Гарегин Нжде

[AYG]

"Умри так, чтобы смертью тоже служить Родине"

Гарегин Нжде

Нжде не только своей жизнью и смертью служил Родине, но и продолжает служить своими двумя могилами, которые стали местом поломничества, клятв и обетов последователей Его Ученья.

Сегодня 50 - ая годовщина ухода из жизни Великого Родочеловека.

[AYG]

Народ, исповедующий арийство

Арийство, нам необходимо арийство, такое,

чтобы мы ощутили необходимость умерит его.

***

Арийство поднимает флаг независимости и величия народа. Трусость-саван для них.

Читатель! День, когда Армянин впервые испугался смерти - стал днем воцарения в Армении чужака.

В сражениях, что мы давали, я видел лучшее в Армянине - готовность умереть; армянского воина, поднимающегося навстречу врагу с неукротимым стремлением победить любой ценой. Я узнал и самого худшее в нем - труса, пойманного на месте преступления. Если первый погибает ради жизни своего народа и во славу его оружия, то второй жил - любой ценой, во славу вражеского оружия.

Первый для меня - существо более высшее, чем человек.

Второй-животное, недостойное имени Армянина и человека.

И пока существуют эти вторые - турки будут искать гарантии своего бытия в небытии нашего народа.

***

Юные Армяне, я умру со спокойным сердцем, если уже при жизни твоего поколения слова "как армянин" в устах друзей и врагов нашего народа будут синонимом арийства. Ибо знаю, что, пока армянин - любой и каждый - не прославился храбростью и мужеством, будет сохраняться угроза его полного исчезновения с карты мира.

Народ, государство, личность - им дано право жить, и они живут до тех пор, пока ежечасно, ежесекундно готовы доказать, что ценой смерти умеют защищать свое право на жизнь. Иначе они, как ненужные вещи, вынуждены освободить свое место под солнцем для более достойных.

***

Неужели,- переговаривались армянские командиры возле сторожевого костра на берегу Аракса,- неужели прошлой ночью не был слышен глухой гул из-под земли, похожий на звон оружия.

То был свирепый титан, который проснулся и поднимался на ноги.

-Зря испугались! Рядом с ним лежит и Айк - победитель, его победитель. Если проснется Нимрод, восстанет и Айк....

И пока еше самый тишайший армянин, мужчина или женщина, не в состоянии пренебречь турецкой угрозой, пока "Айк, подобный Богу-громовержцу, храбрый и беспощадный", не проснулся в Армении - мы, недостойные лучшей участи, можем доверить свою жизнь переменчивой судьбе, но не своей деснице.

***

Наказанное малодушие, трусость - вот два слова, которые характеризуют наше грустное политическое настоящее.

Наше завтрашнее состояние можно будет охарактеризовать словами "вознагражденное мужество", если до этого завтрашнего дня армяне обновятся духовно, станут арийственными, станут почитать арийство.

Арийство! Ничего не стоят все человеческие добродетели, если нет мужества.

Мудро замечено

Индивид или народ - не смогут стать хозяевами своей жизни и судьбы, пока не переборют в себе животный страх и его причины.

***

Малодушный - чучело, которым можно отпугивать только воробьев, но не грифов.

Быть малодушным, трусом - и мечтать о независимой родине: не смешно ли?!

Не смешно ли быть овцой - и жаловаться на волка?

Ты стал овцой - не удивляйся приходу волка.

Мир и независимость принадлежат мужественным, ибо "мужественные проходят путем Божьим".

Независимая Родина - как обетованная земля, дается нам, если мы обретаем арийство в схватках в пустынях. Арий тот, кто убил в себе дрожащего за свою шкуру животное и может обезоружить опасность и смерть, смеясь им в лицо. Арий тот, кто выбрал в соратники Всемогущего Духа.

Арий тот, кто в состоянии полностью выразить бушующее в себе море сил.

Арий тот, кто изучил себя, кто смеется над превосходством числа, материала, оружия, так же, как и наук, и признает одно-единственное духовное искусство - умереть, если это необходимо, так, как умирает солнце.

Арийство, которое несет в себе свою награду - внутреннюю радость от уверенности в победе и внешний успех - саму победу.

Патриотизм побеждает всегда, если арийство - его соратник.

***

Римляне, осажденные галлами, укрылись в цитадели и с презрением отвергли предложение врага - сложить оружие и сдаться.

Сенаторы - те, что не могли взять в руки оружие, но и не могли остаться в стороне от битвы за родные очаги, надели свои парадные одежды, вышли на площадь, где были расставлены их скамьи, в последний раз торжественно произнесли молитву и покончили с собой... показав этим примером своим сыновьям, насколько сладко умереть за родину.

И Римский Орел опять победил.

***

Лозенград. Хриплые трубы, боевые барабаны пронзительные свистки дают сигнал к атаке. Ура...вперед!! Болгарские отряды приходят в движение. Полковник Забранский отдает приказ атаковать.

Возглавив роту стрелков, он пришпоривает коня, который тут же валится оземь с разнесенной снарядом головой. Офицер вскакивает, подбирает саблю, достает пистолет, бросается вперед, чтобы догнать своих солдат... и падает на землю с раздробленной пулеметной очередью челюстью.

Он опять встает, весь в крови, но не может говорить, отдавать команды и вот - как командир у Marguerite Floing, знаками, победными жестами указывает на укрепление, которое нужно взять.

И он бросается вперед, платком закрывая свою ужасную рану. Он устремляется вперед, с обнаженной саблей, весь в крови, недостижимый в своем арийстве... Он должен быть первым, но нет.. Пуля раздробила ему колено и опять повергла на землю. Но он опять встает, опираясь на бойца, он снова в атаке. И снова падает от раны, когда возгласы бойцов наконец сообщают о победе болгарского орла.

Из турецких штыков сооружают носилки и солдаты уносят своего командира в лазарет, полумертвого, но победившего.

***

Судьба улыбается храбрецам. "Бури и волны всегда помогают смелым морякам". Так красота природы всегда украшает деяния человека - деяния мужества. Ночью, повествует швейцарское предание, когда 33 патриота, собравшись на берегу озера Люцерн, поклялись умереть за свободу страны, неожиданно забили три источника, хоть и было зима и все было покрыто глубоким снегом. Эти родники и сейчас называются 12 святыми источниками.

Когда Арнольд, один из швейцарских горцев, на вершине Альп, в тени ледника, направил себе в грудь австрийские штыки, чтобы разорвать кольцо врагов и спасти товарищей -разве не имеют права эти герои красоту своего подвига украсить красотой природы.

Олицетворение арийства, Бог Ваагн, который бесстрашно очищал страну Армению от вишапов - драконов!

Я представляю и вновь переживаю красоту бессмертного дела Аварайра и его героев, когда, как пишет Хоренаци, "каждый человек был и церковью, и священником в ней", когда арийство армян освящало и армянских бойцов, и те места, где пролилась их кровь.

***

Сегодня...

Беспомощен и сомнителен патриотизм армянина-труса(неария), Арийство, мужество - вот религия твоего поколения, юноша-армянин. Будь мужественным, исповедуй арийское мужество - такими должны быть армяне, если хочешь ты, чтобы твой народ жил и завтра.

Армянская молодежь, сумеешь ли ты перед внешней опасностью воскликнуть, положа руку на сердце: "Я твой живой меч, Родина, и я принесу тебе Победу."

Если не сумеешь, зря ты живешь!

Если не сумеешь обрести мужество-горе твоему народу.

[Unregistered - M]

ՀԱՅՐԵՆԻՔ

Նա ծնուեց մարդու առաջին մտածումի հետ` թէ սուրբ է հայրենի հողը:

Նա ստեղծուեց այդ օրը, երբ մարդն առաջին անգամ լինելով գիտակցօրէն ու ժպտադէմ մեռաւ հայրենի հողի համար: Հայրենիք չէ սոսկ երկիրը, դա հայրենիք է դառնում այն հոգեւոր արժէքներով, որոնցով նրան օժտում է ժողովուրդը:

Երկիրը - դա հայրենիքի աշխարհագրական զրահն է: Հայրենիքը - այդ երկիրը մշակող ժողովրդի ոգին է, նրա մշակոյթը:

***

Ժողովրդի հոգեւոր ստեղծագործութիւնը` ահա՛ հայրենիքը` իր սկիզբն առած նրա բանարուեստի, ձեռագիր գրքերի, սուրբի, լուսակիրի, հերոսի, նրա առաջին աւանդութիւնների հետ:

Հայաստան երկիրը հայրենիք դարձրին Մեսրոպի այբուբէնը, Մամիկոնեանների ուխտը, Բագրատունիների շինարարական մեծագործութիւնը:

***

Իբրեւ հասկացողութիւն` հայրենիքն ընդգրկում է ո՛չ միայն անցեալն ու ներկան, այլեւ գալիքը: Դա ժողովրդի պատմական առաքելութիւնն է ըստ իր վախճանական նպատակի` զարգացող մի յաւերժութիւն է Հայրենիքը: Դա եկող ու անցնող սերունդների անմահութիւնն է, որն իբրեւ գաղափար եւ գործ ժողովուրդը դրոշում է նիւթի վրայ, խօսքի մէջ, եւ այն ապրեցնում իբրեւ անմեռ յուշ, իբրեւ պատմութիւն:

***

Հայրենիք չէ կայսրութիւնը: Հայրենիքը խորացող էութիւն է: Դա արտաքին նուաճում չէ, այլ` ինքնանուաճում, ինքնամշակում:

Հրէության համար` հայրենիքը խորհրդանշող "լացի պատ"ը աւելի մեծ հոգեւոր տարողութիւն ունի, քան Չինաստանը` չինացիների համար:

Աշխարհակալութի՛ւն - ահա՛ հայրենիքների թշնամին` հարազատ թէ օտար: Վերջ ի վերջոյ կործանւում է աշխարհակալող ամէն երկիր - Բաբելոն, Հռոմ, Բիւզանդիա, որովհետեւ նա սպանում է ե՛ւ իր սեփական հայրենիքը:

Խելագար անձնասպանութիւն է աշխարհակալութիւը, հոգեսպանութի՛ւն:

***

Մարդկային գործերի մէջ հայրենիքի պաշտպանութիւնն է ամենասրբազանը:

Հայրենիքի չափ նուիրական է եւ պատերազմը հայրենական: Հաւաքական աւազակութիւն եւ սպանութիւն է այլ կարգի ամէն պատերազմ:

Եւ ճշմարիտ հերոսները նրա՛նք են միայն, որոնք մեծագործում են եւ առաքինանում իրենց վտանգուած հայրենիքը պաշտպանելու ժամանակ:

Հերոսի անունը պիտի զլանալ աշխարհակալական պատերազմի մասնակցող ամէն զօրականի: Սպանութեան եւ կողոպուտի ելած բանակը կարող է քաջ աւազակներ ու մարդասպաններ տալ, բայց ոչ եւ հերոսներ:

***

Հայրենիքը չի տրւում այնպէս, ինչպես ժառանգւում է հայրենական հարստութիւն: Դա ձեռք է բերւում ամէն մի սերունդի եւ նրա առանձին անդամի կողմից. ձեռք է բերւում հայրենաճանաչումով, հայրենապաշտութեամբ, նրան արժանի դառնալու ձգտումով: Կարելի է հայրենիքում լինել, բայց հայրենիքից չլինել, կարելի է հայրենիքում ապրել, բայց եւ այնպես հոգեհաղորդ չլինել նրան:

Կարելի է, վերջապէս, իրաւապես հայրենատէր լինել, իսկ հոգեպէս` անհայրենիք:

Արժանի չես հայրենիքիդ, եթէ այն չես դաւանում իբրեւ գերագոյն նպատակ, իսկ անձդ` իբրեւ միջոց:

***

Սոցիալապէս որքան արդար` այնքան զօրաւոր է հայրենիքը: Գերերջանիկ է մարդը, որ կարող է ասել. "Իմ հայրենիքում արեւը ծագում է բոլորի եւ ամէն մէկի համար. այնտեղ երկիրը մշակելու եւ հոգեպէս մշակուելու ազատութիւն ունեմ ես":

***

Հայրենիք ստեղծել` նշանակում է բեկոր առ բեկոր յայտնաբերել, իմաստաւորել, պատմականացնել իր երկիրը: Նշանակում է այնպէս հարազատել իր երկիրը, որ նրանում ոչինչ չմնայ անյայտ, անխօս, մեռեալ: Նշանակում է վայր առ վայր նուաճել երկիրը, շունչ եւ իմաստ տալով նրանց:

Ի մի բան` հայրենիք ստեղծել` նշանակում է հարազատել իր երկիրը եւ հարազատանալ նրան: Այսպիսով ահա՛, նոյնանում են ժողովրդի հոգին ու հայրենիքը: Սրանց դարաւոր փոխներգործութեան արգասիք է հայրենիքը:

***

Որքան վսեմ է մի ժողովրդի հասկացողութիւնը հայրենիքի մասին, այնքան զօրաւոր է նրա երկիրը, նրա հայրենասիրութիւնը:

***

Ւմ հայրենիքը - դա մարդկայնօրէն այն լաւագոյնն է, որ կայ Հայաստանում:

***

Կեսարը կ'ուզէր լինել առաջինը գիւղում, եւ ոչ երկրորդը` քաղաքում:

Հեթանոսական փառասիրութի՛ւն: Ես կը ցանկանայի լինել վերջինը Հայաստանում, միայն թէ ազատ եւ անկարօտ լինէին նրա բոլոր զաւակները:

Նման հայրենիքում բաւարարուած կը լինէին բոլոր փառասիրութիւնները եւ ապահովուած` բոլորի երջանկութիւնները:

***

Ների՛ր, Տէ՛ր, ների՛ր ինձ, եթէ մի օր հայրենիքիս օգտակար լինելու համար մեղանչեմ քո դէմ: Արդար է հայրենիքին ծառայել ամէն ինչով, բացի ստորութիւնից:

***

Մեռի՛ր այնպէս, որ մահդ էլ ծառայի հայրենիքիդ - ահա՛ իմ դաւանած հայրենասիրութիւնը:

Հերոսական գործերէն աւելի ոգեշնչող է մա՛հը հերոսական:

[Unregistered - M]

Народ, исповедующий арийство

ԱՐԻԱԴԱՒԱՆ ԺՈՂՈՎՈՒՐԴ

Արիութի՛ւն, մեզ պէտք է արիութիւն, այնպիսի,

որը չափաւորելու կարիքն զգայինք:

***

Արիութիւնն է ոստայնանում ազգերի անկախութեան ու հզօրութեան դրօշը: Անարիութիւնը` պատրանքը ազգերի:

Այն օրից, ընթերցո՛դ, երբ Հայը վախենալ սկսեց մահից, այն օրից օտարը թագաւորեց Հայաստանում:

Ես տեսայ մեր վարած ճակատամարտերում, տեսայ ամենաընտիրը Հայու - մեռնելու մտքի հետ հաշտուած, ամէն գնով յաղթելու անտեղիտալի վճռականութեամբ դէպ թշնամին խոյացող հայ զինւորը: Ճանաչեցի եւ ամենավատը Հայու - վախկոտութեան յանցանքի մէջ բռնուած անարին:

Առաջինը կը մեռներ ապրեցնելու համար իր ազգն ու նրա զէնքի հմայքը, երկրորդը կ'ապրեր ամէն գնով` ապրեցնելու համար թշնամու փառքը:

Առաջինը ինձ համար աւելի բարձր էակ է քան մարդ:

Երկրորդը` աւելի անասուն քան Հայ եւ մարդ:

Եւ քանի կայ այդ վերջինը - թրքութիւնը իր գոյութեան ապահովութիւնը պիտ փնտռի մեր ժողովրդի չգոյութեան մէջ:

***

Հանգիստ սրտով պիտ մեռնիմ, երիտասա՛րդ Հայ, եթէ քո սերնդի օրով հայօրեն բառը, մեր ժողովրդի բարեկամների եւ թշնամիների կողմից գործածւի քաջօրէն բառի իմաստով: Քանզի գիտեմ, թէ քանի դեռ իր ամբողջութեան մէջ քաջ եւ քաջանուն չէ հայութիւնը, նրա համար անցած չէ դեռ աշխարհի քարտեսից ազգովին անհետանալու վտանքը:

Ժողովուրդ, պետութիւն, անհատ - սրանց իրաւունք է տրւում ապրելու եւ ապրում են, երբ պատրաստ են ամէն վայրկեան ապացուցելու, թէ գիտեն մահւամբ պաշտպանել իրենց գոյութեան իրաւունքը: Այլապէս, սրանք որպէս աւելորդ տեղ գրաւող իրեր, հակադրւում են ազատելու իրենց տեղն արեւի տակ:

***

-Մի՞թէ,- Արաքսի ափին, պահախարոյկի շուրջը կը խօսակցէին հայ զօրավարները,- մի՞թէ անցեալ գիշեր չլսւեցաւ գետնի տակէն խուլ որոտում մը, նման զինուց շառաչման:

Վայրագ տիտանն էր, որ կը զարթնէր ու կը կանգնէր ի վեր:

-Անտեղի է ասածդ: Իրեն մօտ կհանգչի յաղթականն Հայկ ու զինքը սպաննողը: Եթե զարթնու Նեբրովթ` Հայկ չի ննջեր...

Քանի դեռ ամենահամեստ Հայկն իսկ - տղամարդ թէ կին - չի կարող այդ խրոխտ անձնապաստանութեամբ անգիտանալ թրքական վտանքը, քանի դեռ "Քաջ, ահաւոր եւ անողոքելին Հայկ, իբրեւ կայծականց Աստուած" չի արթնացել հայ մարդու մէջ - բախտին, այո՜, անարժանաբար, միայն բախտին կը պարտինք մեր գոյութիւնը եւ ոչ մեր բազկին:

***

Պատժւած անարիութիւն - ահա երկու բառ, որոնցով պիտ բնորոշել մեր արդի քաղաքական տխուր կացութիւնը:

Վաղւայ մեր վիճակը կարելի պիտ լինի բնորոշել վարձատրւած արիութիւն բառերով, եթէ մինչեւ վաղը, հայութիւնը հոգեփոխվելով դառաւ արի եւ արիապաշտ:

Արիութիւն: Գրեթէ ոչինչ արժեն մարդկային բոլոր դրական յատկութիւնները, եթէ պակասում է արիութիւնը: Չկան ներգործօն առաքինութիւններ առանց արիութեան:

Ճշմարիտ է իմաստուն խօսքը, թէ "մեռեալ են անոնց գործերը, որոնք վախ ունեն մահից":

Անհատ թէ ժողովուրդ - սրանք չէն կարող ինքնիշխան տէր դառնալ իրենց կեանքին, ճակատագրին, մինչեւ որ չյաղթահարեն իրենց անասնական վախը եւ նրա պատճառները:

"Ես շատ թոյլ էի",- մի հրեայ ասում է միուսին: Այս խօսքերը, ըստ Հայնէի, կարող են յանձնարարւել որպես moto, հրէութեան մասին գրւելիք պատմութեան:

Արդեօ՛ք, այս երեք բառերի մէջ պէտք չէ՞ փնտռել եւ հայութեան դարաւոր տառապանքի իսկական պատճառը:

***

Անարին - դա խրտւիլակն է, որով կարելի է միայն ճնճղուկներից պաշտպանւել, բայց ոչ եւ անգղներից:

Անարի լինել եւ անկախ հայրենիք երազել - ծիծաղելի չէ՞ դա:

Անմտութիւն չէ՞ ե՛ւ ոչխար լինել, ե՛ւ գանգատւել գայլերից:

Դառար ոչխար` պատրստ են գայլերը:

Արիութեանն է աշխարհն ու անկախութիւնը, քանզի "արիներն են անցնում Աստծոյ ճանապարհով":

Անկախ Հայրենիքը - որպէս Աւետեաց Երկիր - տրւում է մեզ, անապատներում մեր վարած բաղխումներից արիանալուց յետոյ: Իսկ արի է նա, որ իր մէջ սպանել է իր կաշւի համար դողացող անասունը եւ գիտի զինաթափել վտանգն ու մահը, ծիծաղելով նրանց երեսին: Իսկ արի է նա, ով զինակցել է Ամենակարող Ոգու հետ:

Արին նա է, որ գիտի լրիւ կերպով արտայայտել իր մէջ ծփացող անծանօթ ծովը ոյժերի:

Արի է ինքնաճանաչը, նա՛, որ ծիծաղում է թւի, նիւթի, զէնքի գերազանցութեան, ինչպէս եւ գիտութիւնների վրայ, եւ ճանաչում է մի հատիկ հոգեբանական արւեստ միայն - մեռնել, երբ պահանջում է պահը, ինչպէս արեւն է մեռնում:

Արիութիւն, որ իր մէջ կրում է իր վարձատրութիւնը - ներքին ուրախութիւնը` թէ պիտի յաղթի, եւ արտաքին յաջողութիւնը` յաղթանակը:

Հայրենասիրութիւնը միշտ էլ յաղթել է, երբ իր զինակիցը արիութիւնն է եղել:

***

-Հռոմեացիք, պաշարւած հին գաղիացիներից, քաշւում են բերդատաճարը Հռոմի եւ զզւանքով յետ մղում տթշնամու առաջարկը - զէնքը վայր դնել եւ յանձնւել:

Իսկ ծերակուտականները, որոնք չէին կարող զէնքի դիմել, բայց չէին կարող եւ որեւէ կերպով չմասնակցել հայրենի երդիկնեի համար մղւող ճակատամարտին - հագնում են իրենց ամենաշքեղ զգեստները, դուրս գալիս մեծ հրապարակ, ուր դրւած կը մնային իրենց փղոսկրեայ աթոռները, հանդիսաւորապէս կատարում իրենց վերջին աղօթքը եւ վերջ տալիս իրենց կեանքին... Առաքինական այդ օրինակով նրանք հաստատում են թշնամու դէմ ծառացած իրենց որդիներին, թէ որքան քա՜ղցր էր մեռնել Հայրենիքի համար: Եւ յաղթում է Հռոմէական Արծիւը:

***

Լոզենգրադում է: Խռպոտ շեփորները, ռազմադաշտային թմբուկները եւ սուր սուլիչները գրոհի հրամանն են տալիս:

Հուռռա՜, յառա՜ջ... Բուլղար գումարտակները շարժւում են առաջ: Գլխապետ Զաբրանսկին հրաման է ստացել սկսելու գրոհը:

Հրացանաձիգերի մի վաշտի գլուխն անցած` նա խթանում է իր ձին, որ վայրկեանաբար փռւում է գետնին, գլուխը ցրւած` հրանօթով: Սպան ոտքի է թռչում, վերցնում սուրը, քաշում ատրճանակը եւ նետւում առաջ` իր զինւորներին հասնելու համար... եւ գնդացիրային մի համազարկից, փռւում գետնին` ծեծւած ծնօտով:

Նա նորից ոտքի վրայ է արնաթաթախ, բայց դժւարանում է խօսել եւ հրամայել բերանացի, եւ ահա՛, որպպէս զօրավար Marguerite-ը Floing-ի մօտ, նա նշանացի, մի յաղթական շարժուձեւով ցոյց է տալիս ամրութիւնը, որ պիտ գրաւել:

Եւ նա նետւում է առաջ, թաշկինակով սեղմած իր զարհուրելի վէրքը: Սուսերամերկ, անմատչելի ու վեհափառ` նա հասնում է... Նա առաջինը պիտ լինի, բայց ո՛չ... Մի գնդակ փշրում է նրա ծունկը եւ վերստին փռում գետնին: Սակայն ահա, յենւած մի զինւորի, նա նորէն գրոհում է: Ընկնում է եւ այս անգամ, երբ յաղթական աղաղակները, վերջապէս, ազդարարում են յաղթանակը բուլղար առիւծի...

Մի պատգարակի վրայ, կազմւած թրքական սւիններից, զինւորները իրենց հրամանատարին տեղափոխում են հիւնդանոց, կիսամեռ, բայց յաղթական:

***

Ռուս-ճապոնական պատերազմի սկզբի օրերն են: Պէտք է փակել Պորտ Արթուրի մուտքը: Հարկաւոր են հարիւրի չափ կամաւորներ: Ներկայանում են երկու հազար հոգի: Կամաւորները` փոքրիկ խմբակներով նստած շոգենաւերը, թշնամու նավային եւ ծովափեայ մարտկոցների փոթորկային կրակի տակ պիտ հասնին նաւահանգիստ, մուտքի առջեւ պիտի խորտակեն իրենց նաւերը եւ, եթէ կարողացան, պիտ փորձեն վերադառնալ փոքրիկ նաւակներով: ՆԱւապետ Եաշիրան` "Ասամա" զրահաւորի հրամանատարը, ճամբայ դնելով այդ խիզախներին, որպէս հրաժեշտի նշան, տալիս է նրանց խմելու արծաթէ գաւաթից եւ ասում "Եթէ ունենայի հարիւր որդի, պիտ ուղարկէի բոլորին էլ այդ վտանգաւոր ձեռնարկի համար. եթէ ունենայի մէկը, պիտ ուղարկէի եւ նրան:

"Ձեզ ուղարկում եմ դէպ ստոյգ մահ եւ գիտեմ, որ պատրաստ էք մեռնելու: Այժմ վստահէք երկնքին ձեր կեանքը եւ դէպ գո՛րծ...":

Ի՞նչ կայ աւելի վեհափառ, քան ճապոնացի զինւորի այդ արհամարանքը դէպ կեանքը եւ մահը:

Արիները, "Գայ է Նիպոն բանզայ" աղաղակներով, խորտակում են նաւերը, խորտակում են նաեւ իրենց կեանքը, բայց ապահովում հայրենի զէնքի յաջողութիւնը:

***

Բախտ ժպտի խիզախաց:

"Հողմերն ու ալիքները միշտ էլ զօրավիգ են հանդիսանում համարձակ նաւորդներին": Ինչպէս բնութեան գեղեցկութիւնը միշտ էլ զգեստաւորում է մարդկային մեծագործութիւնները - արիութեան գործերը:

Այն գիշերը, ասում է շվէյցարական աւանդութիւնը, երբ որ երեսուներեք հայրենասէրները, հաւաքւած` Լււցերն լճի ափին, կ'երդւէին մեռնել հայրենիքի ազատութեան համար, անսպասելիօրէն քչքչալ սկսեցին երեք առւակներ, հակառակ որ ձմեռ էր եւ երկիրը ծածկած խոր ծիւնով: Այդ առւակները մինչեւ օրս էլ կոչւում են սուրբ աղբիւրներ:

Երբ որ Արնոլդը, ուխտւած շվեյցարական լեռնականներից մէկը, Ալպերի գագաթին, սառցակոյտերի շուքի տակ գրկում է դէպ իրեն ուղղւած աւստրիական սւինների մի ամբողջ խուրձ եւ խրում կրծքի մէջ, որպեսզի պատռի թշնամու շղթան իր ընկերների համար, այն ժամանակ այդ հերոսները իրաւունք չունե՞ն իրենց գործի գեղեցկութեան միացնելու եւ շրջապատի գեղեցկութիւնը:

Ամենաանշուք իրերի շրջանում, ճշմարտութեան կամ հերոսութեան գործը, կարծէս անմիջապես դարձնում է երկինքն իր տաճարը, արեւն` իր կերոնը... "Բնութիւնը մեկնում է իր ձեռքերը` գրկելու մարդը,բաւական է, որ նրա մտածումներն լինեն նոյնքան վեհ որքան իրենը":

երեւակայում եւ օրհնում եմ քաջութիւնը հեթանոս Հայի, որպէս տղամարդու բարձր յատկութիւն: Նախաքրիստոնէական հայութեան մօտ այն աստիճան զարգացած էին քաջութիւնն ու իր պաշտամունքը, որ Վահագն Արքան, ժողովրդի կողմից արձանացած է հեթանոս երգերի մէջ, որպէս գերբնական ծնունդ "երկնի, երկրի եւ ծիրանի ծովի": Նախապատկերները քաջութեան, Աստւածացեալ Վահագն, որ իր անհուն քաջութեամբ կը քաղէր վիշապները Հայոց աշխարհեն: Վիշապաքաղ Արքան Հայոց, որի պատկերը կը պաշտուեր Տարօնի Վահեվանեան մեհեաններում:

Երեւակայում եմ եւ ապրում գեղեցկութիւնը Աւարայրի եւ նրա հերոսների անմեռ գործի, երբ, ըստ Խորենացու, "ամենայն մարդ յանձն իւր եկեղեցի էր, նոյն ինքն քահանայ". երբ հայկական արիութիւնը կը սրբացնէր հայ ռազմիկն ու այն վայրերը, ուր կը թափւեր նրա նւիրական արիւնը:

***

Այսօ՜ր...

Կասկածելի եւ անօգուտ եմ համարում անարի Հայու հայրենասիրութիւնը:

Արիութիւն - սա պիտ լինի քո սերունդի կրօնը, հա՛յ երիտասարդ: Արի եւ արիադաւան, - այսպիսի՛ն պիտ լինի հայութիւնը, եթէ ուզում է որպես ազգ ապրել եւ վա՛ղը: Հա՛յ երիտասարդութիւն, պիտ կարողանա՞ս արտաքին վտանգի ժամանակ ձեռքդ խղճիդ գոչել.- ես քո կենդանի սուրն եմ, Հայրենի՛ք, որ քեզ յաղթութիւն պիտ բերի:

Պիտի չկարողանա՞ս - իզո՜ւր ես ապրում:

Պիտի չարիանա՞ս - վա՜յ քո ժողովրդին...

[AYG]

Նա մարմնավորվեց ձմռան կենտրոնում,

ՈՒ Գարունավետ անուն ստացավ,

Ցեղը հաստատեց Ոգու Խորանում

ՈՒ Գարնան Գինը կրկին բարձրացավ:

ՈՒ Գենը շնչեց Գարնան Ավետով,

Ոստանը լցվեց Արեգի Փառքով

Հաղթական սուրը փողփողաց ցոլքով

Ազգը արթնացավ Ցեղի Հավատքով:

Նրա ճակատը ներսից ընկալեց

Արևից բխող Լուսաճաճանչը,

Անկոտրում Ոգով զիլ արձագանքեց,

ՈՒ մեզ ավանդեց Հավերժի կանչը:

Edited December 22, 2005 by AYG

[AYG]

Поскольку несколько дней с компютером не буду иметь контактов, в порядке напоминания хочу сообщить, что 1-ое января для Армян действительно праздник, поскольку является днём рождения Великого Родочеловека, - Гарегина Нжде.

[Markos]

С наступающим днем рождения, наш генерал! Со 120 летием!

[attachmentid=21437]

Edited December 31, 2005 by Markos

[MEFistofeles]

Слава Нжде!