, որպես հայության կրոնական առաջնորդի խոշոր դերակատարությունը մերօրյա իրականության վրա՝ դիմում ենք կրկին Ձեզ:

Նախ և առաջ ուզում ենք հայտնել մեր ուրախությունը՝ Ջավախքում վերջին շրջանում Ձեր կողմից մի քանի երիտասարդ քահանաներ գործուղելու կապակցությամբ։ Որպես Ջավախքի վերաբերյալ ուշադրություն դրսևորող կազմակերպություն՝ կցանկանայինք նշել, որ այդ քահանաները՝ Ախալցխայից մինչ Ախալքալաք և Նինոծմինդա, առանձնակի հայրենասիրությամբ են իրականացնում իրենց վրա դրված սուրբ առաքելությունը։ Վերջիններս հիմնականում չլինելով ջավախքցի, արագորեն նվիրվել են Ջավախքի ոչ միայն կրոնական, այլև հագևոր զանազան միջոցառումների իրականացմանը։ Տեր Մանուկ քահանա Զեյնալյանն անգամ իր ջերմեռանդությամբ վերանորոգեց իր նստավայր՝ Ախալցխայի Ս. Գևորգ եկեղեցին, առանձնակի նվիրվածությամբ է պաշտպանում «վիճելի» համարվող Ախալցխայի Ս. Նշանը, իր հերթին հայրենասիրությամբ աչքի է ընկնում նաև Նինոծմինդայի հոգևոր հովիվ Տեր Արմաշ քահանան։

Վեհափա’ռ Տեր

Այս ամենից հետո կուզենայինք հիշեցնել Ձեզ մի քանի տվյալներ. Ջավախքի 7 շրջաններում 2002թ. պաշտոնական տվյալներով ապրում են 124.198 հայեր (ընդհանուր բնակչության 54%-ը, 230.198 ընդհանուր բնակչության թվակազմի 42,6%-ը (97.995 մարդ) կազմում են վրացիները)։ Բնականաբար՝ Արցախից իր բնակչության թվաքանակով գերազանցող Ջավախքին մի քանի (թեկուզև՝ հայրենանվեր) քահանաների գոյությունը չի կարող մեծապես նպաստել հոգևոր – մշակութային շրջափակման մեջ պահվող տարածաշրջանի զարգացմանը։

Ջավախքում հոգևորականների պակասը բերում է նաև մի շարք պատմաճարտարապետական արժեքների՝ եկեղեցիների, վանքերի, հոգևոր համալիրների լքմանն ու ոչնչացմանը, իսկ դրանցից լավագույնները արագորեն բռնազավթվում են վրացի հոգևորականների կողմից։ Ավելորդ չենք համարում նշելու, որ Ջավախքում վխտացող վրացի հոգևորականների քանակը սնկի նման աճում է՝ իր հետ բերելով նորանոր հիմնախնդիրներ։

Կարծում ենք, որ վերոհիշյալ խնդիրները որոշ չափով կմեղմվեն միմիայն այն ժամանակ, երբ Ջավախքը ոչ թե գտնվի վիրահայոց թեմում, այլ ունենա իր առանձին հոգևոր թեմը։ Դրանով՝

1. զգալի կշատանա հոգևորականների թիվը Ջավախքում, որն իր հերթին կավելացնի հոգևոր – մշակութային միջոցառումների թվաքանակը

2. բարձրաստիճան հոգևորականները կլինեն մշտապես Ջավախքում և ամենօրյա հոգածության առարկա կդարձնեն Ջավախքի խնդիրները, այլ ոչ թե առիթից առիթ կայցելեն Թիֆլիսից Ջավախք

3. զգալիորեն կավելանա Ջավախքի ինքնուրույնությունը, մի հանգամանք, որն այսօր օդ ու ջրի նման անհրաժեշտ է Ջավախքին

4. Ջավախքը կհայտնվի ուշադրության կենտրոնում, որը ջավախահայության վրա կգործի բարոյահոգեբանական մեծ ազդեցություն

5. ինչ-որ չափով հակակշիռ կստեղծվի վրացական հոգևոր էքսպանսիոնիստական գործողությունների նկատմամբ

Վեհափա’ռ Տեր

Այս շարքն էլի կարելի է շարունակել, սակայն բավարարվենք այսքանով։ Կուզենայինք հատուկ ավելացնել նաև մի կարևոր հանգամանք. Ջավախքում առանձին թեմի ստեղծումը վերջ կտա Ձեր հասցեին մինչ այժմ շրջանառվող ոչ պակաս մտահոգիչ լուրերին, այն է՝ իբր դուք Ջավախքին ուշադրություն չեք դարձնում ելնելով անձնական նկատառումներից (խոսքը վերաբերում է Ձեր եղբոր՝ Նոր Նախիջեւանի և Ռուսաստանի Հայոց Թեմի առաջնորդ Տ. Եզրաս եպս. Ներսիսիյանի և ռուսաստանաբնակ ջավախահայերի միջև եղած հակասություններին)։ Մենք գտնում ենք, որ այս ամենը հերյուրանքներ են, և ընդհանրապես կապ չունեն իրականության հետ։

Վեհափա’ռ Տեր

Ջավախքի հայրենապաշտ ժողովուրդը մինչ այժմ վառ է պահում ավելի քան մեկ դար առաջ տեղի ունեցած դարակազմիկ իրադաձությունը, երբ Կաթողիկոս Մկրտիչ Խրիմյանն այցելեց Ջավախք։ Լուսահոգի կաթողիկոսի այցի պատվին Ջավախքում շաբաթներ անց դեռ շարունակվում էին տոնախմբությունները։ Մենք Ձեզ հավատացնում ենք, որ նույնն է սպսավում Ձեզ, կրկնում ենք՝ նույն պատվին կարժանանաք նաև Դուք՝ եթե ... այցելեք Ջավախք։ Ավելորդ չենք համարում ավելացնելու, որ վրացական մամուլի տեղեկություններով («Ռեզոնանսի», թիվ 161, 21.06.2001թ.) Ջավախքի Փոկա հայաբնակ գյուղի հայաթափ տներից մեկում է գրանցված Վրաստանի կրոնական առաջնորդ Իլյա 2-րդը, իսկ գյուղի անտեր հայությունն արդեն կամաց - կամաց այցելում և մկրտվում է Փոկայի վրացականացված եկեղեցում։ Ջավախքի առավել վրացաշատ վայրերում հայերի վրացական եկեղեցիներ հաճախելը այլևս զարմանք չի հարուցում ոչ մեկի կողմից։

Վեհափա’ռ Տեր

Մեկ անգամ ևս նշում ենք, որ Ձեզ դիմում ենք վերջին անգամ, հետագայում այլևս անիմաստ համարելով այսպիսի խնդրագրերի կազմումը։ Դիմում ենք՝ պարզապես մի այսպիսի վերջաբանով. Ջավախքում հոգևոր – մշակութային սով է, շրջափակում։

Մեր համար առաջնայինը Ջավախքի շահն է, որը մենք ստորադասում ենք համայն հայության վրա կաթողիկոսական ազդեցությունների տարածման պատմական խնդրից։ Եթե դուք կարճ ժամանակում չանդրադառնաք այս վիճակին, մեր հաջորդ քայլը լինելու է բանակցությունների սկսումը Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Արամ Առաջինի հետ։ Հուսով ենք, որ նրա լուսապաշտ ձեռքը օգնության կհասնի հայրենի Ջավախքին։

Որդիական խոնարհութեամբ մատչինք ի համբոյր Ձերդ Սրբութեան Օծեալ Սուրբ Աջոյն`

Ազգային նոր պահպանողական շարժման Կենտրոնական կոմիտե

03.12.2009թ.

ОТКРЫТОЕ ПИСЬМО

Его Святейшеству Католикосу всех армян Гарегину Второму

Ваше Святейшество,

Исходя из агрессивности церковной политики Грузии по отношению к Джавахку, подобное отношение к армянским историко-архитектурным ценностям, подобное отношение к Армянской Апостольской Церкви и, наконец, Ваше большое влияние, как духовного лидера армян, на нашу сегодняшнюю действительность, обращаемся к Вам.

Во-первых, хотим выразить нашу радость по поводу того, что в последнее время Вы отправили в Джавахк несколько молодых священников. Как организация, обращающая внимание на Джавахк, мы хотим отметить, что эти священники от Ахалцхи до Ахалкалака и Ниноцминды с особым патриотизмом осуществляют возложенную на них святую миссию. В основном не являясь джавахкцами, они очень быстро посвятили себя осуществлению в Джавахке не только церковных, но и других различных духовных мероприятий. Иерей Манук Зейналян своим усердием в своей резиденции в Ахалцихе отремонтировал церковь Св. Геворка, с особой преданностью защищает считающуюся “спорной” церковь Св. Ншана в Ахалцхе, в свою очередь своим патриотизмом отличается и духовный пастырь Ниноцминды иерей Армаш.

Ваше Святейшество,

После всего этого хотим напомнить Вам некоторые данные: по официальным данным 2002 года в Джавахке проживает 124.198 армян (54% от общего населения, из 230.198 общего числа населения 42,6% (97.995 человек) составляют грузины). Естественно, в Джавахке, превышающем по своему численному составу население Арцаха, существование нескольких (пусть даже преданных отечеству) священников не может значительно повлиять на духовно-культурное развитие находящегося в блокаде региона.

Нехватка священнослужителей в Джавахке приводит также к опустению и ликвидации историко-архитектурных ценностей - церквей, храмов, духовных комплексов, а лучшие из них очень быстро захватываются грузинскими церковнослужителями. Не считаем лишним отметить, что число кишащих в Джавахке грузинских церковнослужителей с каждым днем увеличивается, принося с собой все новые проблемы.

Считаем, что вышеперечисленные проблемы в какой-то мере смягчатся только тогда, когда Джавахк будет иметь отдельную духовную епархию, а не будет находиться в составе грузинской армянской епархии. Этим:

1. в Джавахке значительно увеличится число священнослужителей, что в свою очередь увеличит количество духовно-культурных мероприятий,

2. высокопоставленные священнослужители постоянно будут находиться в Джавахке и проблемы Джавахка станут предметом их ежедневной заботы, а не будут приезжать из Тбилиси в Джавахк время от времени,

3. значительно увеличится самостоятельность Джавахка, обстоятельство, которое сегодня как воздух и вода необходимы Джавахку,

4. Джавахк окажется в центре внимания, что будет иметь большое морально-психологическое воздействие на джавахкских армян,

5. в какой-то мере создастся противовес по отношению к грузинской духовной экспансионистской деятельности.

Ваше Святейшество,

Этот ряд можно еще продолжить, однако удовлетворимся этим. Хотим особо добавить еще одно важное обстоятельство: создание в Джавахке отдельной епархии положит конец существующим до сих пор слухам, вызывающим озабоченность о Вас: будто бы Вы не обращаете внимание на Джавахк исходя из личных соображений (речь идет о разногласиях между Вашим братом-настоятелем Новонахичеванской и Российской армянской епархии епископом Езрасом Нерсисяном и проживающими в России джавахкскими армянами). Мы считаем, что все это ложные слухи и не имеют никакой связи с действительностью.

Ваше Святейшество,

Патриотичный народ Джавахка до сих пор ярко хранит в памяти событие века, произошедшее сто лет назад, когда Католикос Мкртич Хримян посетил Джавахк. В честь визита светлой памяти католикоса в Джавахке несколько недель продолжались празднества. Мы уверяем Вас, что то же самое ждет Вас, повторяем, той же чести удостоитесь Вы, если … посетите Джавахк. Нелишне будет добавить, что по данным грузинской прессы (“Резонанси” номер 161, 21.06.2001 год) в одном из покинутых армянами домов в армянской деревне Пока в Джавахке прописан церковный лидер Грузии Илья Второй, а безхозные армяне деревни уже постепенно посещают и крестятся в огрузиненной церкви Поки. В наиболее населенных грузинами районах Джавахка посещение грузинской церкви уже ни у кого не вызывает удивления.

Ваше Святейшество,

Обращаемся к Вам в последний раз, считая уже бессмысленным составление подобных прошений впоследствии. Обращаемся просто с таким заключением: в Джавахке духовно-культурный голод, блокада.

Для нас первостепенными являются интересы Джавахка, которые мы отделяем от исторической проблемы распространения католикосского влияния на всех армян. Если Вы в ближайшее время не решите вышеуказанные вопросы, нашим следующим шагом будет начало переговоров с Католикосом Киликийским Арамом Первым. Надеемся, что его светлая рука поможет родному Джавахку.

Центральный комитет Национального неоконсервативного движения

03.12.2009г.

[Javakhk]

В Джавахке установлен хачкар в честь визита Католикоса

В Джавахке установлен хачкар в честь предстоящего визита Католикоса Всех Армян Гарегина II в Джавахк.

A khachkar is established in Javakhk in honor of the coming visit of Katholikos of All Armenians Garegin II Javakhk.

Ջավախքում խաչքար է տեղադրվել ի պատիվ Կաթողիկոսի առաջիկա այցի:

Ախալքալաքում հոյակերտ խաչքար է տեղադրվել ի պատիվ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի առաջիկա հովվապետական այցին Ջավախք: Նորին Սուրբ Օծություն Գարեգին Բ.-ի այցը Ջավախք կայանալու է ս.թ. հոկտեմբերի 24-28-ը:

Այցի նախապես պլանավորված էր ս.թ. հունիսին, սակայն հետաձգվեց մինչեւ հոկտեմբերի վերջերը: Տես նաեւ. http://hetq.am/am/politics/javakhk-32/ : Խաչքարի կերտման հովհանավորն է Արամ Սանոսյանը:

http://javakhk.livejournal.com/187635.html

http://pics.livejournal.com/javakhk/pic/000b1a49