Araratits hents nor igha

[Karmir]

Книга Эдварда Саргсяна "Араратиц хенц нор ича": http://www.arminco.com/hayknet/ar-home.htm Думаю, очень интересная книга. Вообще на Хайкнете Арминко много чего интересного, жаль только, что давно не обновлялся...

[stemar]

Երեվի ամեն մի հայ էլ կունենար հեղինակի ապրումները, եթե էթար Էրկիր:

Շատ սրտաճմլիկ պատմություն է:

Մի հետաքրքիր դրվագ գրքից.

Îàð²Ì вìøºð

êÏë»óÇ í»ñÑÇß»É, û ÇÝãå»ë »ñ»õ³Ï³ÛáõÃÛáõÝë ²ñ³ñ³ï É»é³Ý ÙÛáõë »ñ»ëÇÝ Ï»ñï»É ¿ñ ÃéãáõÝÝ»ñáí µÝ³Ï»óí³Í ÙÇ É»é` Ñ»ùdzóÛÇÝ ÙÇ ë³ñ, áñÇ íñ³ ³åñáÕ µÛáõñ ѳ½³ñ³íáñ ë³ñÛ³ÏÝ»ñÝ Çñ»Ýó ÃéãݳÛÇÝ ×éíáÕÛáõÝáí Ãݹ³óÝáõÙ ¿ÇÝ É»é³Ý ųÛé»ñÝ áõ Í»ñå»ñÁ: ê³ñÛ³ÏÝ»ñÇ §½áñùǦ ½áñ³Ï³Û³ÝÝ ¿ñ É»éÁ, ÃéãáõÝÝ»ñ, áñáÝù ²ñ³ñ³ïÛ³Ý ¹³ßïáõ٠ѳÛïÝÇ ¿ÇÝ ëáõñµ гÏáµÇ Õáõß ³ÝáõÝáí:

ÂéãáõÝÝ»ñÇ §½áñùÁ¦ å³ïñ³ëï ëå³ëáõÙ ¿ñ ²ñ³ñ³ï É»é³Ý ÏáÕÙÇó ïñí»ÉÇù ³½¹³Ýß³ÝÇÝ: ²ÛÝ å»ïù ¿ ÑÝã»ñ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇó: ²ÕµÛáõñÇ çáõñÁ Ùáñ»Ë³Ñ³É³Í ¿ñ Ñéã³Ïí³Í: Øáñ»ËÇ ï³ñÇÝ, »ñµ »ñÏÇÝùÝ áõ ·»ïÇÝÁ ͳÍÏíáõÙ ¿ÇÝ Ã»õ³íáñ ½»éáõÝÝ»ñÇ å³ñë»ñáí, Ù³ñ¹ÇÏ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇ û·ÝáõÃÛ³ÝÝ ¿ÇÝ ¹ÇÙáõÙ: ä³ïíÇñ³ÏÝ»ñ ¿ÇÝ áõÕ³ñÏáõÙ ²ñ³ñ³ï É»é` çáõñ µ»ñ»Éáõ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇó: »»õ ³ÕµÛáõñ ï³ÝáÕ ÓdzíáñÇ ³ñ³Ñ»ï ϳñ` ÓdzíáñÇÝ Ù³ïã»ÉÇ, µ³Ûó å³ïíÇñ³ÏÝ»ñÁ ³ÕµÛáõñÇÝ å³ñï³íáñ ¿ÇÝ Ùáï»Ý³É Ñ»ïÇáïÝ, ³Ûɳå»ë ³ÛÝ Ïó³Ù³ù»ñ: лïÝ»ñÁ å³ñï³íáñ ¿ÇÝ áõÝ»Ý³É Ï³í» Ýáñ ÃñͳÍ, ã·áñͳÍí³Í çñ³Ù³Ý:

æáõñÁ ÉóÝáõÙ ¿ÇÝ áõ í»ñ³¹³éÝáõÙ, ÙÇÝã»õ Ùáñ»Ë³Ñ³ñ ³ñï»ñÇÝ Ñ³ëÝ»ÉÁ çñ³Ù³ÝÁ áã ÙÇ ï»Õ ·»ïÝÇÝ ã¹Ý»Éáí, ³ÛÉ Ï³Ë»Éáí ÷³Ûï» »ñϳñ ÓáÕ»ñÇó ë³ñù³Í µáõñ·Çó: ²Û¹å»ë áõÕ»õáñáõÃÛ³Ý ³ÙµáÕç ÁÝóóùáõÙ, ³Ù»Ý ûñ, ³Ù»Ý ¹³¹³ñÇ: àõÕ»õáñáõÃÛáõÝ, áñ ϳñáÕ ¿ñ ï»õ»É ß³µ³ÃÝ»ñ »õ ³ÙÇëÝ»ñ:

ºñµ çáõñÁ ï»Õ ¿ÇÝ Ñ³ëóÝáõÙ, ¹ñ³Ýáí ëñëÏáõÙ ¿ÇÝ Ùáñ»ËÝ»ñÇ Ñáñ¹³Ý»ñáí ѻջÕí³Í ³Û·ÇÝ»ñÝ áõ ¹³ßï»ñÁ: î»ÕÇ ¿ñ áõÝ»ÝáõÙ Ññ³ßùÁ. óáÕí³Í çáõñÁ ëáõñµ гÏáµÇ ÃéãáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ͳé³ÛáõÙ ¿ñ ǵñ»õ ³½¹³Ýß³Ý: ÆëÏáõÛÝ Ñ³ÛïÝíáõÙ ¿ÇÝ åáÕå³ïÇ óáÉù ³ñÓ³ÏáÕ ë»õ Ù³ñÙÇÝ áõ ë»õ ûõ»ñ áõÝ»óáÕ Ã»õ³íáñ é³½ÙÇÏÝ»ñÁ, »õ ͳÛñ ¿ñ ³éÝáõÙ Ùáñ»ËÝ»ñÇ ³ÝáÕáù Ïáïáñ³ÍÁ: ÂéãáõÝÝ»ñÝ ³ÛÝù³Ý ¿ÇÝ ÏáïáñáõÙ, ÙÇÝã»õ ½»éáõÝÝ»ñÇ Ù³ñÙÝÇ ÑÛáõÃÇó ûõ»ñÁ ͳÝñ³ÝáõÙ ¿ÇÝ, ÇëÏáõÛÝ »õ»Ã ûõ³íáñ é³½ÙÇÏÝ»ñÁ ÃéãáõÙ-·³ÉÇë ¿ÇÝ ²ñ³ñ³ï É»éÁ, ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇ ³í³½³Ýáõ٠ûõ»ñÁ Éí³ÝáõÙ áõ ¹³ñÓÛ³É ëáõñáõ٠׳ϳï³Ù³ñïÇ ¹³ßï: гÕóݳÏÁ ÙÇßï ÃéãáõÝÝ»ñÝ ¿ÇÝ ïáÝáõÙ:

êáõñµ гÏáµÇ ûõ³íáñ ½áñùÇ Ñ³Ùµ³íÁ ûõ³ÍáõÙ ¿ñ ³ß˳ñÑáõÙ: 1473 ÃíÇÝ, »ñµ ÎÇåñáë ÏÕ½ÇÝ Ùáñ»ËÝ»ñÇ Ý»ñËáõÅÙ³ÝÝ ¿ñ »ÝóñÏí»É, ëáõñµ гÏáµÇ ½áñùÁ û·ÝáõÃÛ³Ý ÷áõóó ÏÇåñáëóÇÝ»ñÇÝ:

ÆÙ å³ïÏ»ñ³óٳٵ ûõ³íáñ ½áñùÇ Ï³ó³ñ³ÝÁ, ³Ñ³ñÏáõ ÏÇñ×»ñÇ É»éÁ ²ñݳù³ñÝ ¿ñ: Þñç³Ï³ÛùÇ ÙÛáõë É»éÝ»ñÁ ųÛé»ñÇó ½áõñÏ ¿ÇÝ:

г۳óùáí Ëáõ½³ñÏáõÙ, ß»Ï Å³Ûé»ñÇ Ù»ç áñáÝáõÙ ¿Ç Ñ»ùdzóÛÇÝ ÃéãáõÝÝ»ñÇ µÝ»ñÁ »õ »ñÏÝùáõÙ` ûõ³íáñ §½áñùǦ Ãñ³ïáõÙÝ»ñÁ: àãÇÝã ãϳñ: سÛñ³ÙáõïÇ ßáÕ»ñáí Éáõë³íáñí³Í ·³Ý·áõñ ɳÝç»ñÇó ÙdzÛÝ Ï³ù³íÝ»ñÇ ÏÕÏÕáó ¿ñ ÉëíáõÙ:

[stemar]

Ափսոս, որ այստեղ հնարավոր չէ կարդալ arminco-ից մեջբերումը:

[SAS]

Можно скопировать в WORD и выбрать фонт ArialAm.Очень красивое предание.

[Karmir]

Ayo, aystegh armscii fonter@ chen erevum, aystegh hayeren@ unicode e.

Bayts kareli e kardal hents saytits, kam el iskapes copy anel Word ev @ntrel haykakan armscii font

[stemar]

Իդեպ,

Բայազիդ (Բայազետ) քաղաքի անունը ոչ մի կապ չունի սուլթան Բայազիդի(1389-1402)

անվան հետ: Հայտնի է, որ 8-րդ դարում Աշոտ Բագրատունի Մսակերը Կոգովիտ գավառը Դարույնք կենտրոնով նվիրել է իր զարմիկներին(պայազատներին), այստեղից էլ առաջացել է քաղաքի Պայազատ անվանումը: Հետագայում Պայազատը թուրքական հնչողությամբ դարձավ Բայազիդ, դե մենք էլ մեզ հատուկ օտարամոլությամբ սկսեցինք կրկնել թուրքերին, չնչին փոփոխությամբ՝ Բայազետ, ինչպես Կումայրին դարձավ Գյումրի

(Կումայրի -> Գյումրու -> Գյումրի):

http://www.ac2k.am/sch/gavar_sch9/

[Satenik]

Լավն էր "Կորած հավքերը", Ստեմար: Ափսոս, ինչ արեցի, չկարողացա փոխել, որ այստեղ էլ ընթեռնելի լինի:

[Angel]

Երեվի  ամեն  մի հայ  էլ  կունենար  հեղինակի ապրումները, եթե  էթար  Էրկիր:

Շատ  սրտաճմլիկ  պատմություն  է:

Մի հետաքրքիր դրվագ  գրքից.

Îàð²Ì вìøºð

êÏë»óÇ í»ñÑÇß»É, û ÇÝãå»ë »ñ»õ³Ï³ÛáõÃÛáõÝë ²ñ³ñ³ï É»é³Ý ÙÛáõë »ñ»ëÇÝ Ï»ñï»É ¿ñ ÃéãáõÝÝ»ñáí µÝ³Ï»óí³Í ÙÇ É»é` Ñ»ùdzóÛÇÝ ÙÇ ë³ñ, áñÇ íñ³ ³åñáÕ µÛáõñ ѳ½³ñ³íáñ ë³ñÛ³ÏÝ»ñÝ Çñ»Ýó ÃéãݳÛÇÝ ×éíáÕÛáõÝáí Ãݹ³óÝáõÙ ¿ÇÝ É»é³Ý ųÛé»ñÝ áõ Í»ñå»ñÁ: ê³ñÛ³ÏÝ»ñÇ §½áñùǦ ½áñ³Ï³Û³ÝÝ ¿ñ É»éÁ, ÃéãáõÝÝ»ñ, áñáÝù ²ñ³ñ³ïÛ³Ý ¹³ßïáõ٠ѳÛïÝÇ ¿ÇÝ ëáõñµ гÏáµÇ Õáõß ³ÝáõÝáí:

ÂéãáõÝÝ»ñÇ §½áñùÁ¦ å³ïñ³ëï ëå³ëáõÙ ¿ñ ²ñ³ñ³ï É»é³Ý ÏáÕÙÇó ïñí»ÉÇù ³½¹³Ýß³ÝÇÝ: ²ÛÝ å»ïù ¿ ÑÝã»ñ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇó: ²ÕµÛáõñÇ çáõñÁ Ùáñ»Ë³Ñ³É³Í ¿ñ Ñéã³Ïí³Í: Øáñ»ËÇ ï³ñÇÝ, »ñµ »ñÏÇÝùÝ áõ ·»ïÇÝÁ ͳÍÏíáõÙ ¿ÇÝ Ã»õ³íáñ ½»éáõÝÝ»ñÇ å³ñë»ñáí, Ù³ñ¹ÇÏ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇ û·ÝáõÃÛ³ÝÝ ¿ÇÝ ¹ÇÙáõÙ: ä³ïíÇñ³ÏÝ»ñ ¿ÇÝ áõÕ³ñÏáõÙ ²ñ³ñ³ï É»é` çáõñ µ»ñ»Éáõ ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇó: »»õ ³ÕµÛáõñ ï³ÝáÕ ÓdzíáñÇ ³ñ³Ñ»ï ϳñ` ÓdzíáñÇÝ Ù³ïã»ÉÇ, µ³Ûó å³ïíÇñ³ÏÝ»ñÁ ³ÕµÛáõñÇÝ å³ñï³íáñ ¿ÇÝ Ùáï»Ý³É Ñ»ïÇáïÝ, ³Ûɳå»ë ³ÛÝ Ïó³Ù³ù»ñ: лïÝ»ñÁ å³ñï³íáñ ¿ÇÝ áõÝ»Ý³É Ï³í» Ýáñ ÃñͳÍ, ã·áñͳÍí³Í çñ³Ù³Ý:

æáõñÁ ÉóÝáõÙ ¿ÇÝ áõ í»ñ³¹³éÝáõÙ, ÙÇÝã»õ Ùáñ»Ë³Ñ³ñ ³ñï»ñÇÝ Ñ³ëÝ»ÉÁ çñ³Ù³ÝÁ áã ÙÇ ï»Õ ·»ïÝÇÝ ã¹Ý»Éáí, ³ÛÉ Ï³Ë»Éáí ÷³Ûï» »ñϳñ ÓáÕ»ñÇó ë³ñù³Í µáõñ·Çó: ²Û¹å»ë áõÕ»õáñáõÃÛ³Ý ³ÙµáÕç ÁÝóóùáõÙ, ³Ù»Ý ûñ, ³Ù»Ý ¹³¹³ñÇ: àõÕ»õáñáõÃÛáõÝ, áñ ϳñáÕ ¿ñ ï»õ»É ß³µ³ÃÝ»ñ »õ ³ÙÇëÝ»ñ:

ºñµ çáõñÁ ï»Õ ¿ÇÝ Ñ³ëóÝáõÙ, ¹ñ³Ýáí ëñëÏáõÙ ¿ÇÝ Ùáñ»ËÝ»ñÇ Ñáñ¹³Ý»ñáí ѻջÕí³Í ³Û·ÇÝ»ñÝ áõ ¹³ßï»ñÁ: î»ÕÇ ¿ñ áõÝ»ÝáõÙ Ññ³ßùÁ. óáÕí³Í çáõñÁ ëáõñµ гÏáµÇ ÃéãáõÝÝ»ñÇ Ñ³Ù³ñ ͳé³ÛáõÙ ¿ñ ǵñ»õ ³½¹³Ýß³Ý: ÆëÏáõÛÝ Ñ³ÛïÝíáõÙ ¿ÇÝ åáÕå³ïÇ óáÉù ³ñÓ³ÏáÕ ë»õ Ù³ñÙÇÝ áõ ë»õ ûõ»ñ áõÝ»óáÕ Ã»õ³íáñ é³½ÙÇÏÝ»ñÁ, »õ ͳÛñ ¿ñ ³éÝáõÙ Ùáñ»ËÝ»ñÇ ³ÝáÕáù Ïáïáñ³ÍÁ: ÂéãáõÝÝ»ñÝ ³ÛÝù³Ý ¿ÇÝ ÏáïáñáõÙ, ÙÇÝã»õ ½»éáõÝÝ»ñÇ Ù³ñÙÝÇ ÑÛáõÃÇó ûõ»ñÁ ͳÝñ³ÝáõÙ ¿ÇÝ, ÇëÏáõÛÝ »õ»Ã ûõ³íáñ é³½ÙÇÏÝ»ñÁ ÃéãáõÙ-·³ÉÇë ¿ÇÝ ²ñ³ñ³ï É»éÁ, ëáõñµ гÏáµÇ ³ÕµÛáõñÇ ³í³½³Ýáõ٠ûõ»ñÁ Éí³ÝáõÙ áõ ¹³ñÓÛ³É ëáõñáõ٠׳ϳï³Ù³ñïÇ ¹³ßï: гÕóݳÏÁ ÙÇßï ÃéãáõÝÝ»ñÝ ¿ÇÝ ïáÝáõÙ:

êáõñµ гÏáµÇ ûõ³íáñ ½áñùÇ Ñ³Ùµ³íÁ ûõ³ÍáõÙ ¿ñ ³ß˳ñÑáõÙ: 1473 ÃíÇÝ, »ñµ ÎÇåñáë ÏÕ½ÇÝ Ùáñ»ËÝ»ñÇ Ý»ñËáõÅÙ³ÝÝ ¿ñ »ÝóñÏí»É, ëáõñµ гÏáµÇ ½áñùÁ û·ÝáõÃÛ³Ý ÷áõóó ÏÇåñáëóÇÝ»ñÇÝ:

ÆÙ å³ïÏ»ñ³óٳٵ ûõ³íáñ ½áñùÇ Ï³ó³ñ³ÝÁ, ³Ñ³ñÏáõ ÏÇñ×»ñÇ É»éÁ ²ñݳù³ñÝ ¿ñ: Þñç³Ï³ÛùÇ ÙÛáõë É»éÝ»ñÁ ųÛé»ñÇó ½áõñÏ ¿ÇÝ:

г۳óùáí Ëáõ½³ñÏáõÙ, ß»Ï Å³Ûé»ñÇ Ù»ç áñáÝáõÙ ¿Ç Ñ»ùdzóÛÇÝ ÃéãáõÝÝ»ñÇ µÝ»ñÁ »õ »ñÏÝùáõÙ` ûõ³íáñ §½áñùǦ Ãñ³ïáõÙÝ»ñÁ: àãÇÝã ãϳñ: سÛñ³ÙáõïÇ ßáÕ»ñáí Éáõë³íáñí³Í ·³Ý·áõñ ɳÝç»ñÇó ÙdzÛÝ Ï³ù³íÝ»ñÇ ÏÕÏÕáó ¿ñ ÉëíáõÙ:

←

ԿՈՐԱԾ ՀԱՎՔԵՐ

Սկսեցի վերհիշել, թե ինչպես երեւակայությունս Արարատ լեռան մյուս երեսին կերտել էր թռչուններով բնակեցված մի լեռ` հեքիաթային մի սար, որի վրա ապրող բյուր հազարավոր սարյակներն իրենց թռչնային ճռվողյունով թնդացնում էին լեռան ժայռերն ու ծերպերը: Սարյակների «զորքի» զորակայանն էր լեռը, թռչուններ, որոնք Արարատյան դաշտում հայտնի էին սուրբ Հակոբի ղուշ անունով:

Թռչունների «զորքը» պատրաստ սպասում էր Արարատ լեռան կողմից տրվելիք ազդանշանին: Այն պետք է հնչեր սուրբ Հակոբի աղբյուրից: Աղբյուրի ջուրը մորեխահալած էր հռչակված: Մորեխի տարին, երբ երկինքն ու գետինը ծածկվում էին թեւավոր զեռունների պարսերով, մարդիկ սուրբ Հակոբի աղբյուրի օգնությանն էին դիմում: Պատվիրակներ էին ուղարկում Արարատ լեռ` ջուր բերելու սուրբ Հակոբի աղբյուրից: Թեեւ աղբյուր տանող ձիավորի արահետ կար` ձիավորին մատչելի, բայց պատվիրակները աղբյուրին պարտավոր էին մոտենալ հետիոտն, այլապես այն կցամաքեր: Հետները պարտավոր էին ունենալ կավե նոր թրծած, չգործածված ջրաման:

Ջուրը լցնում էին ու վերադառնում, մինչեւ մորեխահար արտերին հասնելը ջրամանը ոչ մի տեղ գետնին չդնելով, այլ կախելով փայտե երկար ձողերից սարքած բուրգից: Այդպես ուղեւորության ամբողջ ընթացքում, ամեն օր, ամեն դադարի: Ուղեւորություն, որ կարող էր տեւել շաբաթներ եւ ամիսներ:

Երբ ջուրը տեղ էին հասցնում, դրանով սրսկում էին մորեխների հորդաներով հեղեղված այգիներն ու դաշտերը: Տեղի էր ունենում հրաշքը. ցողված ջուրը սուրբ Հակոբի թռչունների համար ծառայում էր իբրեւ ազդանշան: Իսկույն հայտնվում էին պողպատի ցոլք արձակող սեւ մարմին ու սեւ թեւեր ունեցող թեւավոր ռազմիկները, եւ ծայր էր առնում մորեխների անողոք կոտորածը: Թռչուններն այնքան էին կոտորում, մինչեւ զեռունների մարմնի հյութից թեւերը ծանրանում էին, իսկույն եւեթ թեւավոր ռազմիկները թռչում-գալիս էին Արարատ լեռը, սուրբ Հակոբի աղբյուրի ավազանում թեւերը լվանում ու դարձյալ սուրում ճակատամարտի դաշտ: Հաղթանակը միշտ թռչուններն էին տոնում:

Սուրբ Հակոբի թեւավոր զորքի համբավը թեւածում էր աշխարհում: 1473 թվին, երբ Կիպրոս կղզին մորեխների ներխուժմանն էր ենթարկվել, սուրբ Հակոբի զորքը օգնության փութաց կիպրոսցիներին:

Իմ պատկերացմամբ թեւավոր զորքի կացարանը, ահարկու կիրճերի լեռը Արնաքարն էր: Շրջակայքի մյուս լեռները ժայռերից զուրկ էին:

Հայացքով խուզարկում, շեկ ժայռերի մեջ որոնում էի հեքիաթային թռչունների բները եւ երկնքում` թեւավոր «զորքի» թրատումները: Ոչինչ չկար: Մայրամուտի շողերով լուսավորված գանգուր լանջերից միայն կաքավների կղկղոց էր լսվում: