Karen A Simonian

Կարէն Ա. ՍԻՄՈՆԵԱՆ ՄԵՐ ՄՏՔԻ ԾՈՒԼՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀՈԳՈՒ ՄՆԱՅՈՒՆ ԺԱՆԳԸ Բ Սոցիալիզմը եւ կոմունիզմը հայրենասիրութիւնն ու կրօնն է այն մարդկանց, ովքեր կորցրել են իրենց ազգային զգացումը: Ջորջ ՕՐՈՒԷԼ 1930-ականների առաջին կէսը ոչ միայն գիւղի աշխատաւորութեան կազմակերպուած գենոցիդի, այլեւ ամբողջ հասարակութեան ծրագրուած բարոյալքումի տարիներն են: Կոմերիտմիութեան առաջնորդ Ա. Կոսարեւը 1932 թ. Դեկտեմբեր 12-ին «Պրավդա» թերթի մէջ գրել է. «Մենք պէտք չէ ունենանք համամարդկային բարոյականութիւն»: Եւ արդէն երկու տասնամեակ անց իմ սերնդի պատանիներին սովորեցնում էին տարբերակել «բուրժուական համամարդկային բարոյականութիւնը» եւ «սովետական մարդու բարոյականութիւնը»: Մեզ սովորեցնում էին, թէ սովետական մարդու «բարոյականութեան» հիմքը ԱՏԵԼՈՒԹԻՒՆՆ է: Եւ մինչեւ մեր ծնուելը, արդէն իսկ ապահովել էին սովետական մանկավարժութեան հիմունքները: «Պիոներսկայա պրավդա» մանկական թերթը 1932 թ. Դեկտեմբեր 17-ի հրապարակումի մէջ պատանի պիոներների հիմնական խնդիրը համարում է «ատելութիւն դաստիարակելը»: Ատելութիւնը, որ մինչ այդ ուղղուած էր դասակարգային կամ յեղափոխութեան թշնամու դէմ, հիմա դառնում էր բոլոր նրանց դէմ, որոնք շրջապատում էին երեխաներին: Իսկ երեխաների շրջապատը արիւնակից հարազատներն էին, ընտանիքի անդամները, ծանօթները, բարեկամները, ուսուցիչները, ընկերները: Այս նոր, ոչ համամարդկային, այլ սովետական «բարոյականութիւնը» դաստիարակելու պատուիրանը սովորեցնում է. «Եթէ արիւնակից ազգականը ժողովրդի թշնամի է, ապա նա այլեւս ոչ թէ ազգական, այլ պարզապէս թշնամի է եւ որեւէ պատճառ չի կարող լինել նրան խնայելու համար» (Մ. Գորկի, «Մանկական գրականութեան մասին», Մ. 1958, էջ 201): Այս ընդհանուր հենքի վրայ բնական է ՍՍՀՄ Ժողկոմխորհի (կառավարութեան) եւ ՀամԿ(բ)Կ-ի «Որոշումը մանկական գրականութեան նկատմամբ հսկողութիւնն ուժեղացնելու մասին» («Պրավդա», 1 Յունիս, 1935): Ինչպէս արդէն արձանագրել են սովետական իրականութեան օտարերկրեայ ականատեսներն ու պատմութիւնը հետազօտողները, սովետական բռնատիրութեան մէջ սկիզբ էր առնում նաեւ սիրոյ նկատմամբ վերաբերմունքի փոփոխութիւն: «Տղամարդու եւ կնոջ միջեւ մտերմիկ հարաբերութիւնները մղւում են հեռաւոր ետին ծիր, իրենց տեղը զիջելով մարդու եւ Առաջնորդի, մարդու եւ Հայրենիքի միջեւ մտերիմ հարաբերութիւններին: Ստալինի նկատմամբ սիրոյ արտայայտութիւնը ստանում է զգացական, էրոտիկ բնոյթ» (Մ. Հելլեր, «Մեքենան եւ պտուտակները», Լոնդոն, 1985, էջ 202): Այս մտերիմ հարաբերութիւնների վրայ, երբ «ազգերը» դարձան «ժողովուրդներ», սովետական լեզուի մէջ յայտնուեցին նորանոր եզրեր, որպիսիք են «սովետական հայրենիք»ը, «սովետական հայրենասիրութիւնը», «սովետական քաղաքացու պարտականութիւնները» եւ այլն: Անցաւ եւս մի քանի տարի եւ Ստալինը դարձաւ «սովետական հայրենիքի» մարմնաւորումը, հետեւաբար, «սովետական հայրենիքն» էլ մարմնաւորում էր Ստալինին: Յիշեցնեմ «Յանուն Հայրենիքի, յանուն Ստալինի» կարգախօսը: Սովետական վարչակարգի նկատմամբ վերապահները «հայրենիքի դաւաճաններ» էին, իսկ Հայրենիքն էլ, չմոռանանք՝ Ստալինն էր, որ գաղութատիրական Ռուսաստանի նուաճած հարիւրից աւելի ազգութիւնների Հայրն էր: Ուստի Հայրենիքը Հիւսիսային ծովերից մինչեւ Արաքս գետն էր, եւ Կարպատեան լեռներից մինչեւ Խաղաղ օվկիանոս: Սովետական Միութիւնը բացայայտւում էր որպէս ամբողջ էութեամբ ԳԱՂԱՓԱՐԱԿԱՆԱՑՈՒԱԾ մի պետութիւն: Գաղափարաբանութեան խնդիրն էր «մարքս-լենինեան անպարտելի ուսմունքը» հարմարեցնել «պատմական տուեալ պահի» կարիքին: Այսինքն՝ արդարացնել ու սրբացնել կուսակցութեան քաղաքականութիւնը՝ հղում կատարելով «միակ ու ճշմարիտ ուսմունքի» բարձրագոյն հանձնարարականին: Երբ վարչակարգը հասաւ կատարելութեան, իսկ Եւրոպայով մէկ տարածուել էր նոր աշխարհամարտի ահազանգը, սովետական գաղափարաբանութեան մէջ տեղի ունեցան հստակ եւ մնայուն փոփոխութիւններ: «Պրոլետարական ինտերնացիոնալիզմը», որ պրոլետարական դիկտատուրայի բաղադրիչն էր, ստացաւ մի նոր յատկանիշ՝ «սովետական հայրենասիրութիւն», եւ այդ նորայայտ «հայրենասիրութիւնն» էլ արագօրէն ստացաւ ռուսական ծաւալապաշտական նացիոնալիզմի կերպարանք: «Պատմական հէնց այս պահին» էլ վերարժէքաւորուեց «մեծ յեղափոխութիւն» յորջորջուող պետական հարուածի կամ հեղշրջումի փաստը:Այլ կերպ ասած՝ կոմունիստական (բոլշեւիկեան) իշխանութիւնը աւելի բացայայտուեց որպէս ռուսական գաղութարար կայսրութեան պահապան միակ ուժ: ՎԱԽԻ, ԱՏԵԼՈՒԹԵԱՆ եւ ԲԱՐՈՅԱԼՔՈՒՄԻ դաստիարակութեանն է պարտական մեր հայը՝ համեստ ու պարզ մարդուց մինչեւ համաշխարհային հռչակ ունեցող մտաւորականները, որոնք առիթը բաց չէին թողնում խոստովանելու, թէ «Կարօտում են իրենց իմպերիան»: Սովետական իմպերիան կարօտողները եկել ու հասել են 21-րդ դար եւ շարունակում են իրենց կարօտախտը, քանի որ «մենք երջանիկ ենք մեր տգիտութեամբ,— նորէն միջամտում է Սարոյեանը,— մեր տգիտութիւն մեզի կը պահէ...» Սովետաբաղձ «հայրենասէրները» չգիտեն եւ երջանիկ են, որ չգիտեն, թէ ինչպէս բռնատիրական վարչակարգը ոչնչացրեց բարոյական ու մշակութային անվերապահ արժէքներ կրող լուսաւոր գլուխները, կոտորեց մտաւորական եւ հոգեւորական մարդկանց՝ ուսուցիչներին, բժիշկներին, քահանաներին, գիտնականներին, արուեստագէտներին, գրողներին... Նոյն այդ «սովետահայրենասէրները», որոնք առատօրէն բուծուել են նաեւ տարաշխարհի հայութեան մէջ, չգիտեն եւ երջանիկ են իրենց անգիտութեամբ, որ եղծուած է իրենց հայրերի ու պապերի պատմութիւնը, նրանց ստեղծած մշակոյթը, ոչնչացուած կամ կեղծուած են հոգեւոր-մշակութային հարուստ շերտեր, նենգուած է մեր Ինքնութիւնը եւ մենք ոչ այլ ինչ ենք, եթէ միայն սովետական դաստիարակութեան եւ սովետական բարոյականութեան ժառանգորդներ: Եւ թող ոչ ոք չփորձի բամբասել Հային, թէ նա «որտեղ հաց, այնտեղ կաց» է, թէ նա «ծոյլ է», եւս առաւել՝ պատրաստակամ է «հայրենիք դաւաճանելու», թէ նա, այդ Հայը, այն էլ մասնաւորապէս «հայաստանցին» ստախօս է, խաբեբայ, գող ու աւազակ… Միայն այս միտքը փաստելու համար կարելի է, անշուշտ, մի առանձին յօդուածաշար գրել, բայց պէտք է բաւարարուենք արդէն վերը շարադրուածով եւ հաստատապէս համոզուենք, որ բոլոր թուարկուած արատները սովետահայի մէջ ոչ թէ Հայի ազգային յատկութիւնների արտայայտութիւններ են, այլ եօթանասուն երկար ու ձիգ տարիների կոմունիստական դաստիարակչական հետեւողական աշխատանքի արդիւնք, որպիսին իրականացուել են նոյն վախի, նոյն ատելութեան եւ համամարդկային բարոյականութեան նոյն այդ մերժումի շնորհիւ: Մեր լուսաւոր մտքի տէր մարդիկ հասկանալով, որ պահանջւում է «չորեքթաթ կենալ», փորձեցին քօղարկուել համապատասխան դիմակով: Թէեւ դիմակով, բայց նրանք բնաւ չմոռացան, որ մի ժամանակ երկու ոտքի վրայ կանգնած են եղել իրենց քրիստոնէական ազատութեամբ եւ արժանապատւութեամբ: Դիմակով քօղարկուած եւ չորեքթաթ, այնուհանդերձ, պատգամները տեղ հասցնելու միջոցներ միեւնոյն է՝ գտնում էին: Թէկուզ այլախօսութեամբ: Կամ աքրոստիկոսներով: Կամ էլ պարզապէս թղթերի մէջ, որոնք անպայման մի օր հասնելու էին եկող սերունդներին: Բայց քաղաքական ոստիկանութեան ամենատես աչքից ոչինչ հնարաւոր չէր ծածուկ պահել: Կոմունիստները լաւ էին ճանաչում դիմակաւորներին: Հետեւաբար, անհրաժեշտ էր մարդկային մատերիալի այնպիսի տեսակ, որի համար «չորեքթաթ կենալը» լինէր ինքնաբուխ վիճակ եւ առանց միտք բորբոքող եւ սիրտ մաշող յիշողութիւնների: Եւ 1937-ին գլխատեցին մեր ազգը՝ ճիշտ 1915-ի օրինակով: Եւ 1915-ի հետեւանքներով՝ զանգուածային աքսորներով եւ լլկումով: Եւ թուրքական կարմիր ջարդը շարունակուեց կոմունիստական բռնատիրութեան մէջ: Աւելին՝ Հայը ենթարկուեց նաեւ սպիտակ ջարդի կամ հոգեւոր ցեղասպանութեան («Ցեղասպանութիւնը Խորհրդային Միութեան մէջ». Միւնիխ, 1957):

Կարէն Ա. ՍԻՄՈՆԵԱՆ ՄԵՐ ՄՏՔԻ ԾՈՒԼՈՒԹԻՒՆԸ ԵՒ ՀՈԳՈՒ ՄՆԱՅՈՒՆ ԺԱՆԳԸ Ա «Մենք մեր տգիտութեամբ երջանիկ ենք,— միջամտեց Սարոյեանը,— մեր տգիտութիւն մեզի կը պահէ...» Վահագն ԴԱՒԹԵԱՆ. «Հանդիպումներ Ուիլիամ Սարոյեանի հետ» Վաթսունականները, այսինքն այն սերունդը, որ յոյս ունէր, թէ, վերջապէս ինչ-որ բան պէտք է փոխուի գաղութարար մի երկրի մէջ, որ սովետական «ազատ աշխարհն» էր, բնական է, նոյնքան «սովետական ազատ աշխարհ Հայաստան»ի հետ, հազիւ հնարաւորութիւն ունեցան ընդամէնը մի քանի տարի բացայայտօրէն պայքարել համապարփակ բռնատիրութեան դէմ։ 1953-ից մէկ տասնամեակ էր անցել, երբ վաթսունականները համոզուեցին, որ սովետական ժողովուրդների «սիրասուն հայրը» իսկապէս անմահ է եւ բոլշեւիկեան տէրութեան հիմնադիրի հետ վայելելու է իր անմահութիւնը: 60-ականներին «աշխատաւորական ու մտաւորական լայն զանգուածները» շտապեցին հարմարուել կոմկուսակցութեան եւ կառավարութեան նորայայտ կարգախօսներին եւ բոլորովին չնեղուեցին իրենց հոգին ու միտքը պատած ժանգից: Եւ այդ ժանգից նոյն 60-ականներին մաքրուելու սեփական հնարաւորութիւնը կորցրածները ապրեցին իրենց կեանքը, դաստիարակելով իրենց նմաններին եւ նոյն այդ ժանգով էլ անցան ծերութեան հանգստի… Անշուշտ, քչերն էին, որ դարձան ներքին վտարանդիներ եւ ամէն մէկը կարեցածին չափ փորձում էր մի կողմից սեփական ժանգը մաքրել, միւս կողմից հնարաւորութեան սահմանների մէջ ուղղակիօրէն, բայց աւելի շուտ անուղղակի հնարներով օգնել հասարակութեանը՝ դուրս գալու «երջանիկ տգիտութիւնից»: Առաւել եւս հատ ու կենտ էին նրանք, որ ընտրեցին կոմունիզմի եւ սովետական բռնատիրութեան դէմ պայքարի բացայայտ ձեւը: Բնական է, որ նրանք էլ դարձան արտաքին վտարանդիներ: Եւ եթէ հայ հասարակութեան մէջ 70-80-ականներին չերեւացին արտաքին վտարանդիներ, որպիսիք էին Սոլժենիցինները, Բուկովսկիները, Սինեավսկիները, ապա պատճառը այն չէր, որ այդպիսիք չկային… Պարզապէս, սոցիալիստական ռեալիզմի adeptus-ները խաղալով «հայրենասիրութեան» պարանի վրայ՝ մեկուսացրեցին հայ իրականութեան մէջ ծլող ընձիւղները: Ազգային ոգեղենութեամբ աւագ եւ երիտասարդ սերնդի մտաւորականութեան այլախոհութիւնը որպէս «հակահայ» մտածողութիւն ներկայացնելով, կուսակցական ու գրական պաշտօնեաները նրանց դարձրեցին լուսանցքային գոյութիւններ, որոնց հետագային երբեմն նոյնիսկ խրախուսում էին դարձի բերելու նպատակով: Խրուշչեւեան «ձնհալի» շրջանի վերջը տուեց նոյն ինքը՝ Նիկիտա Խրուշչեւը: Եւ աշխարհում «առաջին սոցիալիստական երկիրն» ապրեց իր ճահճացումի եւ քաղաքական-պետական ցինիզմի՝ շնականութեան միտք բթացնող, գոյութիւնը դասակարգային պայքարի տարիներին մշակուած բնազդներով պահպանող ստրկամիտների հասարակութիւն դառնալու ընթացքը… Մի անհեթեթ հասարակութիւն, որ բոլշեւիկեան նոյն լպիրշութեամբ կոչուեց «զարգացած սոցիալիզմի հասարակարգ»: Ժանգից ձերբազատուողները լռում էին: Այդ լռութիւնը ինքնապաշտպանութեան նպատակ չունէր: Նրանց լռութիւնը աւելի քան պերճախօս էր: Պերճախօս էր, բայց սոսկ միայն նրանց համար, ովքեր ձգտում էին դուրս գալ «սովետական գրագիտութեան» ճիրաններից եւ հաղորդակից լինել ճշմարիտ պատմութեանը, աշխարհաճանաչումի անաչառ իմաստասիրութիւններին, որպիսիք զերծ էին մարքս-լենինեան գաղափարաբանութեան միտքն ու զգացմունքները համահարթեցնող «միակ ճշմարիտ ուսմունքից»… Սակայն բռնատիրութեան մէջ ներքին վտարանդիների ՊԵՐՃԱԽՕՍ լռութիւնը պէտք չէ նոյնացնել սովետական հարմարուողականների եւ ծառայամիտների բազմամիլիոնանոց մեծամասնութեան ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ լռութեան հետ, որ, եթէ խախտւում էր, ապա խախտւում էր ովսաննաների ու սեփական ժողովրդի նկատմամբ իշխանութիւնների իւրաքանչիւր ոճրագործութեանը խանդավառ եւ «միաձայն հաւանութիւն տալու» համար: Սոցիալիստական դաժան, մարդատեաց ու մղձաւանջային իրականութեան մէջ այս ՄԻԱՆՇԱՆԱԿ լռութիւնը ո՛չ թէ Մարդու բարոյալքումի, այլեւ նրա որակափոխումի հետեւանքն էր: Սովետական ժողովուրդը լռում եւ համաձայնում էր բոլոր այն կեղծիքներին ու զեղծարարութիւններին, որպիսիք կատարւում էին ապահովելու համար «կոմունիզմի լիակատար յաղթանակը»: Աւելին. բանաստեղծը երգ էր ասում. «Կոմունիզմը կը գայ սրտերի, / Սրտերի վրայով կը գայ նա, / Համայնական հասուն արտերի,/ Արտերի վրայով կը գայ նա…/ Իսկ եթէ չհասնեմ այն օրին,/ Չհասնեմ այն օրին, երբ գայ նա…/ Ասացէք. Եղել է մի պոէտ, / Որ հառած աչքերը քո ճամբին՝/ Շնչել է քո ամէն քարի հետ…» Այս բանաստեղծութիւնը, որ այսօր աւելի քան ութսուն տարեկան է, ժամանակին միշտ հնչում էր ձայնասփիւռով եւ բանաստեղծական երեկոների պարտադիր ծրագրի մասն էր կազմում: Բայց նոյն այդ շրջանին մէկ ուրիշ բանաստեղծ գրում էր. «...Եւ գլուխը մեր թեքեցիք գետին, Եւ նախատինքը մեր դէմքը թրջեց — Երգում ենք ահա ձեզ փառք ու պատիւ՝ Չորեքթաթ կեցած ձեր կառքի առջեւ»: (Ե. Չարենց, («Բանաստեղծութիւնների տետրակ», 1927 թ.: Հրապարակուել է 1983 թուականին առանց որեւէ մեկնաբանութեան: Իսկ մեկնաբանութիւն կամ պարզապէս ընթերցողի ուշադրութիւնը «1927»-ի վրա հրաւիրելն անհրաժեշտ էր, ուստի առայժմ միայն ընդգծում եմ այս տարեթիւը): Անշուշտ, տարբեր էին ոչ միայն այս բանաստեղծութիւնների, այլեւ նրանց հեղինակների ճակատագրերը: Ճակատագրերը որոշել էր ինքը՝ ընդամէնը դպրոցական տասնամեայ կրթութեամբ Վլադիմիր Ուլեանովը՝ 1917 թուականին կատարած պետական հարուածով իշխանութիւնը ձեռքն առնելուց յետոյ: Եւ քանի որ այդ ապօրինութիւնը ներկայացուելու էր որպէս յեղափոխութիւն, եւ այն էլ՝ մե՜ծ, եւ այն էլ «հաշուի առնելով ֆրանսական յեղափոխութիւնների սխալները», ուստի 1922 թ. Մարտ 2-ին «Յոյժ գաղտնի» մակագրութեամբ նամակ էր հղել կոմունիստական (բոլշեւիկների) կուսակցութեան քաղաքական բիւրոյի անդամներին, որտեղ մասնաւորապես հրահանգում էր. «Անհրաժեշտ է յատկապէս հիմա այդ հասարակութեանը (խօսքը դիմադրողների մասին է.— Կ.Ա.Ս.) մի այնպիսի դաս տալ, որպէսզի մի քանի տասնամեակ չհամարձակուեն մտքներովն իսկ անցկացնել որեւէ դիմադրութիւն» («Ռուսական ուսանողական քրիստոնէական շարժումի բանբեր», Փարիզ-Նիւ Եորք, 1970 թ., թիւ 98): Եւ, բնական է «դասը տուեցին»: Այդ դասը ՎԱԽԵՑՆԵԼՆ էր: «Յոյժ գաղտնի» սոյն փաստաթուղթը բացայայտում է մի իրողութիւն, թէ իշխանութիւնը ապօրինաբար նուաճած ոճրագործները ՎԱԽԻ դասը կազմակերպել են գիտակցօրէն եւ, յիրաւի, կիրառելով 1789 թուականի ֆրանսական յեղափոխութեան մշակած միջոցները, որպիսիք եղել են կեղծ տագնապները, զէնքի կոչելը (Ռուսաստանի մէջ յայտնի էր ժողովրդին «կացնի կոչել»ը), «ազնուականների դաւադրութեան» նկատմամբ սարսափ ներշնչելը, ինչպէս նաեւ «յեղափոխական ժողովրդի» գլխին կախուած՝ օտար տէրութիւնների եւ սեփական ելուզակախմբերի սպառնալիքը: Բոլշեւիկները ՎԱԽԸ օգտագործել են ոչ միայն որպէս իրենց «յեղափոխութիւնը» պաշտպանելու, այլեւ, ամէնից առաջ եւ հիմնականին՝ մարդկանց գիտակցութիւնը ՎԵՐԱՄՇԱԿԵԼՈՒ արդիւնաւէտ գործիք: Այս մէկ փաստաթուղթը չէ միայն, որ հնարաւորութիւն է տալիս բացել մարդկանց աչքը տասնամեակների խաւարամտութիւնից յետոյ, եթէ, անշուշտ, մարդն ինքը լուսաւորուելու եւ անգիտութիւնը փարատելու ցանկութիւն ունի: Այնպէս որ, 1922-ից առաջ եղել է նաեւ 1917 թուականը: Լենինի նախաձեռնութեամբ կազմակերպուեց Չէկա-ն, որ այնուհետեւ մի քանի անուններ փոխեց եւ այսօր աշխարհին յայտնի է ԿաԳէԲէ (KGB) անունով: Սա քաղաքական ոստիկանութիւնն է, որ պէտք է պայքարէր թշնամու դէմ եւ պէտք է ՎԱԽԻ ԴԱՍ տար՝ ժողովրդին վերադաստիարակելու նպատակով: Քաղաքական ոստիկանութեան փոխնախագահը գրում է. «Մենք պէտք է ստեղծէինք Չէկան, քանի որ Սովետական իշխանութիւնը հոգեւոր վերադաստիարակութեան համապատասխան գործիք չունէր» (Մ. Լացիս, «Պայքարի երկու տարի ներքին ճակատի վրայ», Մ. 1920 թ., էջ 2): Նոյն տարուայ Նոյեմբեր 21-ին Վլադիմիր Ուլեանով-Լենինը յայտարարել է. «Մենք կամենում ենք բռնութիւններ կազմակերպել յանուն բանուորների շահերի», իսկ երկու շաբաթ անց՝ Դեկտեմբեր 7-ին, Չէկա ստեղծելու մասին հրապարակումի մէջ Ֆ. Ձերժինսկին նախազգուշացրել է. «Չկարծէք, թէ ես յեղափոխական արդարադատութեան ձեւ եմ որոնում, արդարադատութիւն մեզ հարկաւոր չէ… Ես պահանջում եմ հակա-յեղափոխականների նկատմամբ յեղափոխական հաշուեհարդարի մարմին» (Վ. Բոնչ-Բրուեւիչ, «Փետրուարեան եւ հոկտեմբերեան յեղափոխութիւնների մարտական պահակակետերի վրայ» Մ. 1930, էջ 199): Մէկ այլ հրապարակումի մէջ նոյն Մ. Լացիսը պարզաբանել է. «Չէկան թշնամուն ոչ թէ դատում, այլ ջախջախում է… Նա կամ ոչնչացնում է առանց դատ ու դատաստանի… կամ մեկուսացնում է հասարակութիւնից՝ համակենտրոնացման ճամբարների մէջ» («Չէկան հակա-յեղափոխական պայքարի մէջ» Մ, 1920, էջ 8: Այսպիսով, մարդուն սովետական դարձնելու գլխաւոր յատկանիշներից մէկի նախապայմանը ՎԱԽն է: Եւ այդ յատկանիշը սովետական մարդու մէջ հաստատապէս զետեղուած այն խորին համոզմունքն է, թէ որեւէ բան փոխելն անհնար է, թէ սովետական սոցիալիստական իրաւակարգը գոյութիւն է ունենալու միշտ եւ յաւիտեան, եւ միակ մխիթարութիւնն էլ այն է, որ նոյն ճակատագիրն է ունենալու ընդհանրապէս ամբողջ մարդկութիւնը, քանզի անխուսափելի է այն օրը «երբ կը գայ Լենինը եւ կը մտնի համաշխարհային սովնարկոմ» (այսինքն կը դառնայ համաշխարհային վարչապետ): Ահա թէ ինչո՛ւ է մեր սովետահայ բանաստեղծը վստահ, որ «Կոմունիզմը կը գայ սրտերի վրայով» եւ ապագայ սերունդներին խնդրում է, որ «Իսկ եթէ չհասնեմ, երբ գայ նա… ասացէք՝ եղել է աչքը կոմունիզմի ճամբին պահած մի պոէտ»:

Կարէն Ա. Սիմոնեանը ծնուել է 1936 թ. Մարտ 17-ին։ Երեւան։ Բարձրագոյն կրթութիւնը ստացել է Ճարտարագիտական ուսումնական հիմնարկի մեքենագիտութեան մասնաճիւղի մէջ։ Պաշտօնավարել է որպէս «Հայաստան» հրատարակչութեան Մանկական ու պատանեկան գրականութեան խմբագրութեան վարիչ (1960-68), «Պիոներ» ամսագրի փոխ-խմբագիր (1968-71), «Լիտերատուրնայա Արմենիա» ամսագրի գլխաւոր խմբագիր (1975-82), «Սովետական Հայաստան» ամսագրի փոխ-խմբագիր (1982-90), «Հայրենի Եզերք» ամսագրի գլխաւոր խմբագիր (1990-91), «Ժողովուրդ» պարբերականի եւ «Աստղային Սուրհանդակ» պատանեկան երկշաբաթաթերթի հրատարակիչ եւ գլխաւոր խմբագիր (1991-92)։ Հայաստանի հեռատեսիլով իրականացրել է գրական-գեղարուեստական հաղորդաշարեր՝ «Գիրքը եւ Մենք», «Գեղեցիկի Աշխարհը» եւ «Գրական Կամուրջներ»։ Այս վերջինն ունեցել է հայ մշակոյթի եւ լեզուի պահպանութեան, հայերէնի այբուբենն ու դասական ուղղագրութիւնը վերականգնելու, եւ գրականութիւնը սոցռեալիզմի մեթոդով չեղծելու քօղարկուած, բայց ընդգծուած ուղղուածութիւն։ 1985-ին նախաձեռնել եւ գլխաւորել է հոգեւոր ու նիւթական մշակոյթի եւ կենսոլորտի պաշտպանութան «Գոյապահպանութիւն» շարժումը։ 1989-ին ի հեճուկս կոմունիստական կուսակցութեան եւ իշխանութիւնների՝ ընտրուել է ԽՍՀՄ Գերագոյն Խորհուրդի դեպուտատ եւ ընդգրկուել է դեպուտատական ընդդիմադիր խմբի անդամ։ 1990-ին նշանակուել է Հայաստանի Մամուլի եւ հրատարակչութիւնների նախարար։ 1991-ի Սեպտեմբերին վարչապետին հրաժարական պարտադրելը եւ կառավարման նախագահական համակարգ ստեղծելը Հայաստանի իրականութեան մէջ գնահատելով որպէս կոմունիստական վարչակարգի մենատիրութեան դիմակափոխուած տեսակ, հրապարակել է իր դիրքորոշումը եւ հրաժարուել է նախարարական պարտականութիւններից։ Կառավարական պարգեւներ, պետական մրցանակներ եւ պատուաւոր կոչումներ չունի։ 1994-ից որպէս քաղաքական վտարանդի հաստատուել է Փարիզ։ 1995-ին Գրողների միութեան նախագահութիւնը նրան միաձայն հեռացրել է պետական այդ կազմակերպութիւնից եւ արտերկրի գրական համաժողովներին նրա մասնակցութեան հնարաւորութեան դէմ ստեղծում են հետեւողական արգելքներ։

«Ես չսովորեցի հայրենիքս սիրել գոց աչքով, խոհարհուած գլխով, փակ բերանով։ Ես կարծում եմ որ մարդն իր երկրին կարող է օգտակար լինել այն պարագային միայն, երբ յստակօրէն տեսնում է այդ երկիրը։ Եւ կարծում եմ որ կոյր սիրահարուածութեան ժամանակն անցել է։ Ենթադրում եմ որ մենք եկել ենք միւսների ետեւից, որպէսզի չընկնենք նրանց սխալմունքի մէջ, նրանց մոլորութեան եւ նրանց նախապաշարումների մէջ»։ — Իմ ապրելակերպի ու գործունէութեան նշանաբանը եղել է Պեոտր ՉԱԱԴԱԵՒԻ այս մոլեգին խոստովանութիւնը։