Ինտերնետը մշակույթի բարեկամն է

[Angel]

Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները աստիճանաբար ամրապնդվում են մեր կյանքում։ Բայց տարօրինակ է, որ մեր՝ հետզհետե աշխուժացող մշակութային կյանքում ինտերնետն այդքան էլ մեծ տեղ չունի։

ՀՀ մշակույթի եւ երիտասարդության հարցերի նախարարության ենթակայությամբ գործող 55 մշակութային հիմնարկների՝ թատրոնների, գրադարանների, համերգային կազմակերպությունների, թանգարանների գրեթե կեսը չունեն էլեկտրոնային հասցեներ։ Փոխարենը՝ հայկական շոու բիզնես մտնող ցանկացած երգիչ— երգչուհի իր առաջին մենահամերգից կարեւոր է համարում կայքէջի ստեղծումը։ Ի՞նչ է պատճառը, որ Հայաստանի ստեղծագործ ուժը այդքան չի կարեւորում ինտերնետում ներկայանալի լինելը, դրա հնարավորությունը մի քանի տարի է, որ տալիս են հայաստանյան վեբ—մաստերները, դիզայն ստուդիաները։ Եթե արվեստը դիտարկենք բիզնեսի տեսանկյունից, հասկանալի է, որ տեղի յուրաքանչյուր վճարունակ արվեստասերի ինտերնետը հասանելի չէ, թեեւ ինտերնետով արվեստի գործերի առեւտուրի հնարավորությունը մեծ է, եւ մի շարք նկարիչներ, կոլեկցիոներներ, պատկերասրահներ այդպես են աշխատում արտերկրի հետ։ Սակայն երբ հարցը բիզնեսից այս կողմ է անցնում, անհատ ստեղծագործողները, մյուսները չեն ջանում անհատական կայքեր ունենալ։

Ներկայանալի լինելու հարցում թերեւս հայ գրականությունն է, որ չի կաղում բազմազան եւ բազմաթիվ են հայ պոեզիային, գրող—բանաստեղծներին նվիրված կայքերը։ Կան նաեւ գրողների ամբողջական հատորները պարունակող կայքեր։ Անգամ ժամանցային եւ սիրողական կայքերում կարելի է հանդիպել պոեզիային նվիրված բաժինների, Սեւակի, Տերյանի, Չարենցի, Թումանյանի գործերի։

http։//cafe.armenianhouse. org Հայաստանի գրական սրճարան, http։//www.artgrak.am —արտասահմանյան գրականությանը նվիրված էլեկտրոնային ամսագիր, http։//armenianta les.narod.ru —հայկական ֆոլկլորի հավաքածու ռուսերեն, http։//armtales. iatp.irex. am/ հայկական հեքրաթներ, http։//www.digilib.am/ հայ դասական մատենագրության գրադարան, http։//rvars.free.fr /rep–a/narek/narek.htm—"Մատյան ողբերգության"—ից հատվածներ գրաբար, արեւելա—արեւմտահայերեն...

http։//hayeren.hayastan.com/slavik1.html#4. այս հասցեում կարելի է կարդալ անգամ Սլավիկ Չիլոյանի բանաստեղծությունները։ Հետաքրքիր է ԱՔԱԱ արվեստի http։//www. naac.am քննադատների ազգային ասոցիացիայի կայքը, ցավոք, այնտեղ վերջին նորությունը գրանցված է 2005 թվականի հուլիսին։ Շատ կայքեր նմանապես գործում են ոչ ակտիվ։

Արձակ գործերը պետք է փնտրել համառորեն։ Եվ, իհարկե, կայքերի ձեւավորմանը ուշադրություն չպետք է դարձնել, քանի որ նրանք դեռ հեռու են միջազգային ճաշակ բավարարելուց։ http։//www.geocities.com/ aghasiaivazian գրող Աղասի Այվազյանի կայքը, որտեղ անգլերեն են թարգմանված մի քանի ստեղծագործություններ, իր որակով զգալիորեն զիջում է գրողի տաղանդին։ Մանկական առաջին կայքերից է http։//www.mankutianmolorak.com կայքը, բանաստեղծություններ, պատմվածքներ, հեքիաթներ, վատ տեսնող փոքրիկների համար խոսող գրքեր, առակներ, ժեստեր... կա նաեւ վիրտուալ պատկերասրահ, որտեղ 6—14 տարեկան երեխաները կարող են ցուցադրել իրենց աշխատանքները։

Թատրոնների կայքեր հայ համացանցում գրեթե չկան։ Կայքեր ունեն միայն Երեւանի Հ. Թումանյանի անվան տիկնիկային, կամերային եւ մնջախաղի թատրոնները։ Մնջախաղի թատրոնը՝ չունենալով շենք եւ դահլիճ, ունի կայք, ուրեմն եւ շահագրգռվածություն՝ ներկայացնելու իր աշխատանքը, երբ շատ թատրոններ կենսագործունեության խանգարիչ գործոն են համարում միայն կաթող տանիքն ու ցածր աշխատավարձը։ Նաեւ խոսք չի կարող լինել մարզային թատրոնների մասին, որոնց ինտերնետային ազդագրերն, օրինակ՝ հնարավորություն կստեղծեին հանդիսատես բերել մայրաքաղաքից։

Հայաստանի թատերական գործիչների միությունը պատրաստվում է ընդանուր կայք պատրաստել Երեւանի, նաեւ Գյումրիի եւ Վանաձորի թատրոնների մասին, կներկայացվեն առաջատար դերասանների կենսագրություններ, խաղացանկը, ընդհանուր տեղեկություններ։ Միության քարտուղար Սոնա Մելոյանը տեղեկացնում է, որ մոտ 1000 դոլարին համարժեք դրամ ծախս է պահանջում ծրագիրը, իսկ աշխատանքը երկարաձգվում է այն պատճառով, որ թատրոններն իրենց մասին տեղեկությունները ի վիճակի չեն միությանը հանձնել անգլերեն թարգմանած տարբերակով։

Երեւանյան գլխավոր թանգարաններն ունեն հասցեներ, ներկայանում են պատշաճ մակարդակով։ Եթե հարցին նայենք այլ տեսանկյունից, պարզ է դառնում դրդապատճառը. ի տարբերություն մշակութային մյուս օջախների տարբերությամբ՝ թանգարաններն աշխատում են զբոսաշրջիկների հետ...

Մարզային թանգարաններից միայն www.shirakmuseum.am Շիրակի մարզի թանգարանի հասցեն է գտնում փնտրողական համակարգը։

Անսամբլներ... նորաստեղծ գրեթե բոլոր խմբերն ունեն ինտերնետային էջ, ինչը չես ասի վաստակավոր կոլեկտիվների մասին։

Բարձրորակ է վերջերս ստեղծված՝ Հայաստանի վաստակավոր կոլեկտիվ պարի պետական անսամբլի կայքը։ Այն հարուստ է տեսանյութերով, եւ անսամբլի կատարումները վիդեո տարբերակով կարող է տեսնել յուրաքանչյուրը։

Ընդհանրապես, ինտերնետը նույնպես միջոց կարող է հանդիսանալ մարզերի եւ Երեւանի մշակութային կապի ամրացման, փոխադարձ ծրագրերի ծնունդի համար։ Տարբերակից դեռ չեն շտապում օգտվել ոչ անհատ ստեղծագործողները, ոչ շահագրգիռ կազմակերպությունները։ Մտածելակերպի հարց է՝ նման դեպքերում ինտերնետային կապ հաստատել միայն արտերկրի հետ։

09-02-2007

http://www.hhpress.am/?sub=hodv&hodv=2..._17&flag=am