Vahe Avetian

«Հետքի» խմբագրություն զանգողն այս հարցը տվեց: Առաջին հայացքից հարցադրումը ծաղրանքի է նման, քանի որ «Հետքը» մի քանի հոդված է տպագրել Ալեքսանդր Վարպետյանի մասին, ով արդեն 5 տարի Հայաստան մուտքի վիզա չի կարողանում ստանալ, եւ որեւէ հիմնավորում այդ մերժման մասին նրան չի տրվում: Ֆրանսիայի քաղաքացի Ալեքսանդր Վարպետյանը Երեւանում ունի որդի եւ թոռ, որոնց չի կարողանում տեսնել: Պարզվեց` խմբագրություն զանգահարողը ՀՀ արտգործնախարարության հյուպատոսական վարչության մի աշխատակից է` Մինասյան ազգանունով: Այս տարվա մայիսին «Հետքը» նամակ է գրել արտգործնախարար Օսկանյանին` խնդրելով պարզաբանել, թե ինչու է մերժվում Ալեքսանդր Վարպետյանի մուտքը Հայաստան: Երեք ամիս շարունակ մեզ բաժնից բաժին էին ուղարկում: Եւ միայն վերջերս հաջողվեց պարզել, թե ում է մակագրված նամակը: Մեր զանգերի արձագանքը, փաստորեն, եղել է այն, որ արտգործնախարարության աշխատակից Մինասյանը զանգել եւ մեր խմբագրությունից հարցրել է Ալեքսանդր Վարպետյանին: Այդ զանգից մեկ շաբաթ առաջ նորից էինք փորձում պարզել, թե ում մոտ է նամակը, եւ ինչու չեն պատասխանում: Արտգործնախարարության ընդհանուր բաժնի աշխատակիցը դարձյալ ասաց, որ մեր նամակն ուղարկվել է հյուպատոսական վարչություն, եւ իրենք որեւէ պատասխանատվություն չեն կրում այդ նամակի համար: Ուղիղ հինգ րոպե եւ մեծ ջանքեր պահանջվեցին մեզանից արտգործնախարարության ընդհանուր բաժնի` մեզ հետ խոսող աշխատակցի անուն-ազգանունն իմանալու համար: Երբ խնդրում էինք ներկայանալ, նա պատասխանում էր, թե դա կարեւոր չէ: Երբ ասացինք, որ պատրաստվում ենք դատարան դիմել եւ պետք է իմանանք, թե ով ինչ պատասխան է տվել, նա փոքր-ինչ զգաստացավ եւ, էլի մի քիչ համոզելուց հետո, ի վերջո հայտնեց անուն-ազգանունը` Վահագն Պապոյան: Արտգործնախարարությունում աշխատում են մարդիկ, որոնք հեշտությամբ խաբում են: Մեզ տրվում էին այսպիսի պատասխաններ` «մենք տասնհինգ րոպեից կզանգենք», կամ «այսինչ աշխատողն արձակուրդում է», որը, չգիտես ինչու, երեք ամիս է տեւում, կամ «ես չեմ պատասխանատուն, չգիտեմ, զանգեք ընդհանուր բաժին», ընդհանուր բաժնից` «զանգեք այսինչ համարով»: Դիվանագիտական ստե՞ր են սրանք, որ սովորական քաղաքացիներիս հասու չեն, թե պարզապես գործ չանելու սովորություն է: ուցե արտգործնախարարության անգործության համար իսկապես դիմե՞նք դատարան: Բայց երբ պատկերացնում ենք տարիների դատական քաշքշուկը, հրաժարվում ենք այդ մտքից: Ուրեմն մնում են անձնական կապերը: Հայաստանում այդպես է` եթե ուզում ես որեւէ արդյունքի հասնել, պետք է օգտագործես անձնական կապերդ: Մայիսի վերջին գրած մեր գրավոր հարցման պատասխանը ստացանք օգոստոսի 12-ին: Այս դեպքում անձնական կապերը պետք չեկան, թողնենք հաջորդ անգամվան: Այսպիսով` արտգործնախարարության հյուպատոսական վարչության պետ Տիգրան Սեյրանյանը սեպտեմբերի 11-ին գրած նամակում ասել է. «Տեղեկացնում ենք, որ համաձայն միջազգայնորեն ընդունված պրակտիկայի` անհատներին մուտքի վիզայի մերժման դեպքում պատճառները չեն հայտնվում: Միաժամանակ տեղեկացնում ենք, որ ՀՀ մուտքի վիզայի մերժման ընդհանուր պատճառներն ու դեպքերը հստակ նշված են «Օտարերկրացիների մասին» ՀՀ օրենքում»: «Օտարեկրացիների մասին» ՀՀ օրենքին եւ դրա որոշ կետերով Վարպետյանի մուտքը մերժելու հանգամանքին մենք նախորդ հոդվածներում անդրադարձել ենք: Փաստորեն, Տ. Սեյրանյանի մի քանի տողանոց այս պատասխանը, որն առանձնապես էական տեղեկություններ չէր պարունակում, հնարավոր էր եւ պետք էր ուղարկել երեք ամիս առաջ` հունիսին, երբ լրանում էր պատասխանի համար «Տեղեկատվության ազատության մասին» ՀՀ օրենքով նախատեսված հինգ օրը: Պետական մարմինների բոլոր աշխատակիցներին` հատկապես արտգործնախարարության աշխատակազմին, խորհուրդ կտայինք մյուս օրենքներից բացի կարդալ նաեւ այս օրենքը: Հայաստանի Հանրապետության իշխանություն իրեն հորջորջող խուժանը տանել չի կարողանում մարդկանց, որոնք իրենց մտածելը չեն պայմանավորել կոմիսարների հետ։ Ըստ նրանց, եթե համարձակվել ես ինքուրույն մտածել, ազգի դավաճան ես, իսկ եթե լկտիացել ես այնքան, որ համարձակվել ես մտածածդ արտահայտել, այն էլ բազում գրքով, գիտական աշխատությամբ ու հոդվածով, ահաբեկիչ ես, սեկտանտ ու չարքի գործակալ։ Ալեքսանդր Վարպետյանին հայրենիքից օտարելու ոչ մի բացատրություն տալ չի կարող խուժանը, որովհետև ստիպված է լինելու խոստովանել սեփական խավարամտությունը։ Այն ինչ կատարվում է վարպետի հետ, ոչ միայն նրա անձի դեմ է ուղված, այլ լույսի դեմ ըդհանրապես ու խորը ճգնաժամային, խրոնիկ երևույթ է։ Հարենիքից և ընդհանրապես հայկական բոլոր միջավայրերից օտարված են բազում գրող, լրագրող ու մտավորական, որոնցից այս պահին հիշեցի ավագ եղբայր, բազմավաստակ Արա Բալիոզյանին, Արմեն Մելիքյան և խոնարհ ծառայիս, որին նույն խունտան օտարել է երկրից, մեղադրելով չկատարած հանցանքների մեջ։ Խմբագրությանը հորդորում եմ հետևողական լինել այս ու նմանատիպ գործերում, մերկացնել հայ գրողներին սեփական հայրենիքից արմատախիլ անողներին ու պախարակել։ Խնդրում եմ նաև հարցս ուղել Լևոն Անանյանին. - գրողներ են վտարում երկրիցդ, Թիֆլիսում ոտատակ են տվել Րաֆֆու, Թումանյանի, Մուրացանի, Նար Դոսի, Ծատուրյանի, Ջիվանու և այլոց գերեզմանները, նրանց ոսկորները աղբի պես շաղ են տրված բաց երկնքի տակ ու կեր են դառել առնետներին ու թափառական շներին. դու ինչո՞վ ես զբաղված։ Գավառամիտ տխմա՜ր, դու գրողների միության նախագա՞հ ես, թե պանսիոնատի ու պոլիկլինիկայի վարիչ։ Վահե Ավետյան

Khndrem sireli Armenia. Dzer patvin (Hrashali tema eq yntrel i dep. Kartsum em kmasnakcem qnnarkmany) http://forum.hayastan.com/index.php?showto...mp;#entry743300

Եկեք պարզեցնենք թեման, ավելի լավ կերևա ճշմարտությունը։ Ասենք Կայենն ու Աբելը, կամ Վաչոն ու Բենոն, եղբայրներ, վատ հարաբերություններ ունեն։ Կայենը, կամ Վաչոն, խլում է անընդհատ Աբելի, կամ Բենոյի ուեցվածքը, աշխատանքի պտուղները, ծեծում է նրան բոլոր պատեհ-անպատեհ առիթներով, մատնոեւմ նրա զավակներին սովի, ստորացնում, քշում նրա դուստրերին պոռնկության, դարձնում մի խոսքով արժանապատիվ կյանքն անհնարին, ի՞նչ անի Աբելը կամ Բենոն։ Այստեղ գրողներից ոմանք ասում են, թող ոչ մի տեղ չգնա, ուժեղ լինի, պայքարի Կայենի, կամ Վաչոյի դեմ, բայց Աբելը կամ Բենոն կարող է թույլ են, երբեք էլ չեն ուժեղանալու Կայենից ու Վաչոյից, ասենք բնական պատճառներով։ Դա նշանակում է, որ պետք է ստորացվեն, կեղեքվե՞ն։ Կամ ասենք Կայենն ու Վաչոն հաստագլուխ, հաստակլեպ, հաստակաշի անասուններ են, ինչպես մեր ղեկավարների բացարձակ մեծամասնությունը, բոլոր ժամանակներում, ու մինչև չսատկացնես, բան չեն հասկանա երբևէ։ Նրանց ՄԵՆԹալիտետն է այդպես։ Սատկացնի՞ Աբելը, կամ Բենոն։ Իսկ եթե նրանք չեն ուզում սատկացնել սեփական եղբերն ու նախընտրում են պարզապես թքել հեռանալը, մեղադրելի՞ է։ Հիմա մեկ էլ հարց է առաջանում. բա որ թշնամին գա ու մեր քոքը տա Աբել ու Բենո, ու՞ր ես թողոլ գնացել։ Ո՞նց ենք պաշտպանվելու։ Ի՞նչ եք կարծում կմտածի Աբելը, կամ Բենոն։ Այ ախպեր, իմ համար ինչ տարբերություն թե ով ինձ կսատկացնի։ Ավելին՝ իմ համար ավելի վատ է, որ սեփական եղբայրս ինձ սատկացնի, դա ոչ միայն ֆիզիկապես է անտանելի, այլ հոգեպես տասնապատիկ։ Հիմա ասում ես մենակ եմ, առանց քեզ թույլ, բոբոն կգա ինձ կսատկացնի։ Տո ավելի լավ, որ քո նման հայվանին սատկացնի։ Ու՞մ է պետք քո նման անասունի ապրելը, երբ ոչ մի կերպ չես հասկանում, որ եղբայրդ քեզնից պակաս մարդ չէ ու ճպետք է խանգարես նրան ապրել, թալանես, բռնաբարես նրան ֆիզիկապես ու հոգեպես։ Մնա մենակ ու սատկիր։ Հիմա բարեկամներ, հայրենիքում մանցած ու հեռացած, դատապարտեք Աբելին ու Բենոյին։ Բացատրեք նրան, որ նա սխալ է, պետք է մնար հայրենիքում, հանուն վեհ գաղափարների, ստորանար, նսեմանար, որ հանակարծ թշնամին չգա ու Կայենին սատկացնի։ Սատկի Կայենը

Քիչ առաջ նայեցի սիրելի "Armenia": Վստահեցնում եմ ձեզ, որ ոչ այդ էջերը, ոչ այլ որևէ բան չեն կարող համոզել ինձ, որ մեր ազգն ավելի լավն է, քան ուրիշներինը։ Ավելին՝ մենք դեռ ազգ էլ չենք։ Ցեղախումբ ենք։ Գրում եմ այս ամենը ոչ վիրավորելու համար։ Խնդրում եմ մի կողմ դրեք ձեր պաշտպանողականությունը մի պահ, գիտակցեք ամբողջ խորությամբ, որ ձեր հետ խոսում է ձեր եղբայրը, պատերազմի առաջին օրվանից մասնակից զինվորական, հրամանատար, իշխող կուսակցության հիմնադիր ու ղեկավարող խորհրդի անդամ, Աշոտ Նավասարդյանի պնդմամբ համար երկրորդ կուսակցական քարտը կրող մեկը, հետագայում Շվեդիայի թագավորական խորհրդարանի ընտրություններին մասնակցած քաղաքական գործիչ, վերջապես 6 գրքի հեղինակ հայ գրող։ Գիտակցեք խնդրում եմ ողջ խորությամբ թվարկածս անց ու դարձով անցած ձեր հայրենակցի փորձն ու գիտելիքները և հասկացեք վերջապես, որ այդ ամենը հատիկ հատիկ հավաքվել է կենսագրությունումս ոչ նրա համար, որ ֆորումում պարծենամ, այլ ներդնեմ մեր ցեղային ընդհանուր գանձանակում։ Այն ինչ թվում եմ իմը չէ, ձերն է և բոլորինս։ Ես հարգանք չեմ պահանջում ձեզնից, այլ մեր ունեցածը չվատնելու իմաստություն, իսկ մեր ունեցածը բաղկացած է յուրաքանչյուրիս ներդրումից։ Իմ անցած ճանապարհն ու վաստակն արհամարելը չեմ դիտել երբևէ անձիս դեմ ոտնձգություն որպես երբևէ, այլ մեր ընդհանրականի նկատմամբ արհամարանք։ Դա հնարավոր է միայն ցեղախմբերում, որոնք ղեկավարվում են թայֆայականությամբ, որտեղ կան մերոնք, ձերոնք ու այն մյուսները, որոնց մենք, կամ դուք չենք սիրում, բայց ոչ երբեք ազգերում։ Ազգը մեզանում, պատկերացվում է ցեղակցական միավոր որպես, ինչը սխալ է։ Ազգ հասկացողության իմացական ձևակերպումը մի քանի պարտադիր գործոնից է բաղկացած, որոնցից մեկի բացակայության դեպքում անգամ չի կարող դիտվել մարդկային հավաքը որպես այդպիսին ՝ ազգ։ Առաջին պարտադիր գործոնն անկախությունն է, որը մենք չունենք, որքան էլ հռչակենք ու պարծենանք հայտարարություններով։ Անկախությունը նույնպես մի քանի գործոնով է պայմանավորված, որոնցից ոչ մեկը մեզանում առկա չէ, բացի առաջին քայլից՝ հռչակագրից, որը մենք արել ենք, բայց դրանից առաջ դեռ ոչ մի քայլ չենք գցել։ Գրելով սա, բոլորովին նկատի չունեմ, որ մեր հարևաններն ու հակառակորդներն ազգեր են՝ ոչ։ Գրելով, որ նրնացից լավը չենք, նկատի չունեմ բոլորովին, որ նրանք են մեզնից լավը։ Վերջապես անկախ նրանից լավն ենք, թե վատը, ունենք ցեղային շահ, որն առայժմ գիտակցված ու ձևակերպված չէ ըստ իս, բայց չի նշանակում, որ չենք ձևակերպելու մի օր ու չենք իրականացնելու։ Այո սիրելի "Armenia", միասնության մեջ է մեր ուժը, բայց ինչի՞ շուրջ միասնությունը։ Ե՞րբ և որտեղ ենք մենք ճշտել մեր ցեղային միասնության սկզբունքերն ու նպատակաները։ Մեզանում յուրաքանչյուր մեկը, ում հաջողվել է սեփական ցեղակիցների արյան գնով իշխանության գալ, արտահայտել է սեփական տկար երևակայության մարմաջը բռնազավթած թերթերով, հեռուստատեսությամբ, ռադիոյով ու բոլոր հնաավոր ձևերով ու բոլոր նրանց, ովքեր չեն համաձայնել, համարել են ազգի թշնամի ու վտարել ցեղից, լավագույն դեպքում հիմար ու պախարակել։ Սիրելի եղբայր (գուցե քույր), խնդրում, հորդորում եմ մտածել գրածիս վերաբերյալ, լուրջ մտածել և անել հասուն հետևություններ։ Ցեղային մեր վիճակն օրհասական է։ Վերջին 15-20 տարվա մեջ մենք կորցրել ենք հայրենիքից նույնքան մարդ, որքան ցեցասպանության տարիներին, սփյուռը ուծացվում է և ի սպառ կվերանա մեկ սերունդ հետո։ Սրանք հարցեր են, որոնք արժանի են լուրջ քննարկման, իսկ մեր ֆորումներում տեղ գտած գրությունների 90%-ը լուտանք ու արհամարանք է մեկս մյուսի նկատմամբ։ Եղբայրական ջերմությամբ, Վահե

Չգիտեի այդ քննարկման մասին սիրելի "Armenia": Քիչ առաջ տեղադրեցի նկարներն այնտեղ ու ցուցակը թաղված դասականների։ Հավանաբար կգրեմ մոտ ժամանակներս մի քանի տող այն ամենի մասին, ինչ մտածում եմ այդ կապակցությամբ։ Ցավում եմ, որ չեմ կարողանում մասնակցել տարբեր քննարկումների, որ տեղի են ունենում այս և ուրիշ ֆորումներում։ Հազիվ հասցնում եմ տեղադրել ստեղծագործություններս։ Չնախատեսված օտարության մեջ եմ։ Հայտնել եմ նախկինում, որ դատապարտվում եմ Հայաստանում, չկատարած հանցագործությունների համար ու այդ պատճառով չեմ կարողանում գալ։ Իմ ամբողջ ունեցածն այնտեղ է, մեծ մասը թալանված արդեն ու այդ պատճառով ամեն օրս ԱՄՆ-ում գոյության համար պատերազմ է։ Հուսով եմ, որ կկարողանամ ավել ժամանակ տրամադրել ֆորումին ապագայում։ Ջերմորեն

Armenian pantheon in Tbilisi - "Pantheon Metsats" List of people buried: Raffi, Hovhannes Tumanian, Gabriel Sundukian, Stepanos Nersisian, Aram Vruir, Muratsan, Makar Ekmalian, Olga Maisurian, Amiran Sandinian, Artem Lusinian, Gevorg Hakhverdian, Tserents, Alecsander Eritsian, Lacho, Ghazaros Aghaian, Nar Dos, Bagrat Aivazian, Grigor Artsruni, Genarios Ghorghinian, Alexander Tsaturian, Suren Avchian, Harutiun Shamshian, Hachir, Georgi Tumanov, Miqael Tumanov, Sasha Oganezashvili, Hakob Aghabab, Mkrtum Hovnatanian, Isahak Alikhanian, Gevorg Pirusian, Hakob Hakobian, Jivani, Benik Seiranian, Perj Proshian, Vano Khojabekian

Կարս, ես համարյա հույս չունեի (այդպես էլ եղավ ինչպես տեսնում ես), որ Հայաստան կոչվող կայքի գրական ֆորումում կքննարկես մեծաց շիրիմները պղծելու հարցը։ Վստահ էի, որ դա քո ուշադրությանը չի արժանանա, այնպես, ինչպես ոչ մի ուրիշ կոմիսարինը, որոնցից երեքի մասին գրել եմ նախորդ հաղորդագրությունում։ Ջերմորեն, Վահե

Խնդրեմ "Armenia", շնորհակալություն կանադաբնակ Րաֆֆի Տիգրանյանին, որն հեռավոր մայր ցամաքից հասել է Թիֆլիս մեր մեծերի մասունքները լուսանկարներով գոնե պահպանելու համար։ Այն ինչ կատարվել է, կատարվել է արդեն։ Հետաքրքիր է իմանլ այժմ թե ինչո՞վ է զբաղված Ռոբերթ Քոչարյանը հիմա։ Նա հենց հիմա հանդիպում է Սահակաշվիլուն վրաստանում: Ի՞նչ է քննարկում։ Տուրիզմի հեռանկարները՞։ Ինչո՞վ է զբաղված մասնագիտությամբ բանասեր ներկա վարչապետ Սերժ Սարգսյանը։ Նախագահական ընտրություններո՞վ։ Ինչո՞վ է զբաղված գրողների միության նախագահ Լևոն Անանյանը։ Խորհրդարանական ընտրություններում տապալվելու դարդը քաշելո՞վ, գիրք չգրած գրողների հանգստյան տների տնտեսվարմա՞մբ, նրանց պոլիկլինիկայո՞վ, վերոհիշյալ երկու պարոնների հայրենիքից վտարած գրողների դեմ 37 թվականի ոգով ու շնչով ելույթներ ու քամահրող հանդիպումներ կազմակերպելո՞վ։ Սրանք հարցեր են, որոնք երբևէ չեն դադարելու տրվել ամբարտավան այս եռյակին, մինչև մահ և անգամ դրանից հետո։ Այդ հարցերի պատճառով, փոխելու են իրենց ազգանունները նրանց ժառանգներն ու հրաժարվեն նրանց հայր ու պապ անվանելուց։ Վահե

Պանթեոն մեծաց Այսպես են անվանել մեր հայրերն այն գերեզմանոցը Թիֆլիսում, որտեղ թաղվել են մեր մեծերը։ Նշենք նրանց անուն առ անուն, հետո ցուցադրենք լուսանկարները նրանց շիրիմների, կամ ավելի ճիշտ այն, ինչ մնացել է դրանց տեղը։ Րաֆֆի, Հովհաննես Թումանյան (1869-1923), Գաբրիէլ Սունդուկեան (Համալ) (1825 - 1912), Ստեփանոս Ներսիսյան (1807-1884), Արամ Վրույր (1863-1924), Մուրացան (1854-1908), Մակար Եկմալյան (1855-1905), Օլգա Մայսուրյան (1861-1931), Ամիրան Սանդինյան (1848-1913), Արտեմ Լուսինյան (1910-1963), Գեվորգ Ախվերդյան (1818-1861), Ծերենց (1822-1888), Ալեքսանդր Երիծյան (1841-1902), Լաչո (1869-1926), Ղազարոս Աղայան (1840-1911), Նար Դոս (1867-1933), Բագրատ Այվազյան (1862-1934), Գրիգոր Արծրունի (1845-1892), Գենարիոս Ղորղանյան (1858-1900), Ալեքսանդր Ծատուրյան (1865-1917), Սուրեն Ավչյան (1914-1985), Հարություն Շամշինյան (1856-1914), Հաչիր (1845-1922), Գեվորգի Թումանով (1854-1920), Միքայել Թումանով (1818-1875), Սաշա Օգանեզաշվիլի (1869-1952), Հակոբ Աղաբաբ (1875-1926), Մկրտում Հովնաթանյան (1765-1845), Իսահակ Ալիխանյան (1876-1936), Գեվորգ Փիրուսյան (1880-1954), Հակոբ Հակոբյան (1866-1937), Ջիվանի (1846-1909), Բենիկ Սեյրանյան (1913-2003), Պերճ Պռոշյան (1837-1907), Վանո Խոջաբեկյան (1875-1922):

Շնորհակալություն Կարս, Վերջապես, վերջ ի վերջո, նականեց, փառք աստծո, մաշալլա, սլավա բոգու, լուտանքից բացի մի ուրիշ բան լսեցինք Ձեզանից: Շարունակեք այդ հունով, եթե դժվար չի, կարդացեք գրքերս կրկին, եթե նախկինում կարդացել եք իհարկե ու մի բացառեք, որ հասունացել եք վերջապես այնքան, որ մի քանի ուրիշ խելքը գլխին բան էլ հայտնաբերեք, և ամենակարևորը, թախանձագին հորդորում եմ ձեզ,՝ մի կորցրեք երբեք հումորի զգացումը։ Եղբայրական բարևներով, ձերը միշտ, ջերմորեն, Վահե

Երանի սխալվեմ Հայ գրողների (գուցե ուրիշներինն էլ) դժբախտությունն այն է, որ նրանց կարդացել ու կարդում են մարդիկ, որոնք բոլորովին էլ կարդալու կարիք չունեն: Նրանք՝ ում համար գրել ու գրում է գրողը, այբբենարանն անգամ մինչև վերջ չեն կարդացել ու վաղուց մոռացել են տառերը (եթե երբևէ իմացել են իհարկե)։ Սրա պատճառով է, որ ունենք բազմաթիվ գրող, որոնց կարդացել ու բարձր է գնահատել բոլոր ժամանակներում աննշան փոքրամասնություն մեր պայծառ մտավորականությունը, բայց հայ ժողովուրդը, ոչ մի օգուտ չի քաղել նրանց աշխատանքից։ Հայերի բացարձակ մեծամասնությունը սեփական ցեղի գրողների մեկ տոկոսի անունն անգամ ի վիճակի չէ թվել։ Այսպես եղել է, այսպես է հիմա, ցավով հայտնում եմ կարծիքս առ այն, որ այսպես էլ շարունակվելու է միշտ, մինչև ժամանակների, կամ ավելի շուտ հայերի վերջը։ Երանի սխալվեմ։ 15.09.2007, Վաշինգտոն

Ղարաբաղ կոմիտե Սթոքհոլմ, 2004.06.06 Այս կառավարությունը մեռած է և իր գոյությունը քարշ է տալիս ընդդիմության չգոյի հաշվին միայն։ Կառավարություն ասելով, նկատի ունեմ «կառավարություն», ակտիվ - պասսիվ ընդդիմություն, բոլորը միասին վերցված։ Բոլոր այս պարոններն ու փառք աստծո սակավաթիվ տիկնայք, նույն ինքը Ղարաբաղ կոմիտեի տղերք - աղջկերքն են, որոնք վերջին քսան տարվա ամենաանհավանական վերադասավորումներով հանդերձ, չեն փոխում գործող անձանց կազմը: Այստեղ ոչ մի նոր մարդ չի հայտնվում՝ ոչ կառավարություններում, ոչ ընդդիմություններում։ Վստահ եմ, որ մարդկանց ծեծում են մերթ ընդ մերթ սրտի խոր կսկիծով, որովհետև «ընդդիմությունը» ոչ մի խելքը գլխին բան չի անում, որ վերջիններս մի խելքը գլխին պատասխան տան, գաղափարները սպառվել են, չեն ծնվում, շարունակական ստրեսից՝ հավանաբար ուղեղներում խոլեստերինի բարձր մակարդկի հետևանքով, իսկ կառավարությունը պետք է սեփական և միջազգային հանրությանն անընդհատ ապացուցի, որ կա, գոյություն ունի, գործոն է քաղաքականության մեջ։ Որոշ քանակությամբ մարդ ծեծելու անպատիժ հնարավորություն ունի, կրուտոյ է։ Պերվի կրուգի տղերք լինելու համար ռասկլադին մասնակցող մյուս գողական մենթերը ծեծում են պաղեստինցիներին, արաբներին, չեչեններին և անգամ աջար-աբխազ-օսերին։ Հիմա, որ մեր պերվի կրուգը չեչեն ու պաղեստինցի չունի, ի՞նչ անի, մենթ չլինի՞։ Չապրի՞։ Այսօր Հայքում կատարվում է այն, ինչ եղել է բոլոր ֆաշիզմների հետ, միջազգային մեկուսացման, արտաքին թշնամու անհասանելիության և մենթաքրեական մեքենան կանգնացնելու անհնարության պատճառով, կառավարութունը ստիպված է ներքին, ժողովրդի թշնամի որսալ։ Չե՞ որ աղբյուրին նստած դևը մարդու միս է պահանջում։ Մնացած ներկայիս ֆաշիզմներից տարբերվում ենք աննշանությամբ և միջոցների սակավությամբ։ Սկսելն ու քայքայումը տևում է պատմական մի ակնթարթ։ Հիմա միջազգային պրապորշչիկ-կուրսանտի մակարդակով խաղում ենք ղուշ - գիր՝ Ռուսաստա՞ն, թե՞ Ամերիկա։ Ռուսաստանն անշուշտ նախընտրելի է, ոչ թե այն պատճառով, որ ադպես է ցույց տալիս քաղաքական վերլուծութունը, պարզապես տղերքը անգլերեն չգիտեն, մեդալներ ու դիպլոմներ Ռուսաստանից են ստացել, Մոսկվայի հետ են կապված հայոց հարատև բիզնեսները՝ վաշխառությունն ու ասֆալտչիկությունը ռուսական կոլխոզներում։ Եթե փոխվի հանկարծ աշխարհաքաղաքական վիճակը, տղերքի գործազրկության բազում առիթներ են ակնկալվում։ Սրանց համար ավելի լավ է լինել «խաչիկ»՝ այն, ինչ բոլոր կովկասցիներին անկախ դավանանքից ու ռազմական դաշինքներից, անվանում է եղբայրական ռուս ժողովուրդը։ Դա ավելի լավ է, քան ուրիշ պայմաններում ոչինչ լինելը, կարծում է ղարաբաղ կոմիտե-կոմսոմոլ-ԿԳԲ-երիտհայությունը՝ իր մետաստազներով։ Հայաստանի քաղաքական ռազմավարությունը բխում է ոչ թե նույն ինքը ֆաշիստների հորջորջումով ազգի գերակայող շահից, այլ մարդուկների անհատական կենցաղային պահանջներից։ Քաղաքական կադրերի արհեստական վաակում է առաջացվել և ամեն ինչ տարվում է նրան, որ մեզ վերջնականապես համոզեն, որ Լևոն Տեր Պետոսյանը միակ ալթերնատիվն է։ Վերջինս գնալուց հետո ասաց՝ կգամ երբ ամբողջ ժողովուրդը խնդրի, և հիմա այդ ամբողջ ժողովրդին ծնկի են բերում, որ աղաչի։ Նախագահական աթոռը «ժողովրդի խնդրանքով» իրար զիջելով, պարոնայք ըստ էության անում են լավագույնս՝ քրեական պատասխանատվությունից խուսափելու համար։ Զոհի և հալածված առաջնորդի դերը ստանձնելով, հանրապետութան առաջին նախագահը բարեհաջող խ ույս տվեց իր ախպերության հետ կոխած պետական միջոցների հափշտակման համար հասանելիք պատասխանատվությունից։ Նույն սցենարն է պատրաստվում այսօր։ Այս անգամ «գարանտը» առաջին նախագահը կարող է լինել, որովհետև խունտայի բռնարարքները պարտկել կարող է հավասարազոր հանցագործը միայն։ ՀՀՇ-ական երիտհայերը սա նկատի ունեն անընդհատ հայտարարելով, որ Լևոնին ալտերնատիվ չկա։ Ինչը՞ կարող է ավելի վստահելի լինել, քան հանցագործության փոխադարձ պարտակումը։ Անփոփոխ և իրականում միաբան այս մարիոնետների վրա միայն մի պարտականություն է դրված հանդուրժվող բեսպրեդելի դիմաց՝ Հայաստան աշխարհի ինքնիշխանության զրոյացում։

Խափում ես նագլի Ես էլ կուզենայի վարպետի պես գրել. - «կանցնեն տարիներ ու գնդակահարության պատի տակ կանգնած գնդապետը կհիշի այն օրը, երբ հայրը նրան տարավ սառույց տեսնելու», հետ ու առաջ անելով ժամանակը, կորցնելով ընթերցողին հավերժության ու տարածության խորխորատներում, բայց ես դա անել չեմ կարող ավաղ, որովհետև իմ ցեղակիցը Բուենդիա չէ և անգամ հեռակա ազգականը նրանց, նա Ճանճասպանյան է, ոչ անգամ Աուրելիանո, այլ պարզապես Գիքոր և այդպես է գրված նրա ճմրթված ու առաջին էջի պլաստիկ մասն անհանդատ պոկվող անձնագրում։ Գիքորն անգամ գնդապետ չէ, այլ կապիտան ու կանգնած չէ նա գնդակահարության պատի տակ, այլ մեդալ ստացողների պատվավոր պատվանդանին։ Նրա ընդհանրությունը գնդապետի հետ միայն այն է, որ նա էլ է բազմազավակ ու բազմակին ու մեկ էլ, որ հիշել է, ոչ այն, որ իր հայրը նրան տարել էր սառույց տեսնելու, կամ գազանանոց, կամ թատրոն, կամ համերգ, կամ բալետ ու օպերա՝ ոչ, նրա հայրը կարգին հայ մարդ էր ու նրանից մնացած միակ հիշողությունը այն, որ աչքին ընկած ամեն պահին քերթում էր Գիքորի կաշին, որ նա մա՜րդ դառնա, մա՜րդ, այդով մղելով նրա զարգացող ուղեղից ներս հաստատուն այն միտքը, որ Գիքորը մարդ չէ, և ոչ մեկ մարդ չէ, բացի պապայից, Անտոն Բրիլանտովիչից, Կարեն Սերոբիչից, Սերոբ Քերոփիչից, Լևոն Հակոբիչից, Ռոբերթ Սեթրակիչից ու Սերժ Ազատիչից հավանաբար, մեկ էլ Արամ Ասատրյանը, Մայքլ Ջեքսոնն ու Ազնավուրը։ Նա հիշել էր այն պահը, երբ սահմանն անցավ ադրբեջանցիների ԲՄՊ-ն կոխելու, որի համար նրան խոստացան տալ կես միլյոն դոլլար, գնդապետի կոչում ու ոսկուց մեդալ, վրան կեսկառատանոց 12 ադամանդով, նի տո ազգային հերոս Մերեսևի անունով, նի տո Վարդան Մամիկոնյանի, նի տո սուրբ Բարդուղիմեոսի, կարևոր չի, այլ կարևոր է այն, որ հակահետախուզական վարչության կապիտան Գիքոր Ճանճասպանյանը էդ մայրիկ թալած ԲՄՊ-ն բերեց, իսկ նրան մոռացան տալ գնդապետի կոչումը, կես միլյոն դոլլարի փոխարեն տվեցին երկուհարյուր հազար դրամ, իսկ ոսկե մեդալն ադամանդներով, լատունից էր ու պսպղան ապակիներով, վրան էլ կարծես ինչ որ տառասխալով, եթե հավատա մայոռ Վահրամին, բայց այնքան էլ դեռ չի հավատում, ոովհետև մայոռը կարող է ասում է այդպես նախանձից: - Հայրենիքին հավատարիմ ծառայելու և մարտական խիզախության բացառիկ դրսևորման համար, դուք՝ պարոն կապիտան Գիքոր Ճանճասպանյան, ստանում եք ոսկե մեդալ ու դրամական պարգև։ Շնորհավորում եմ։ Բու՜ռն ծափահարություններ… Գիքորը պատրաստվում էր մեկ ամիս անգիր արած «հայրենիքին ծառայելը պատիվ է պարոն հրամանատար» նախադասությունն արտասանել բարձրաձայն ու խրոխտ, բայց հիշեց հանկարծ այն պահը, երբ սահմանն անցավ ադրբեջանցիների ԲՄՊ-ն կոխելու, ու անկախ իրենից բացականչեց. - Խափում ես նագլի, ես էդ ԲՄՊ-ն բերի, դու պալկովնիկս էլ քցիր, փողս էլ, ոսկուց մեդալս էլ… 09.09.2007, Վաշինգտոն

Խեղճ տղերք, հավակնորդ թեկնածուներ Անկախության հռչակումից ի վեր մեր հանրապետության քաղաքական համակարգն այսքան խղճալի վիճակում չեմ տեսել, որքան այսօր։ Առջևում նախագահական ընտրություններ են իսկ հավակնորդները բացարձակ ոչինչ չեն խոստանում քաղաքացիներին, ավելին՝ ոչինչ չեն էլ կարող։ Միահամուռ պնդում են, որ ոստիկանական բեսպրեդել է երկրում, ում ուզում, ոնց ուզում դատում են, ում ուզում բանտարկում են, ում ուզում արձակում են, մի խոսքով ինչ ուզում անում են, միջազգային բոլոր ատյաներից գալիս են տնտղում են, զննում են, գրում են, որ այդ ամենը ժողովրդավարական նորմերի միջազգային ստանդարտների սահմաններում է, գնում են, այդով շեշտելով պարբերաբար, որ ներկայիս վարչակարգն իրենց հարմար է, այնպես որ խիստ սպասվելի իրարանցում առաջացնելու դեպքում անգամ միջազգային աջակցության ակընկալիք բոլորովին չկա։ Անգամ անհնարինը կատարվելու դեպքում, եթե քաղաքական հանգուցյալ դինոզավրներից մեկը հանկարծ վերակենդանանա, ու հաջաղացնի դառնալ շարունակական հալածումից սիրելու ունակությունը կորցրաց ու մասնատված ժողովրդի մեծամասնության սիրելին, նրան կգռցնեն օտար տերությունների ալֆա-մալֆաները, կամ լոկալ թեհլերհանները, անհետ կկորի հիշողությունից մի քանի ամսում, մի երկու տարուց չեն հիշի անգամ անուն ազգանունը ճշգրտորեն։ Օտարերկրա գաղտնի ծառայություների ու կազմակերպությունների, սիոնիստ-միոնիստների մեր դեմ հատուկ ծրագրավորած դավերի մեջ չխորանանք, կհայտնվենք անելանելի ծանծաղուտներում ու կշվարենք ու ճիշտ էլ կանենք, ոովհետև նման կազմակերպությունենրի դեմ, եթե այդպիսիք կան, պաշտպանվել կարող է միայն խիստ համակարգված ազգային անվտանգությունը և ուրիշ ոչ ոք։ Լրացուցիչ, պատմական պաշտպանություն է անշուշտ մեր ցեղային հատկանիշ բթությունը։ Անթափանց է մեր խավարը, այդ պատճառով անհասու օտարաց բրեյնուոշինգին և անգամ սեփական: Հիմա էս պայմաններում ի՞նչ խոստանան քաղաքացիներին նախագահի հավակնորդները։ Կգան իշխանության ու կձերբակալե՞ն հանցագործներին։ Քանի՞ ազնիվ ոստիկան կհավաքագրվի ձերբակալելու համար։ Կբացեն ԿԳԲ-ի արխիվները, կմերկացնեն ագենտներին։ Կվռնդե՞ն ռուսական զորքը, կազգայնացնե՞ն նրանց նվիրած ձեռնարկությունները, երկրից, քաղաքացիներից թալանվածը՞։ Խեղճ տղերք, հավակնորդ թեկնածուներ։ Անկախության հռչակումից ի վեր մեր հանրապետության քաղաքական համակարգն այսքան խղճալի վիճակում չեմ տեսել, որքան այսօր։ 08.09.2007, Վաշինգտոն

They never supported independence I read in KarabakhOpen of 07-09-2007: "The ARF Dashnaktsutyun will not support the bill on the recognition of Nagorno-Karabakh Republic by Armenia, introduced by the opposition Heritage faction, the secretary of the ARF Dashnaktsutyun's faction Artashes Shahbazyan stated to News Armenia. "The bill was unexpected at the National Assembly, and the faction will not support it," Shahbazyan said. They never supported independent Armenian statehood. Even back in 1918 they declared independence not as a realization of national and own political dream, but because Azerbaijan and Georgia declared independence form Trans-Caucasian Sejm and our beloved Armenia became a “no man's land”. Vahe Avetian Washington D.C. The rest of the article follows: The member of parliament thinks the issues of pan-Armenian importance should be agreed on and discussed beforehand. "If the bill is not passed, it might be misinterpreted," Shahbazyan said. He says Armenia recognizes de facto the independence of Nagorno-Karabakh, and this bill might turn out to be a "backward move". "Nagorno-Karabakh must be recognized at the right moment to have this process become a political factor," the member of parliament said. The head of the opposition Heritage faction, the ex-foreign minister of Armenia Raffi Hovannisian introduced the bill on the recognition of the independence of Nagorno-Karabakh Republic to the National Assembly of Armenia on August 28. The party think after adoption and enactment Armenia would de jure recognize the de facto sovereign state set up in 1991 in Stepanakert in accordance with the international and Soviet law. The justification of this bill holds that NKR complies with the international law on sovereign states. The Karabakh conflict occurred in 1988 when Nagorno-Karabakh with a sheer Armenian population stated to secede from Azerbaijan. On December 10, 1991 with only a few days to go before the collapse of the Soviet Union a referendum was held in Nagorno-Karabakh observed by international observers, and 99.89 percent of the population voted for independence from Azerbaijan. For its part, Azerbaijan launched a large-scale war against Nagorno-Karabakh. The military actions were stopped on May 12, 1994 after the signing of a cease-fire agreement which is observed till now. In 1992 talks for a peace settlement were launched, mediated by the OSCE Minsk Group co-chaired by the United States, Russia and France.

Ուրեմն ի՞նչ է այդ բուրժուական, ապազգայնացած ինտելիգենցիայի բաղձանքը Հայաստանի վերաբերմամբ: Դեռ սրանից մի երկու տարի առաջ ես մի անգամ զրույց ունեցա մի այդպիսի հայ ինտելիգենտի հետ: Երբ ես հարցրի նրան, թե ի՞նչ է վերջապես նրա բաղձանքը, ինչո՞ւ է այդպես ջերմ ցանկանում, որ Հայաստանն ազատվի, վերջապես՝ մի՞թե, հարցրի ես, ձեր բաղձանքն այն է, որ տեսնեք հայ ոստիկան հայկական համազգեստով... նա անհամբեր կերպով եւ կտրուկ ասաց. - Այո՛, հայ ոստիկան, հայկական համազգեստով,- հետո ավելացրեց,- դրա վրա եւ այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ կերպով կապված է այդ հայ ոստիկանի գոյության հետ... Սակայն ես ոչ մի խոսք չլսեցի հայ կուլտուրայի մասին. հայ արվեստի, գրականության, հայ գիտության... վերջապես հայ ժողովրդի մասին, որի համար (նկատենք թռուցիկ կերպով գոնե) բոլորովին միեւնույն է, թե ո՛ր ազ•ից է եւ ի՛նչ համազգեստ ունի հագին այն ոստիկանը, որն իրենից կաշառք է պահանջում կամ որն իրեն ծեծում է... Այսպես ահա, այդ հայ բուրժուական ինտելիգենցիան, որ ժխտում է մեր ժողովրդի լեզուն, որ արհամարհում է մեր գրականությունն ու մամուլը (ամենաեռանդուն կերպով ձգտելով ավելի ու ավելի ցած գցել նրանց ու փոխարինել մի այլ մամուլով, որի համար ոչ մի միջոց չի խնայում), ահա այդ ինտելիգենցիան այսօր տոգորվել է մի անասելի ոգեւորությամբ, մի չտեսնված ազգասիրությամբ: Նա եւս իր լոզունգը դարձրել է «Հայաստանը»... Եվ այդ մարդիկ այսօր ամենից բարձր են ճչում Հայաստանի մասին՝ միեւնույն ժամանակ ինքնակոչ կերպով ստանձնելով ազգի ներկայացուցչության իրավունքը: Նրանք են, որ պիտի հայության պաշտպան կանգնեն, հայության բերանը լինեն: Ստացվում է մի սքանչելի պատկեր. հայության բերանը հայերեն չի խոսում, հայության շուրթերը հայերեն բառեր չեն կարող արտասանել: Հնարավո՞ր է մի այդպիսի պատկեր այլ «փոքր» ազգերի մեջ. հնարավո՞ր է, որ մի լեհ ինտելիգենտ կամ բուրժուա, մանավանդ լեհ ազգի ներկայացուցիչը լինելու հավակնություն ունեցող մի բուրժուա, ինտելիգենտ, իշխան՝ լեհերեն չիմանա: Ո՛չ, այդպիսի բան չի կարող պատահել երբեք, դա անհնար է որեւէ լեհի համար: Ասում եմ այդ նրա համար, որ մեզանում շարունակ այդ երգն են երգում... Պայմաննե՜ր... Ներեցե՛ք, նույն պայմանները չեն խանգարում ահա լեհերին ու մալոռուսներին իրենց լեզուն, իրենց գրականությունը, իրենց պատմությունն ու իրենց արվեստը սիրելու եւ ճանաչելու: Զարմանալի բան. ի՞նչ եք տվել, պետք է հարցնել այսօրվա այդ բուրժուա-ինտելիգենտ ազգասեր դարձած հայերին, ի՞նչ եք տվել եւ ի՞նչ եք պահանջում: Երբ մի հայ մարդ կամենում է ռուսերեն թերթ հրատարակել, նա շատ պարզ գիտակցում է, որ դրա համար հարկավոր է հարյուր հազարների գումար, իսկ երբ նույն մարդը կամենում է բարերարել հայ թերթը, նա մեծահոգորեն նվիրում է հինգ-տասը հազար եւ իսկույն պահանջ դնում, որ այդ թերթը հավասար լինի ռուս թերթերին: Այսպիսի մի դատողություն անհնար է, անըմբռնելի է եվրոպացի, ռուս, լեհ ինտելիգենտի համար: Որպիսի՞ Հայաստան եք ուզում կառուցել դուք, որ չեք ուզում ճանաչել այդ հոգեղեն Հայաստանը: Ի՞նչ եք որոնում դուք Հայաստանում, եթե արհամարհում եք այն, ինչ հոգին եւ սիրտն է նրա... Ինչպե՞ս հավատամ ես ձեր այդ հանկարծակի, դյութական մի գավազանի շարժումով ծնված ազգասիրությանը: Դուք, որ ինքնակոչ հյուրեր եք այսօրվա արյունալի հանդեսում, մի՞թե չեք զգում ձեր դրության տարօրինակությունը, անհարմարությունը: Դուք, որ հարսանյաց հյուր եք միշտ եւ երբեք ազնիվ աշխատանքի եւ սրտակեղեք ցավի հետ լինել չկամեցաք մեզանում: Դուք, որ ժառանգ եք դարձել մեր հայրենիքի եւ երբեք չեք գնահատել նրա հոգեղեն ավանդը: Բայց կանցնի այս արյունալի հանդեսը, որի մեջ դուք ինքնակամ եւ ինքնակոչ թամադա եք դարձել, եւ կգա նորից տաժանելի ու չարքաշ աշխատանքի առօրեականը, եւ դուք, եկվորներ, նորից կփախչեք այնտեղ, ուր ձեր որկորն ավելի կուշտ է, ուր ձեր որջն՝ ավելի տաք... Մինչեւ անգամ այսօրվա ձեր արածների համար դուք պատասխանատվությունը կնետեք նույն ձեր այսօր այդքա՜ն սիրեցյալ հայրենիքի չարքաշ ու դժբախտ, քաղցած ու հուսախաբ զավակների վրա... ՎԱՀԱՆ ՏԵՐՅԱՆ 1914թ.

Izur eq identifikacnum dzez grats amen inchi het. CHe vor sa forum e, vory kardum en bazum urish mardik. Hakarak depqum kshpveinq andznakan namaknerov. Gratss yndhanrakan e, ughghvats che miajn mek hogu. Pordzeq khndrum em yndhanrakan problemy tesnel, voch te vahei (im) asatsy dzez andzamb. Ajn inch mejberel eq dzer nakami verjum tarber forumnerits havaqats, yst eutjan nujn verabermunqn u zgqcumn e heratsats hajeri, inch vor imn e, artqhajtats urish kerp, gutse voch lavagujn kerpov. Pordzeqmitqy vorsal ajntegh, voch te barery, ajn inch indz eq khorhurd talis dzer nakhkin namakum ev es dra het hamadzajn em. Vstahecnum em, vor bolorovin chem havaknum jisht kam skhal linel. Karogh em ev skhalvel, ev jisht linel. Aveli karevorem hamarum harcer dnely, voronq kan ankakh nranits khosum enq ajd masin te voch. Erb harcery drvum en, karevor che dnoghn iravaci e te voch. Karevor e ajn, vor mardik sksum en mtatsel dranc veraberjal, qnnarkel. Qnnarkamn mej jshmartutjuny kharti ir janaparhyev karogh e dzevakerpvel um ases mijocov. Partadir che, vor ajd meky lienm es, kam duq, kam mer voreve sanotn u barekamy, baits karevor e vor ajn artahajtvi, tegh hasni. Da e im npataky. Jermoren, vahe

ARDARACUM - lracum nakhkin namakin Grum eq, vor heratsatsnery ajs kam ajn bann en asum, ardaracnelu hamar irents heranaly. Hishum eq "Tghamardik" gegharvestakan filmy? Ajntegh mi hadvats ka, vortegh erku papakhov geghaci arants hraveri nerkhujum en atamnabuiji tun, vori dery katarum er Armen Jigarkhaniany. Verjum avag geghatsin hajtnum e, vor krtsery mnalu e qaghaqum, ir qeru tany, arants hartsnelu angam harmar e da nran, te voch. Verohishjal epizody tipik nkaragrutjunn e geghatsu, nra hogebanutjan. Geghatsin kartsum e, vor ir azgakany partavor e, partakan e. Karogh e nerkhjel arants hraveri u lrvel. Karogh e hatararel, vor ajs kam ajn bany asum e ardaranalu hamar, kartses nakhoroq hajtni e, vor menq inch vor pajmanavorvatsutjun eqn unecel, vory qaghaqacin chi pahpanel u ajd patjarov ardaranalu kariq uni. Asaceq khndrem Elochka ev mnacjal - inchi hamar petq e ardarana heratsatsy ev amenakrevory - um araj? Inch einq pajmanavorvel menq, ceghi erku hatvatsy, heratsatsn u mnacatsy, vor heratsoghi chi katarel u ajd patjarov kariq uni ardaranalu. Es orinak, karogh em bolrovin chbatsatrel heranalus patjary. Bacatrum em, vorovhetev kartsum em, vor haskanalu harkav kariq uneq, mnacatsnerd. Baic chancni hankarts mtqnerovd, vor iravasu eq meghadrel, vorovhetev anmijapes hetevel karogh e khist kopit pataskhan, vory normal e iren chveraberogh gortserum qity khtskoghin taly. Dzer inch gortsn e yndhanrapes, te ur e gnum mardy, erb, inchqan jamanakov u inchi hamar? Che vor azat mardy azat e voroshelu ajd ameny men-menak, arants voreve meki het hashvi nstelu. Hayastanum hamatarats geghatsiutjan nerkajis pajmannerum sovorakan ban e meghadrely heratsatsnerin, kam angam ereq-chors serund tarber arterkrum aprogh akhparnerin: Duq gnaciq, bolor djvarutjunnery toghetsiq mez, Duq ajntegh lav eq aprum, menq ajstegh vat, Gnacoghnery asum en ajs, kam ajn, vorpeszi ardarcnen irenc araraqy, Gnacoghnery davajanner en... Ev ajln, ev ajln... Es kasem dzez - davajan en nranq, ovqer gnacoghnerin hascrin zzvatsutjan ajnpisi astijani, vor lqecin srbutjun srbots hajreniqn angam. Zzvecin, haskanum eq, zzvecin antapants, anlujs, anhujs u khavaramit geghatsiutjunits, vory varaki nman tapancum e amenur u taratsum ir triqajin garshahoty. vahe

Voghjuin Elochka, dzer sarkazmn indz chi viravorum, bajts mi poqr anhangstatsnum e. Ajd masin khoselov sksenq mer zrujtsi sharunakutjunn ajsor u gnanq araj. Duq sarkazmov eq verabervum im "qaghaqum tsnvats u metsatsats" linelu pastin. Izur Elochka. Moranq Vahein, khosenq erevujtits. Es, andem, ananun, Hayqi anhajt mi qaghaqacis errord serund em Yerevanum (qaghaqum) tsnvats. Zavakners, voronq kasimilacven shvedneri mej chorrord serundn ein im ceghum Yerevanum tsnvats. Vernanaq andznakanutjunits Elochka, qnnarkenq erevujty. Khndrum em najeq dzer shurjy, tsanotnerin, mi pataskhaneq indz, ajl parzapes fixeq pasty - qani hogi eq janachum errord, aravel evs chorrord serndi qaghaqaci, voch partadir Yerevantsi - parzapes qaghaqaci. Ushadrutjun dardzreq qaghaqaci bari vra - citizen imastov. Inchu en yntvel mer nakhninery ajd bary, artahajtelu hamar "citizen" imasty. Bacatrutjuny parz e - petutjun kazmum en gaqhaqacinery. Gjughatsinery sociohogebanakan ajn vijakin hasats chen, vorpesszi petutjun kazmen, chen aprel qaghaqajin hamakecutjan pajmannerum. Chka ashkharhi eesin mi petutjun, vory kazmavorel en gjughatsinery. Petutjuny kazmavorvum en qaghaqneri shurj, ajnpisi mardkancov, voronq mi qani serund sovorel en hamakargvats hamaketsutjun ev nman kecutjunn i vijaki en dardznel sahmanadrutjun - sahman dnelu erevujt meky mjusi ev harevanneri het. Gjughery qaghqnei shurj arajatsats petutjan mas en kazmum, baits voroshich chem karogh eghel u chen eghel erbeve, voreve erkrum. Da chi nshanakum bolorovin gjughatsu iravunqi, arjanapatvutjan nsematsum, parzapes ghujum aprely kecutjan urish kerp e, vory petakanutjan chi berum. Sa haskanalov en mer nakhninery qaghaqner ketel. Sa ymbrnelov e Tamaniany nakhagtsel Yerevan, erazelov vor mi 100 tarva mej karajana 3 serndi qaghaqacineri mi poqr hatvats hajeris mej, voronq kkerten ankakh petakanutjuny. Minch errord serndi arajatsumy da parzapes anhnar er, ajd patjarov sovetakan miutjany mianaln u pahpanvely vorpes hanrapetutjun ditecin vorpes jamanakavor prkutjan miak hnaravorutjun. Ajs problemneri masin sharqajin qaghaqacinery chen mtatsum, teghjak el chen, baits petakanasteghtsutjunits teghjak mer tshnaminery giten da. Hatkapes ajd patjarov en qshvel hajreniqits errord serndi qaghaqacineri bacardzak metsamasnutjuny, voronq irents het kapvats erazn ardaratsrin 90 akannerin, kertecin petutjuny. Nranq, ovqer ajd petutjan kajatsumy chcankatsan, artaqsecin ajd serundy, vorin pokharinelu ekan gjughatsiq, voronts mi nor 100 amjak e anhrajesht linelu 3-rd serndi qaghaqaci keretelu hamar, isk minch ajd mer hajreniqy krkin mnalu e forpsti fijakum, vorovhetev inchpes nshetsi verevum, gjughery, kam gavarakn mtaselakerpy - petakanaseghtsum ir mej chi parunakum, ajn kcvum e qaghaqin. Tvjal depqum ajd qaghaqy mer hamar dardzel e Moskvan. Yerevany miajn bnakavajr che, ajn qaghaqacineri havq er, vory dajanoren vochnchacvel e. Ete gitakcver jamanakin ajn inch grum em hima, kzsper harkav gjughatsin ir nakhandzy, cher darna otar qaghaqi dashnakits, sepakan eghbair qaghaqacinerin halatselu gortsum nrants vasaly darnalu gnov. Karogh em aveli tsavalvel ajs temajov, bajc kartsum em, vor inqurujn mtorelu njut bavakanin tveci, karogh eq mtorel inqerd. Ete vomants cavacrec ajn inch grum em, neroghutjun em khndrum, arajarkum em arhamarhel indz u chsharunakel zrujtsy. Es chem grum havaknot thasneri hamar. Ajs teman hasun mardkants hamar e, voronqe irents esy chen tesni ajs amenum, ajl yndhanrakany, petakany, qaghaqaciakany... Grum eq, vor izur em entadrum, vor hajreniqum mnatsats hajri mej chkan ajlevs humori zgacumov mardik. Chem entadrum Elochka. Gitem. Verjin angam hajreniqum ei 2005-in. Datoghutjunners entadrutjuneri vra chen himnvats. Sepakan ditarkumner unem. Khndrum em cujc tveq indz men mi hati errord serndi qghaqaci khorhrdaranum, karavarutjunum, groghneri , arvestasgetneri, gitnakanneri mej. Ushadir najeq shurjnerd, hatik hatik zneq. Ushadrutjun dardzreq nkarvats filmerin, nerkajatsumnerin, hamergnerin - rabiz, rabiz, rabiz... Moratseq sepakan bnakarannerum patsparvats u hasarakutjun durs chekogh u cherevacogh bacarutjunnerin - dranq verjin mohiokannern en, voronq parzapes sharunakum en irens fiziologiakan gojutjuny minchev motalut vakhjan. Grum eq inchu toghetsiq, inchu heratsaq? Karj pataskhanem - mnalu miak hnaravorutjuny spaneln el ambartavanatsats geghatsi hajrenakcin, vory sksel er arshavel "qaghaqaciakan" bardzrunqery, chekistneri, komsomolneri, moskovjan tereri ajakcutjamb u finansavormamb, ajn depqum, erb qaghaqacinery mskhel ein arden irents bolor kenarar ujery heghapokhutjunum, erkrasharjum u paterazmum. Sepakan eghbory spanelu u heranalu mej, qaghaqacin yntrel e heranaly. Kartsum eq mjusy petq e yntrer? Menq minch ors vjarum enq mer nakhnu yntrutjan patjarov HAIKY (Kajeny, geghatsin) yntrec spanel BELIN (Abelin, qaghaqacun). Da mer patmutjan mej eghel e, hetevanqnery karogh eq ditel ajsor, kam seretel mer patmichneri grqerum. Grum eq - cheiq karogh, uj u sirt chkar hakadrvelu? Pataskhanum em - chkar, cheinq karogh. Indz andzamb finanskan, hogekan u fizikakan mashvatsutjan ein hascrel heghapokhutjuny, erkrasharjn u paterazmy. Tun darnaluts heto sksetsi nkatel inchpes e gheghatsin "tikunqum mnalov arshavum bolor "bardzrunqery" ev bazum serndits jarangats chtesutjuny nran ajnqan agresiv e dardzrel, vor tvacjal ajd "bardzrunqits" nran miajn spanelov karogh eir ijetsnel. Vstahetsnum em, vor im zgacumnery kisel en hamarja bolor qaghaqacienry. Arants setevetelu hajtararum em - bolro nranq ovqer Yerevan en teghapokhvel verjin 15-20 tarum, aprum en ajsor irents sepakan eghbairnerits goghatsvats bnakarannerum ev ajdov masnakits en mardakerutjan. Uzum eq havaneq atsatss, uzum eq mi havaneq, baits da e jshmartutjuny. Hima najeq shurjnerd, hetaqrqrveq dzer tsanotneri, azgakanneri kensagrutjunnerov, jshteq te ov erb e teghapkhvel Yerevan u ktesneq, vor dzer janachats mardkanc bacardzak metsamasnutjuny mardaker e. Sra masin Zariann e grel - "hajery veraprel en mardakerutjamb", ajn inch qaghaqacin, gitakic gaghaqacin, sovor linelov hamakecutjan, iren tujl tal chi karogh, ev ajd patjarov datapartvats e linelu utvelu misht, ete chunenanq hzor sahmanadrutjun, ev petutjun ajd sahmadrutjuny pashtpanogh. Sahmanadrutjun, vory jshgrtum e qaghasqacineri mijev ynkats sahmanneryn u khist pashtpanum ajn. Menq chenq karogh kertel paetutjun mardkancov, voronq unen pap, kam hajr, voronq sernde serund metsatsel en mi pilisopajutjamb miajn - ete harevand chi najum, bostanid chapary teghapokhir nra sahmanits ners, isk ajdpes aprel e, aprum e, ev aprelu e GEGHATSIN. Miak bany nran kangnacnogh vakhn e, VAKHY, ev voch erbeve qaghaqacviakan hamakecutjan normy, barojakanutjuny. Grum eq, vor husov eq, vor plebej hajerin ksovorecnem aprel. Bacarvum e. Plebejy vochinch sovorel chi karogh, bajc anshusht ksovorecnem blebejneri tornerin, 3-rd serndi apaga qaghaqacinerin, voronq ankhusapelioren durs en galu irents hajrei u paeri dem. Da ankhusapeli e. Apsos, vor krtsirin arity ancjal dari verjum krkin angam. Ta astvats, vor ajlevs chkortsneq, iharke ete nman arit erbeve norits lini. Mahvanits araj, Avetis Aharaoniany, vorn ajdpes el charjanatsav hajreniq veradarnalu bakhtin asel e - azatutjunn ajnqan mot er, ajnqan mot, baits mer gavaramitnery chkaroghacan ajn brnel. arants kataki ajs angam, baits sirov, vahe

Elochka, ankakh indznits hishetsi "ljudoedochkajin" Ilf u Petrovi "Voske horty" vepits - Elochka - Ljudoedochka. Husov em, vor katakis meghm kveraberveq. Hajeris humori zgacumy mi tesak khatarvats e verjers, stipvats shvedatsu nman amen angam katak aneluts petq e asem, vor katak em anum, hakarak depqum hajrenakitsners sastik viravorvum en. Aveli jisht kliner harkav asely, vor humor anogh u haskacogh hajery heratsan hajreniqits, mnacin birt u humorazurk gavaramitnery, kam inchpes hajakh nranc anvanum einq nakhkinum - geghatsinery, inchy chpetq e shpotel gjughatsineri het. Bard tema e ajs teman. Gratsis mej hajakh katakum em, inchits chein nekhana im serndakitsnery, isk nerkajums ashkharhi tarber tsajrerits u Hayastanits bazum dprots chgnatsats ir partqn e hamarum indz grely, vor es skhal em mtatsum, kam kjanqin em skhal najum ev ajln, ev ajln... Hin jamanaknerum sireliners kasein parzapes vor Vahei kam tramadrutjunn e ynkel, kam hertakan katakn e anum u kantsnein araj. Vorakakan sastik popokhutjun enq aprel. Aveli jisht hajrenqin e aprel, vorovhetev nakhkin hajern, inchpes asatsi, der kan, tsvrvats ashkharhov mek, der pahpanum en irents voraky, baits shutov chen lini ajlevs, mek serund heto, isk hajrenakitsneris nerka serundy kmna ambartavan u humorazurk, vorovhetev ton tvoghnern ajlevs ajntegh chen, orinaknery heratsel en. Mi qani serund petq klini karsum em nakhkin makardakin hasnelu hamar. Menq tasnhing-qsan tarva mej avirecinq ajn, inch mer ceghy kertel er verjin 100 tarva mej - kertel el haghtoghneri serund, voronq partutjun chen tesel. Isk partvatsneri aj serundy vor aprum e ajsor hajqum, mets khndirner lutsel chi karogh cavoq. Cavum em, ajnpes em cavum. Cavum em aravel ajn patjarov, vor vstah em, vor asatss mets masd cheq haskanum, isk nranq ovqer haskanum en, darnatsats jptalu en u lren, inchpes lrel en bolro asjtarinerin u mtatsen - vhaen khelqy trtsrel e, mite chi haskanum, vor anogut e grely, khosely, voch mi popokhutjun mievnujn e chi linelu, chi nakhatersvats. Heratsats serundn irakanum karogh e het darnal u mi lav qotakel Hajastany harstaharogh nerkajis geghatsinerin, baits da krkin berelu e qaghaqacineri u geghacineri bajanvats nujn erkrum erku banakov aprelu hin praktikajin, erb geghatsninerin cujc ein talis irents teghn u tujl chein tales tprtal.Dranits lav ban durs chekav u darnacats qaghaqacinery heratsan zzvats, vorovheev qeghacun nakhandzn ajdpes el tujl chtvec qaghsaqacianal, haskanal, vor qaghaqaciutjun kochvatsy voch te qaghaqum kam gjughum tsnvelov e, ajl vijak - mer amenagitakits gaghaqacin tsnvel e Lori Dsegh gjughum. Elochkan ev ajloq khartsnen harkav inch kap uni ajs ameny vor grum es Vahe u es krkin kkangnem pakughu arjev, inchpes misht pakughu araj em kangnel nakhkinum erb geghaciq lurj harcer en tvel... Humor chuneq, humor geghaciner. Dra hamar arvazn ereq serund qaghaqaci petq e linel. Qaghaqaci aselov nkati chunem qaghaqum tsnvely, ajl ajn, inch nkati uner Ostap Bendery verohishjal vepum, ev inchpes es hima tesnelov gewghatsineri chmbrnoghakanutjuny, ogtagortsum er qaghaqaci bary franseren, vorovhetev qaghaqaci bary geghatsiq lsel en miajn datarannerum... Tarakusats, vahe

Shnorhakalutyun ushadrutjan hamar. Erbeve chem mtatsel dasel indz voreve mekits catsr kam bardzr. Chem kardacel mi togh Ara Baliozianits, vortegh na iren dasum e inch vor tegh, baits qani vor duq inqnerd daseciq indz u Baliozianin, hajtnem ankeghts kartsiqs ajd masin - Aran ev es Sokratits el, Raffuts el u mnacjal ancavorits el anhamemat aveli bardzr enq dasvum parz mi patjarov, menq gitenq avelin, qan nranq gitein. Menq aprum enq 21-rd darum, nranq aprel u ancel en vaghuts. Ev ajdpes linelu e cankacats noreki het. 22-rd dari gorghnery linelu en dasakargman ajd hamakargum aveli bardzr qan Aran ev dzer khonarh tsaran - es. Socratesi u Raffu terutjunn ajn e, vor nranq chenkardacel mez, isk menq nrants kardacel enq, asel kuze gitenq avelin, qan nranq. Es chem nshel vor grakanutjuny qnnadatutjun e. Ushadir kardaceq khndrum em. Es tagmanel em maijn. Da grel e Aa Balioziany. Es nra het hamadzajn em, ajd patjarov em targmanel. Mshakujti komosary govergum e, erbeq chi qnnadatum, govergum e ir kusakcutjan u ghekavarutjan kusakcakan gitsn u karavaraumy. Grogh linel nshanakum e grel. Urish bacatrutjun chka. Vorn e ajn instituty, vory voroshum e ajs kam ajn groghi grogh linel chlinely. Jamanakn e voroshoghy. Hraparakakhosutjuny grakanutjan janr e, ajnpes vor skhalvum eq dzer verjin nakhadasutjamb. Iharke mardy karogh e linel lav grogh, kam vat grogh, bajts da voroshoghn el duq cheq. Erku ban e vorshum groghi grogh linely. Nerkajum da voroshum e shukan, kam ajl kerp anvanenq yntertsoghneri qanaky. Ajd cucanishov es ancel em (knereq anhamestutjan hamar) jamaknakakitsnerits el, dasakannerits el. Aznvoren khostovanum em, vor bolorovin chem hamarum da apacujc im lav gorgh linelu, parzapes irakanacvats past em ardzanagrum, isk hajerin chem hamarum mi ereveli cegh, bardzr u nurb jashakov u barekirt, vor ajd cucanishn hamarem im lavy linelu ogtin pastark vorpes. Parzapes shukajakan imastov, im biznesy varum em lav, da past e. Irakan arjeqy grakanutjan, talis en serundnern anshusht, ajn jamanaknerum, erb nerkajis shukan, socialakan haraberutjunnern u ajl gortsonnery tapancel chen karogh. Ajn jamanak voch es em aprelu, voch duq, voch mez tsanot u antsanot voereve jamanakakits. Ajsorva vra azdogh voch mi gortson ajlevs nshanakutjun chi unenan ajn jamanaknerum, ev groghin kgnahaten irents srteri teladranqov, urish voch mi patjarov. Es chgitem indz khamaren gorgh apagajum te voch, khamaren irents tsaranerits ev usutsichnerits meky te voch. Bolorovin chgitem, baits tujl tveq asel, ev hamadzajneq, vor da chgiteq voch duq, voch el urish voreve meky nerkajums aprogh, ajnpes, vor miak gortsony nerkajums voroshogh grogh - chgrogh volortum mnum e shukan. Dra veraberjal grece verevum. Harganatss havastiqy, vahe

Vomn Balioziany mot 40 hratarakvats grqi heghinak e, tsarajum e haj grakanutjany andadrum verjin 40 tarineri yntatsqum, mi qani mrcanakneri dapnekir e. Chgitem qani togh eq grel inqnerd, vory tujl e talis dzez metsargo mer mtavorakanin anvanel "vomn". Hatkanshakan e, vor pnovelov varpetin ev hamest grchakis, indz, hakadrum eq dzez, nshelov, vor duq ruseren kam angleren cheq grum hajeri terutjunneri masin, entagitakcoren hamarelov dzez hakakshir kartses bazum grqer grats groghnerin. Heto inch vor cheq grel? Dranits hajeri terutjunnery nvazel en? I dep, es naev grel em shvederen, ruserenits u anglerenic baci, Ara Balioziany grel e franseren u italeren naev. Duq qani lezvov eq grel, kam grel eq yndhanrapes ardjoq? Kartsum em, vor tsanot cheq hamashkharhajin grakanutjany, vorovhetev qich te shat arjani grogh hamarel en miajn nrants, ovqer i vijaki en eghel qnnadatel sepakan tseghery, bacahajtel sepakan azgi terutjunnery. Voch mi mshakujti komisar, vory zbaghvats e eghel propaganda veramshakelov, erbeve chi hamarvel ushadrutjan arjani grogh, chi targmanvel otar lezunerov. Dzer gratsi kapakcutjamb hishetsi mi depq usanogh tarinerits, erb banasirakanum sovorogh erku "ghush" hravirecin bjshkakan institutum sovorogh ynkerojs ev indz irents pokharen grelu mi hasarak teladrutjun, aznvoren khostovanelov, vor vat sovoroghner en eghel misht, banasirakan irents khtskel en irenc harust hajriknery, voch te gitutjan granity krtselu hamar, ajl vorpeszi ojitnerum bardzragujni diplom unenan. Menq nrants pokharen grecinq ajd teladrutjuny. Tarorinakn ajn er, vor ardjunqnery hraparakveluts parzvec, vor 100 hoganots kursum anskhal grel ein miajn erku hogi, bjishk ynkers ev dzer khonarh tsara anasnabuijs. Mer krtakan hamakargy, eghel e, ka ev ete ktruk popkhutjun charajatsvi, linelu kasharvats minchev ughn u tsutsy. Usanoghneri bacardzak metsamasnutjuny yndunvum ev avartum e angraget, kasharqnerov u tsanotnerov lavagujn depqum. Duq inqenrd giteq vor da ajdpes e, inchu eq partadrum indz grel ajd masin. Kartsum eq, vor angam irarits petq e taqtsnenq da? Es chem masnakcelu ajd taqcnelu khaghin. Es ajd masin grel em, grum em, grelu em, ev vstahetsnum em dzez, vor sharunakelu em grel bolor lezunerov, vor khosum em. Ankeghts kartsiqs ajd masin ajn e, vor hajery qajl angam chen gtsi popokhutjun arajatsnelu ughghutjamb, minchev chtesnen irents khajtarak vijakn u srtants amachen dra hamar, isk da chi patahum emr het, minchev otarnery chen tesnum. Qani otarnery chen tesnum, qani khajtarakutjuny miajn mer mej e taqnvats, hajery kartsum en, vor amen inch kargin e, vorovhetev urishnery chgiten, de tnecinerits el amachelu kariq chka. Es indz haj, kam yndhanrapes voreve ajl tseghi grogh chem hamarum. Dra masin chem mtatsum bolorovin. Krknum em varpet Balioziani mi nakhadasutjuny - es indz hamarum em anhangstats qaghaqaci ev grum em ajd patjarov. Grogh indz hamarel u hamarum em bazum yntercoghners. Indz grogh anvanel en ushadrutjan arjani nerkajis mer bolor metsery, vorontsits statsats namakneri, shnorhavoranqneri u erakhtagitutjun artahajtogh namakneri mi hska havaqatso unem arden. Haj groghneri imastutjuny erbeve chi janachvel nrants kendanutjan oroq. Nranc bolroin halatsel en, bantarkel, jamanakakitsnery nrants hajhojel u grel en namakner, motavorapes ajnpisiq, inchpisiq es amen or stanum em dzeznits u bajum urishits. Amne angam hajhojakharn u djgoh mi grutjun stanalis mtatsum em, vor gutse es iskapes lav gorgh em, vorovhetev im het katarvum e jshgrtoren ajn, inch katarvel e usucichneris het - tgetnery vajnasun en bardzratsnum, sepakan karavarutjuns indz bantarkum e, spjurqjan kusakcutjunnery indz zerpartelov dati en talis. Mite avelin kariq unem imanalu hamar, vorpeszi vstahoren asem - ajo, es lav grogh em. Da e im ankeghts kartsiaqy, ev bacardzak nshanakutjun chunen im hamar kasagragetneri arats kochery hamestutjan veraberjal. Es hamest chem. Verj.

Shnorhakalutyun. Vorn e jishty Armenia? Ov e sahmanum? Inchn e skhal im najelu mej, ev inchu eq kartsum, vor gratsitss kareli e hetevutjun anel kjanqin najelu im kerpi msin? vahe

Unavailable I received a telephone call from a dear compatriot yesterday, August 21, 8:49 PM. The caller ID was unavailable. For some reason he was speaking English, very bad English. - Vahe, you mother f…r, come out now and meet me! - Who is there, - I asked. I am your worst nightmare you mother f…r, was the answer. - You, Vahe, you are a Turk and you are the friend of Azeri’s I read in the forum. You shall know that I know where you live, I know your address, I know everything about you mother f…r. You’ll not get rid of me you mother f…, were the last words of my dear compatriot, before he disconnected the phone. I can’t stop thinking: - If this kind of “unavailable” and anonym cowards are my compatriots, then being a Turk is much more preferable. 21.08.2007, Washington D.C.

Խորենացին (5-րդ դար), Նարեկացին (10-րդ դար) և Րաֆֆին (19-րդ դար), երեք մեր մեծագույն գրողները կարծել են, որ մեր դժբախտությունները հետևանք են մեր սեփական տկարությունների, բայց ըստ ինքնահռչակ մեր գիտնականների ու գազեթչիների մեր մոտ ամեն ինչ կարգին է, անհանգստանալու բան չկա բոլորովին, որովհետև մեր ճակատագիրը բարվոք ձեռքերում է։ Ուզում ես հասկանալ անցյալը, սկսիր ուսումնասիրել ներկան։ Ուզում ես հասկանալ ուրիշներին, սկսիր քեզանից։ Միջակությունները հասնում են գերազանցության միայն դաժան հետապնդման մեջ նրանց, ովքեր համարձակվել են անցնել իրենցից։ Վատթարագույն բանը, որ կարող է պատահել ճառախոսին այն է, որ նա սկսի հավատալ իր ասածին։ Ազգը, որը հավատում է իրեն մասնատողներին, ստորագրում է սեփական մահվան վկայականը։ Եթե Խորենացին, Նարեկացին ու Րաֆֆին ողջ լինեին այսօր, նրանց դաժանորեն ու անխղճորեն կլռեցնեին: Հայկականության ու թրքականության երկվորյակ կոնցեպտները Թուրքը, որը համարձակվում է խոսել հայերի ցեղասպանության մասին մեղադրվում է թրքականությունը վիրավորելու համար։ Հայը, որը քնադատական միտք է արտահայտում մեր հավաքական կյանքի մասին, մեղադրվում է հայկականույթունը վիրավորելու համար։ Ինչպես կարող է վիրավորել մարդ մի վերացականություն, որն անգամ ձևակերպված չէ, բայց չարաշահվում է դատախազների ու մշակույթի ինքնանշանակ կոմիսարների կողմից, որպեսզի անպատիժ անպատվեն իրենց հայրենակիցներին, ընգծելով միաժամանակ իրենց գերակա հայրենասիրությունն ու բարոյականությունը։ Ինձ երբեք չդադարեցրեց զարմացնել հայ խուլիգանը, որն անհավատալի ամբարտավանությամբ, հեշտությամբ ու արագությամբ ինքն իրեն վստահաբար համարելով հայկականության անկասկած դատավոր, կարող է տնկել մատը քո վրա ու շպրտել. - դու աշխատում ես Անկարայի համար։ Չեն կարողանում կանգնել երկու ոտքի վրա անգամ, բայց պաշտպանում են հայկականությունը, անգամ աստծուն ու հայրենիքը, հուսալով հարկավ, որ հզոր այս վերացականությունները կլցնեն նրանց ներքին խավարը լույսով ու նրանց հետապնդման մոլուցքն ու խելագարությունը կիմաստավորվեն։ Վերջին չորս գրվածքներն ի պատասխան ստեղծագործություններիս. - Թքեմ վրադ, - Ասածդ ամեն ինչ աղբ է, - Զզվելի, - Գրածդ ք...ք է։ Սիրելի ընթերցողներիցս ոմանք հայկականությունը պաշտպանելիս, չեն խուսափում թաքցնել իրենց թրքականությունը, որը թուրք դատավորներն իրենց հերթին պաշտպանելիս չեն խուսափում դրսևորվել որպես ֆաշիստ՝ ասել կուզե բարբարոս։ Արա Բալիոզյան, Կանադա Անգլերենից թարգմանեց Վահե Ավետյանը