Jump to content

Karmir

Hazarapet
  • Posts

    10,613
  • Joined

  • Last visited

Everything posted by Karmir

  1. Մաս 2 Հարց.- Ինչո՞վ է հիմնաւորում քաւարանի գոյութիւնը Հռոմի Եկեղեցին: Պատախան.- Հռոմի Եկեղեցին որպէս քաւարանի ապացոյց բերում է Ս Գրքի մի քանի համարներ՝ Սաղմոս ՁԵ, 13, Մատթ Ե, 26, Մատթ ԺԲ 32 եւ այլն: Սաղմոս ՁԵ, 13- «Որովհետեւ մեծ է քո ողորմութիւնը ինձ վրայ եւ դու փրկեցիր իմ անձը ներքեւի դժոխքից»: «Եթե կայ ներքեւի դժոխք, ապա ուրեմն եւ կայ վերին դժոխք, որն էլ քաւարան է», - եզրակացնում են կաթոլիկները: Ներքին եւ վերին դժոխքները, որ յիշում է Դաւիթը, չարչարանքների չափն են բնորոշում եւ տեղի իմաստ չունեն: Յայտնի է, որ Հին Կտակարանում բազում վկայութիւններ կան, ուր «դժոխք» բառն օգտագործուած է գերեզմանի իմաստով (Ծննդ, ԼԷ, 35, ԽԲ, 33, Գ Թագ, Բ, 9 եւ այլն) եւ ամենեւին ոչ «քաւարանի» իմաստով: Տաթեւացու եւ ուրիշների մօտ հանդիպում են հետեւեալ եզրակացութեան - Համաձայն Ս Գրքի, Յիսուսի երկրորդ գալուստի ժամանակը լինելու է հատուցման ժամանակը, մինչդեռ «քաւարանի» սկզբունքի համաձայն հատուցումը լինում է մինչ երկրորդ գալուստը եւ այն էլ ամէն օր: - Քաւարանը մարդկանց մեղք գործելու ազատութեան է տանում, որը հակառակ է Յիսուսի Աւետարանին: - Մեղքից ազատւում ենք խոստուանութեամբ եւ հաւատով մաքրւում Յիսուսի թափած արեան քաւչարար ներգործութեամբ, այլ ոչ թէ քաւարանի կրակով: - Յիսուսի տուած իշխանութեան համաձայն, «ինչ որ կապէք երկրի վրայ, կապուած կլինի երկնքում եւ ինչ որ երկրի վրայ արձակէք, երկնքում էլ արձակուած կլինի», մինչդեռ քաւարանի սկզբունքը բացառում է այդ իշխանութեան գործադրութիւնը: Մատթ, Ե, 26 - «ճշմարիտ եմ ասում քեզ, դուրս չես գայ այդտեղից, մինչեւ որ չվճարես վերջին նաքարակիտը»: Այստեղից էլ եզրակացնում են, որ «բանտում» նաքարակիտ վճարելու հնարաւորութիւն կայ, որն էլ քաւարանի սկզբունքն է: Արդէն խօսել ենք Ս Գրքում «մինչեւ» բառի գործածութեան մասին: Երբ Յիսուս ասում է աշակերտներին, թէ մինչեւ աշխարհի վերջը ձեզ հետ եմ, ամենեւին չի նշանակում, որ աշխարհի վերջից յետոյ Յիսուս մեզ հետ չէ: Այդպէս էլ այստեղ «մինչեւ» բառը չի նշանակում, թէ «բանտում» վճարելուց յետոյ դուրս կգաս այնտեղից: Եթէ Բանտը դժոխքն է, ապա ուրեմն, անհնար է, որ այնտեղից մարդ ի վիճակի լինի վճարելու: Նամանաւանդ որ բանտում ոչ մէկը կարողութիւն չունի նաքարակիտ տալու (տե՛ս Մատթ, ԻԵ, 8-ը՝ Տասը կոյսերի առակը): Հետեւաբար այդ պատմութիւնից կարելի է եզրակացնել, որ մահուանից յետոյ, ընդհակառակը, մեղաւորների համար փրկութիւն այլեւս չկայ, եւ նրանց սպասում է դատաստանը, որից ազատուելու հնարաւորութիւն չկայ, քանի որ անկարելի է վճարել (Ղ Ճահկեցի, Դրախտ Ցանկալի): Մատթ, ԺԲ, 32- «Բայց ով Սուրբ Հոգու դէմ հայհոյի, նրան չի ներուի ոչ այս աշխարհում, ոչ էլ՝ գալիքում»: Այստեղից էլ եզրակացնում են, որ գալիք աշխարհում (մահուանից յետոյ) ներուելու հնարաւորութիւն կայ: Այս համարը Յիսուսի ասած ամենախիստ խօսքերից են խօսքեր, որտեղ Յիսուս ներկայացնումէ մեղքի ահաւորութեան չափը եւ ոչ թէ ներելու կարողութեան սահմանափակութիւնը: Ինչպէս վերեւում տեսանք («մինչեւ» բառը), միշտ չէ, որ ճիշտ սկզբունքը ժխտելով, ստանում ենք դարձեալ ճիշտ սկզբունք: Այսինքն՝ եթէ մեղքը չի ներուի ոչ հիմա եւ ոչ է գալիքում, ապա ամենեւին չի նշանակում, որ գալիքում կայ «ներուելու» հնարաւորութիւն: Իսկ որ գալիքում չիներուի, դա ճիշտ է, քանի որ ներուելու միակ ժամանակը եւ տեղը այս աշխարհն է: Հետեւաբար, այս համարն էլ է ժխտում քաւարանի ակզբունքը: Այդ համարի մասին Ճահկեցու մօտ կարդում ենք. «Գալիքում չկայ թողիութիւն երկու պատճառով նախ, որ այնտեղ չկայ մեղք գործել, հետեւաբար չկայ եւ մեղքի թողութիւն: Քանի որ այս կեանքն է մեր գործելու տեղը, իսկ այն կեանքը՝ դրա հատուցումը՝ բարին կամ չարին: Այս կեանքն է սերմանելու ժամանակը, այն կեանքը՝ հնձելու ու ժողովելու այստեղ աշխատելն է, այնտեղ՝ հանգստանալը: Ինչպէս Ոսկեբերանն է ասում, հանդերձեալում չկայ թշնամութիւն, փորձութիւն եւ բարի խոստումների ակնկալութիւն, այլ՝ վայելումը այդ խոստումների: Երկրորդ՝ ինչպէս մարմինը չի փոխւում, երբ հոգին ելնում է, ոչ բարու եւ ոչ էլ չարի, այնպէս էլ հոգին: Ըստ Սողոմանի (Ժող ԺԱ, 3), երբ փայտը (ծառը) որեւէ կողմի վրայ է ընկնում, մնում է նոյն տեղում: Եթէ հարաւ՝ ապա Աստուծոյ սիրոյ եւ ջերմութեան տեղում է, իսկ եթէ հիւսիս՝ Աստծու ատելութեան, ցրտի ու խաւարի տեղում է»: Այսինքն՝ հարաւը դրախտն է, իսկ հիւսիսը՝ դժոխքը, եւ մի ուրիշ՝ երրորդ տեղ (քաւարան) չկայ: Եւ այսպէս, Հայ Եկեղեցու դիրքորոշումը այս հարցի վերաբերեալ հետեւեալն է. Ոչ մի քաւարանական կրակ չի կարող մեղաւորին քաւել մեղքերից, որովհետեւ մեռնելուց յետոյ այլեւս չկայ ապաշխարութեան տեղ, այլ միակ ապաշխարութեան տեղը այս կեանքն է եւ միակ քաւարանը՝ եկեղեցին: Մեր բոլոր մեղքերի համար Քրիստոս յանձն առաւ իր գերահրաշ պատարագով քաւել եւ ճշմարիտ զղջացողը անպատճառ թողութիւն կստանայ այս աշխարհում՝ Քրիստոսի շնորհքով: ՊԱՏԿԵՐԱՊԱՇՏՈՒԹԻՒՆ Հարց.- Ի՞նչ է պատկերապաշտութիւնը: Պատասխան.- Պատկերապաշտութիւնը պատկերներին պաշտամունք մատուցելն է, երկրպագելը: Պատկերապաշտութիւնը յոյն Եկեղեցու առանձնայատկութիւնն է: Դրան հակառակ, բոլոր նրանք, ովքեր դէմ են աստուածապաշտութեան ժամանակ պատկերների գործածութեանը, կոչուեցին պատկերամարտներ: Յոյն Եկեղեցու պատմութիւնը լեցուն է այդ ուղղութիւնների անզիջում պայքարով: Բիւզանդական շատ կայսրեր (Լեւոն Իսրաւրեցի, Կոստանդին Կոփրոնիմոս, Լեւոն Դ, Լեւոն Ե Հայկազն եւ այլն), լինելով համոզուած պատկերամարտներ, փորձեցին վերացնել պատկերների գործածութիւնը: Ընդդիմադիր կողմն էլ իր հերթին պայքարում էր նրանց դէմ: Երկուստէք հիմնաւորում էին իրենց գաղափարները, տարբեր փաստարկներ բերելեվ թէ՛ Ս Գրքից, թէ՛ Աւանդութիւնից: 754 թ- ին Բիւզանդական պատկերամարտ կայսրերը մի ժողով գումարեցին Պոլիսում, ուր 338 հոգեւորականների մասնակցութեամբ դատապարտուեց պատկերապաշտութիւնը եւ կայսրութեան տարածքում սկսեցին հալածել պատկերապաշտներին: Որոշ ժամանակ անց յաղթանակեցին պատկերապաշտները եւ Նիկիայում գումարեցին եօթներորդ Տիեզերական ժողովը (787 թ): Ժողովն անօրինական համարեց նածորդ ժողովը՝ իր որոշումներով հանդերձ: Չնայած, որ յետագայում պատկերամարտները գլուխ բարձրացրին եւ ընդդիմացան, Տիեզերական Է ժաղովը ընդունուեց որպէս վերջնական, եւ պատկերամարտութիւնը պարտուեց: Յետագայ ժողովները հաստատեցին Է Տիեզերական ժողովի որոշումները եւ պատկերապաշտութեան ուղղափառութիւնը: Այսպիսով, աւելի քան հարիւր տարի տեւած այս պատերազմը աւարտուեց պատկերապաշտութեան վերջնական յաղթանակով, որն էլ մինչ հիմա գոյութիւն ունի Ուղղափառ եկեղեցիներում: Լատին եկեղեցին եւս ընդունեց պատկերապաշտութիւնը (Նիկիայում գումարուած Է Տիեզերական ժողովը եղաւ վերջինը, որի տիեզերականութիւնը ճանաչեցին միաժամանակ ե՛ւ Հռոմի եկեղեցին, ե՛ւ Ուղղափառ եկեղեցին): Այժմ մի քանի խօսք Հայ եկեղեցու դիրքորոշման մասին: Հայոց եկեղեցիները ունեն խաչաձեւ կառուցուածք, ուր չորս սիւների վրայ ամրացւում է վեղարաձեւ գմբէթը՝ համաձայն Լուսաւորչի տեսիլքի: Եկեղեցու բեմը միշտ նայում է դէպի արեւելք, որպէս օրինակ արեգակի՝ լոյսի, իսկ մուտքը՝ արեւմուտք, խորհրդանշելով հեթանոսութիւնից դէպի աստուածային լոյսի գալը: Հայ եկեղեցին իր ամենօրեայ կարիքների համար օգտագործում է զանազան եկեղեցական սպասքներ, աստուածապաշտական տարբեր իրեր: Բոլոր այդ պարագաները՝ խաչերը, պատկերները եւ այլն, օրհնում են եւ օծում՝ յետագայ օգտագործման համար: Պատկերները եկեղեցում ընտրւում եւ ընդունւում են յատուկ սկզբունքով: Մերժւում են կուռքերին յիշեցնող հեթանոսական պատկերները: Հայ եկեղեցին սովորեցնում է երկրպագել միայն Աստծուն: Սրբերի պատկերները յարգելի են մեզ, որովհետեւ պատմում են նրանց աստուածահաճոյ վարքը, գործերը, որոնք Աստուած կատարել է նրանց միջոցով: Առհասարակ, ինչ պատկեր որ օրհնւում է, միշտ շեշտւում է աղօթքի մէջ, որ Աստուած այդ պատկերը դարձնի «պատճառ երկրպագութեան համագոյ Երրերդութեան»: Հայ եկեղեցում, ի տարբերութիւն պատկերապաշտութեան՝ գոյութիւն ունի պատկերայարգութիւն, որը յորդորում է հաւատացեալներին ձգտել աստուածահաճոյ կեանքի: Պատկերների յարգութիւնը երկրպագութիւն չէ: Պատկերապաշտութիւնը նշանակալից տեղ չի գրաւել Հայ եկեղեցու կեանքում: Հայ մատենագրութեան մէջ քիչ են այն երկերը, որոնք նուիրուած են պատկերապաշտութեանը: Առաւել յայտնի աշխատութիւնն է Վրթանէս Քերթողի «Պատկերամարտների մասին» երկը (7-րդ դար): Իր վարդապետական դիրքորոշումը այդ խնդրի վերաբերեալ, Հայ եկեղեցին ճշտել էր դեռ իր սկզբնաւորման ժամանակ եւ ամենեւին էլ նպատակայարմար չի գտել խառնուել երկու մեծ կայսրութիւններում (Բիւզանդիա, Հռոմ) ծաւալուող դաւանական վէճերին, որոնք իրենց դիրքորոշումը ճշտեցին միայն 8-9-րդ դարերում: Այդպիսի վէճերից օգուտ չկար՝ վնասից բացի: Դեռեւս առաջին դարում հայոց մէջ յայտնի էին Ս Դաստառակի եւ Աստուածամօր պատկերի պատմութիւնները: Ս Դաստառակը (դաստառակ՝ նշանակում է թաշկինակ, երեսի սրբիչ) կամ Յիսուսի անձեռագործ պատկերը, ըստ աւանդութեան Հայաստան է բերել Աբգարի դեսպաններից մէկը՝ Անանը: Նրանք գնացել էին Յիսուսի մօտ՝ Աբգար թագաւորի նամակը յանձնելու: Այնտեղ Անանը փորձում է նկարել Քրիստոսին, բայց չի կարողանում: Յիսուսն էլ վերցնում է մի դաստառակ եւ դնում իր երեսին, որից յետոյ իր պատկերը նկարւում է դաստառակի վրայ: Այդ դաստառակը նա յայնձնում է Անանին, որն էլ բերւում եւ պահւում է Եդեսիայում: Միւս աւանդութիւնը կապուած է Աստուածամօր պատկերի հետ: Երբ մահանում է Տիրամայրը, Բարդուղիմէոսը առաքեալների հետ չի լինում, եւ երբ վերադառնում է, նրան նուիրում են Ս Կոյսի պատկերը՝ նկարուած փայտի վրայ: Նա էլ, գալով Հայաստան, իր հետ բերում է այդ պատկերը, որն ըստ աւանդութեան, պահւում է Անձեւացեաց գաւառում: Այստեղից է գալիս պատկերայարգութիւնը հայոց մէջ: Հարց.- Բայց մի՞թէ եկեղեցում պատկեր դնելը ճիշտ է: Պատասխան.- Ինչպէս տեսանք, Հայ եկեղեցու դիրքորոշումը պատկերների հարցում ուղղուած է ոչ թէ անշունչ պատկերին, այլ պատկերի միջոցով մարդկանց համագոյ Ս Երրերդութեան երկրպագութեանն ուղղելու: Այդպէս էլ գրուած է Մաշտոցում՝ պատկերի օծման եւ օրհնութեան կարգում «Սուրբ Տէր, սրբեք՛ զկենդանագիր պատկերս զայս սրբոց քոց վկայից՝ ի պատիւ եւ յերկրպագութիւն ամենասուրբ Երրորդութեանդ»: Հարց.- Իսկ ինչո՞ւ են օծում պատկերները: Պատասխան.- Հայոց մէջ օծում են ոչ միայն պատկերները, այլ նաեւ եկեղեցու շէնքը: Նոր կառուցուած եկեղեցին առանց օծուելու միայն շինութիւն է ու ոչ թէ՝ եկեղեցի: Այդպիսի շէնքում չի կարելի կատարել եկեղեցու խորհուրդներից եւ ոչ մէկը: Ինչպէս գիտենք, մկրտուելուց յետոյ քահանան դրոշմում է մկրտուածին Ս Միւռոնով: Կնքուելուց յետոյ մկրտուածը դառնում է կենդանի տաճար Աստծու համար (Ա Կորնթ Գ, 16): Եկեղեցու շէնքն էլ օծուելուց յետոյ է դառնում եկեղեցի, ուր կարելի է կատարել Ս Պատարագը եւ Խորհուրդները: Հարց- Ինչո՞վ են հիմնաւորել օծման այդ կարգը: Պատասխան.- Յակոբ նահապետի յայտնի պատմութեան մէջ (Ծննդոց ԻԸ, 10 - 18), նա օծում է եւ Բեթէլ (թարգմանւում է՝ Աստծու տուն) անուանում այն քարը, որի վրայ դրել էր գլուխը: Այդ պատմութեան մէջ հայրերը տեսել են ապագայ եկեղեցու խորհրդանիշը: Ուրեմն, ամէն մի սպասք, պարագայ, որ մտնում է եկեղեցի՝ օգտագործման համար, պէտք է օծուի եւ օրհնուի, որպէսզի առանձնացուի միւս առարկաներից: Այս «առանձնացումն» էլ յաճախ կարելի է տեսնել եկեղեցիներում, երբ հաւատացեալները համբուրում են պատկերները: Իհարկէ, դա ոչ թէ երկրպագութիւն է այլ՝ յարգանքի համբոյր, եւ ոչ թէ անշունչ առարկային, այլ նրա վրայ պատկերուած նախակերպարին: (շարունակելի)
  2. Ի՛նչ զեղչ-մեղչ: Ի՞նչ 50%: Իհարկե ծանոթներին՝ անվճար
  3. Uremn bakhts chberets Tekuz to asa inch radio e, 10 Gb haykakan erazhshtutyun kompis megh ltsrats el inch em boghoqum. Ay shutov haykakan mp3-neri khanut-sayt em batselu: tsatsr voraki dzaynagrutyunner@ linelu en anvchar, bardzr vorakinner@ - $0,5 - 2.
  4. Es ur taran Hla mi hat et bereq A de tsitsaghum eq eli... :lol: Menak yes em arants naushnik dodi gagoyi pes nstats. Vochinch, vagh@ kmianam-klsem
  5. Если тваой компьютер видит армянские буквы и ты сможешь разобьрать транслит с немецкого, то посмотри тут: http://www.geonames.de/couam.html
  6. Если это в самом деле удинская церковь и надписи тоже удинские, то пусть делают что хотят. Их право. Вот кстати про эту церковь статья: http://raa.am/Nizh/NIZH_E_1.htm
  7. Не Карюн а Корьюн - Сын Льва, Львёнок. А Гоар - Драгоценный Камень.
  8. Ты скажи что мы в суд подавать не будем. Что мы, варвары какие. Мы лучше поймаем в подъезде и "чик" ножичком. Чисто по-турецки И всего делов.
  9. Խնդրում եմ ոչ մի բան չգրել մինչև հոդվածը մինչև վերծ չարտատպեմ
  10. Ուզում եմ կրկին վերադառնամ մեր եկեղեցու ևուրիշ քրիստոնեական եկեղեցիների միջևեղած տարբերությունների հարձին: Ահա մի մանրամասն հարձ-ու-պատասխան այս թեմայով, որտեղ բացատրվում են և հիմնավորվում են հիմնական տարբերությունները և մեր եկեղեցու դիրքորոշումը այդ տարբերությունների վերաբերյալ: Այս հարյ-ու-պատասխանը ես վերձրել եմ www.chrstianity.am կայքից, որն այլևս չի գործում: ՏԱՐԲԵՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՀԱՅ ԱՌԱՔԵԼԱԿԱՆ ԵԿԵՂԵՑՈՒ ԵՎ ՈՒՐԻՇ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐԻ ՄԻՋԵՎ Մաս 1 Հարց.- Ի՞նչ հիմնական տարբերութիւններ կան Հայ Առաքելական Եկեղեցու եւ միւս Եկեղեցիների միջեւ Պատասխան.- Այս հարցը քննելուց առաջ օգտակար կլինի ծանօթանալ որոշ պատմական տեղեկութիւնների հետ. Ա Հայ Եկեղեցին Առաքելական, Քրիստոսի Ընդհանրական Եկեղեցու մի հարազատ ճիւղն է։ Քրիստոնեայ բոլոր եկեղեցիները մինչեւ Քաղկեդոնի ժողովը (451 թ) մէկ էին։ Բոլոր եկեղեցիները միեւնոյն դաւանանքն ու վարդապետութիւնները ունէին եւ միեւնոյն եկեղեցու տարբեր մասեր էին։ Ամէն մէկը կարող էր գնալ ուրիշ ազգերի եկեղեցի եւ հաղորդութիւն ընդունել, քանի որ միեւնոյն դաւանանքն ունէին, եւ տարբերութիւնն այն էր, որ տարբեր լեզուներով էին խօսում։ 451 թ-ից յետոյ եկեղեցիները բաժանուեցին։ Հայերը չընդունեցին նրա որոշումները, որ Յիսուսի համար երկու բնութիւն եւ երկու կամք էր դաւանում։ Մինչ առաջին երեք Տիեզերական ժողովներում ընդունուած բանաձեւն էր՝ Մի բնութիւն՝ Բանին մարմնացելոյ։ Այս երեք ժողովներն են որոշել դաւանութեան հիմնական կէտերը՝ Ս Երրորդութեան, մարդեղութեան մասին, փրկչական խորհուրդները եւ Հաւատամքը։ Բ Քրիստոնէական Եկեղեցին այսօր ներկայացնում է Հին եւ Նոր Եկեղեցիները։ Հին Եկեղեցիները բաժանւում են երկու մասի՝ Արեւմտեան Եկեղեցիներ եւ Արեւելեան Եկեղեցիներ։ Արեւմտեան Եկեղեցին հռոմէական Կաթոլիկ Եկեղեցին է։ Արեւելեան Եկեղեցին իր հերթին դարձեալ բաժանւում է երկու մասի՝ Արեւելեան Օրթողոքս (Ուղղափառ) քաղկեդոնական Եկեղեցիներ եւ Արեւելեան Ուղղափառ ոչ քաղկեդոնիկ Եկեղեցիներ։ Առաջին խմբի մէջ մտնում են յոյն, ռուս, վրաց եւ այլ Եկեղեցիներ, իսկ երկրորդի մէջ՝ հայ, ասորական, դպտական, եթովպիական եւ այլ եկեղեցիներ։ Քաղկեդոնի միութիւնը երկար չտեւեց։ ԺԱ դարում Պապը Հանգանակի Սուրբ Հոգուն վերաբերող մասում աւելացրեց յՈրդւոյ բառը (Բխումն ի Հօրէ եւ յՈրդւոյ)։ Այդ ողբերգական բառն էլ դարձաւ վէճերի ու բաժանման պատճառը։ Այս բաժանումից յետոյ արեւելեան յոյն եկեղեցին իրեն անուանեց Յոյն Օրթողոքս (Ուղղափառ) Եկեղեցի, իսկ արեւմտեան կամ լատին Եկեղեցին՝ կաթոլիկ (ընդհանրական) Եկեղեցի։ ԺԶ դարում Հռոմի Եկեղեցում ծաւալուեց բարենորոգչական շարժում (Լիւթեր, Կալուին եւ այլն), որի հետեւանքն եղաւ ընդհանուր Բողոքական Եկեղեցու առաջացումը՝ իր բազմաթիւ ու բազմազան ճիւղաւորումներով։ Գ Հռոմի Եկեղեցու գյուխը համարւում է Հռոմի Պապը, որի խօսքը համարւում է անսխալական՝ դաւաբանական եւ այլ հարցերում։ Պապը ընտրւում է կարդինալների կողմից՝ կարդինալների միջից։ Յոյն Ուղղափառ Եկեղեցու պատմական Աթոռը համարւում է Կ Պոլսի Պատրիարքութիւնը, որի գահակալը կոչւումէ Տիեզերական Պատրիարք։ Հայ Եկեղեցու գլուխն է Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը։ Հայ Եկեղեցին Կաթողիկոսին անսխալական չի հռչակում, այլ անսխալականութիւնը դիտում է Եկեղեցու ամբողջութիւնը ներկայացնող Տիեզերական ժողովի մէջ։ Կաթողիկոսը ընտրւում է եպիսկոպոսների միջից, ձեռնադրւում է եւ օծւում։ Կաթողիկոսի ձեռնադրութեան եւ օծման կարգը բնորոշ է միայն Հայ Եկեղեցուն, մինչ միւս Եկեղեցիներում Եկեղեցու գլուխը միայն ընտրւում է, ձեռնադրութիւն եւ օծում չեն կատարում։ Հայերի մէջ կան նաեւ կաթոլիկ դաւանանք ունեցող հայեր (Հայաստանում բնակւող հայ կաթոլիկներին ժողովուրդը յանախ կոչում է ֆրանկ անունով)։ Կաթոլիկ հայ Եկեղեցու գլուխն է ընտրովի Պատրիարքը։ Արեւելեան Եկեղեցում քահանաները պէտք է ամուսնացած լինեն։ Հռոմի Եկեղեցում քահանաները չեն անուսնանում, կուսակրօն են։ Դ բողոքական Եկեղեցին չունի նուիրապետական կարգ, հետեւաբար չկայ նաեւ Բողոքական Եկեղեցու գլուխ հասկացութիւն։ Բողոքական եւ Կաթոլիկ Եկեղեցիների միջին դիրքում է Անգլիական Եկեղեցին, որն առաջացել է ԺԶ դարում՝ բողոքական շարժման հետեւանքով։ Ի տարբերութիւն միւս բողոքական եկեղեցիների, Անգլիական Եկեղեցին ունի նուիրապետական կարգ եւ ընդունում է Հին Եկեղեցիների կողմից ընդունուած որոշ դաւաբանական սկզբունքներ (Նիկիայի հաւատամքը, եօթը խորհուրդները եւ այլն)։ Ե Յոյն Ուղղափառ (կամ պատմական Բիւզանդական) Եկեղեցին ընդունում է միայն առաջին եօթը Տիեզերական Ժողովները, Հայ Եկեղեցին՝ միայն առաջին երեքը (Նիկիայի՝ 325 թ, Կոնստանդնուպոլսի՝ 382 թ եւ Եփեսոսի՝ 431 թ)։ Միւս ժողովներին (Քաղկեդոն՝ 451 թ, Կոնստանդնուպոլսի Բ՝ 553 թ, Կոնստանդնուպոլսի Գ՝ 681 թ, եւ Նիկիայի Բ՝ 767 թ) Հայ Եկեղեցին տիեզերականութեան ուժ եւ հեղինականութիւն չի տալիս։ Զ Հայ Եկեղեցին ընդունում եւ հետեւում է հետեւեալ կանոնին՝ «Միութիւն ի կարեւորս, ազատութիւն յերկբայականս եւ սէր յամենայնի» որ թարգմանւում է՝ «միութիւն կարեւոր հարցերում երկրորդականներում՝ ազատութիւն, իսկ ամէն ինչում՝ սէր»։ Է Քրիստոսի բոլոր ճշմարիտ եւ ուղղափառ եկեղեցիները իրենց անդամներին ցոյց են տալիս ճշմարտութեան ճամփան եւ ամէնքն էլ Յիսուսի Աւետարանի վրայ են հիմնուած։ Այս է ամէն բանում՝ սէր սկզբունքը։ Իսկ ինչ վերաբերում է այն նորահնար կոչերին, թէ՝ մեր եկեղեցուց դուրս չիք փրկութիւն, մերժելի են ու անընդունելի, որ եկեղեցու կողմից էլ որ հռչակուած լինի։ Այսինքն՝ այստեղ բացակայում է ամէն բանում՝ սէր սկզբունքը, եւ հետեւաբար քրիստոնէական չեն։ Ը Հայ Եկեղեցին հիմնել են Թադէոս եւ Բարդուղիմէոս առաքեալները եւ ըստ այդմ նրա անունն է «Հայաստանեայց Առաքելական Եկեղեցի»: Միայն ռուսներն են Հայաստանեայց Եկեղեցուն կոչում «Հայ Գրիգորեան Եկեղեցի» անունով, նշելով Ս Գրիգոր Լուսաւորչին, այսինքն՝ Հայ Եկեղեցու ծագումը դնելով 301 թ-ին, մինչդեռ Հայ Եկեղեցին Առաքելադիր է, իսկ Ս Լուսաւորչի օրօք մենք ամբողջ ազգով պետականօրէն ընդունեցինք քրիստոնէութիւնը եւ այդ ժամանակ էլ ծնուեցինք Ս Աւետարանի խօսքով, իսկ Եկեղեցին Հայաստանում սկիզբ էր առել դեռեւս առաքելական շրջանից: Յիշենք Աբգարի, Սանատրուկի, Սանդուխտ կոյսի եւ այլոց պատմութիւնները: Հայ Եկեղեցին սրբացնելով այդ աւանդութիւնները, ընդունում է նրանց ճշմարտացիութիւնը: Ուղղափառները չեն ընդունում մեր եկեղեցու առաքելական ծագումը եւ մինչ հիմա ջանում են ապացուցել վերոյիշեալ անձերի ոչ պատմական լինելը աւելացնենք, որ այդ բանակի մէջ իրենց ուրոյն տեղն ունեն նաեւ հայ պատմաբանները, հայ կաթոլիկ հայրերից ոմանք եւ այլն: Չգիտես ինչու, ճշմարիտ է համարւում Հռոմի Եկեղեցու առաքելադիր լինելու աւանդութիւնը, մինչ Հայ Եկեղեցու համար այն համարւում է ոչ ճշմարիտ, չնայած որ պատմագրական տեղեկութիւնների շատութեամբ ու ստուգութեամբ Հայ Եկեղեցին չի զիջում Հռոմի Եկեղեցուն: Թ Հայ Եկեղեցին լինելով Ընդհանուր Քրիստոնէական Եկեղեցու մէկ անդամը, իր տօնացոյցի մէջ ընդգրկում է նաեւ ազգութեամբ ոչ հայ սրբերի: Տօնացոյցի մէջ ընդգրկուած են հիմնականում ԱԺԵ դարերի սրբերը, որոնց վարքը արձանագրուած է «Յասմաւուրքում»: Հայ եկեղեցու հայազգի տօնելի սուրբերն են՝ Սանդուխտ կոյս, Ոսկեանք, Սուքիասեանք, Հռիփսիմեաց կոյսեր, Ս Գրիգոր Լուսաւորիչ, Տրդատ թագաւոր, Արիստակէս եւ Վրթանէս, Ներսէս Մեծ, Սահակ ու Մեսրոպ եւ նրանց թարգմանիչ աշակերտները, Վարդանանք, Վահան Գողթնացի, Յովհաննէս Օձնեցի, Գրիգոր Նարեկացի, Ներսէս Շնորհալի, Յովհաննէս Որոտնեցի, Գրիգոր Տաթեւացի եւ Մովսէս Տաթեւացի: Օտար եկեղեցիներում հայազգի սուրբերից նշում են Ս Գրիգոր Լուսաւորիչի յիշատակը: Բացի սուրբերից հայոց մէջ եղել են նաեւ բազմաթիւ վկաներ (նրանք, ովքեր նահատակուել են Յիսուսի անուան համար՝ վկայելով իրենց հաւատարմութիւնը Աւետարանին եւ Քրիստոսին): Բազմաթիւ աղբիւրներից եւ ձեռագրերից Մանանդեանն ու Աճառեանը հաւաքել են ԺԲ-ԺԶ դարերի շուրջ 150 վկաների մասին տեղեկութիւններ: Առաւել յայտնի վկաներից են Զաքարիա կաթողիկոս Աղթամարցին եւ մեծն Սայեաթ - Նովան: Ինչ խօսք, որ հիմա, այդ ցանկը կարելի է աւելացնել վերջին՝ կարմիր ժամանակների բազմաթիւ նորանոր անուններով: Ժ Նոր Եկեղեցու ճիւղերից շատերի մօտ այնպիսի յաւակնութիւն կայ, թէ իրենց աղօթքի պաշտամունքի ձեւերը համաձայն են առաքելական դարի պարզութեանը: Սա ոչ թէ յաւակնութիւն է, այլ՝ ինքնախաբէութիւն: Նոր Եկեղեցու եւ ոչ մի ճիւղ իր պաշտամունքային ձեւով նման չէ առաքելական դարի քրիստոնեաների պաշտամունքի ձեւերին: Քրիստոնէական կրօնը Աստուծոյ բացառիկ յայտնութիւնն ու միջամտութիւնն է պատմութեան եւ մարդկային կեանքի մէջ: Քրիստոնէական սկզբնական շրջանում ամէն ազգ իրեն յատուկ ձեւով եւ ոգով կազմեց ու դասաւորեց իր ծէսը: Հայ Եկեղեցու ծէսը Ընդհանուր Եկեղեցու ծէսերի մէջ ինքնայատուկ է եւ շեշտուած է իր ազգային նկարագրով ու արտայայտութեամբ: Հայ Եկեղեցու ծէսը ծնունդ առաւ եւ կազմաւորւեց գրերի գիւտից յետոյ եւ ապա Աստուածաշնչի թարգմանութեամբ: Այստեղից սկսած Հայ Եկեղեցին թէ՛ իր վարդապետական ըմբռնումով եւ թէ՛ իր իւրայատուկ ծեսով, ազգային որոյն դրոշմ ստացաւ եւ ազգայնացավ: Բաւականին շատ են ոչ էական, երկրորդական տարբերութիւնները թուարկած բոլոր եկեղեցիների միջեւ, որոնք հիմնականում ծիսական բնոյթ են կրում: Այսպէս՝ - Հայերը եւ կաթոլիկները նոյն ձեւով են խաչակնքւում՝ ձախից աջ, իսկ ուղղաթառները՝ աջից ձախ: - Ասորիները մէկ մատով են խաչակնքում, իսկ միւս ազգերը՝ երեք մատը սեղմած: - Բողոքական յարանուանութիւնները չեն խաչակնքում ընդհանրապէս եւ այլն: ԺԱ Այժմ մի քանի խօսք այն տարբերութիւնների մասին, որոնք միշտ հարցեր եւ վէճեր են առաջացնում տարբեր եկեղեցիների պատկանող հաւատացեալների միջեւ: Ինչպէս նշեցինք, Հայ Եկեղեցու եւ կաթոլիկ ու ուղղափառ Եկեղեցիների միջեւ հիմնական անջրպետը Քաղկեդոնն է, որոշումներով ու դրանցից բխող հետեւութիւններով: Մնացած դաւանաբանական խնդիրներից կարելի է առանձնացնել՝ - Քաւարանի հարցը, - Պատկերների հարցը, - Աստուածամօր անարատ յղութեան հարցը, - Ս Հօգու բխման հարցը։ Բողոքական եկեղեցու հետ ունեցած խնդիրներից կարելի է առանձնացնել՝ - Սուրբերի բարեխօսութեան հարցը, - Ննջեցեալների համար հոգեհանգիստ կատարելու հարցը, - Յիսուսի եղբայրների հարցը, - Մանկամկրտութեան հարցը, - Մատաղի հարցը, - Վերստին Ծնունդի եւ Ս Հոգու պարգեւների առնչութիւնը: ՔԱՎԱՐԱՆԻ ՀԱՐՁԸ Հարց.- Ի՞նչ է քաւարանը: Պատասխան.- Համաձայն կաթոլիկների քաւարանը մի մասնաւոր տեղ է, ուր մահուանից յետոյ հոգիները գնում են սրբուելու, որտեղ էլ մեղքերից ազատուելով միանում են փրկուած հոգիներին: Հայ Եկեղեցին չի ընդունում նման գաղափարը եւ մերժում է այն: Հայաստանեայց Եկեղեցին ընդունում է, որ աստ շնորհքն է, անդ՝ փառքն, աստ մեղքն է, անդ՝ պատիժ: Հոգին այնտեղ չի կարող ապաշխարել եւ քաւել մեղքերը, քանի որ ապաշխարութեան ժամանակը այս կեանքն է, ինչպէս որ ասում է Պօղոս առաքեալը Հիմա է ընդունելու ժամանակը եւ հիմա է փրկութեան օրը (Բ Կորնթ, Զ, 2, Եսայի ԽԹ, : Մի դիտողութիւն այդ համարի ժամանակ բառի մասին հին յունարէնում (Նոր Կտակարանի լեզուն) կայ երկու բառ ժամանակ իմաստով՝ քրոնոս եւ կայրոս: Առաջինը նշանակում է ժամանակի ֆիզիկական ընթացքը: Երկրորդը՝ ժամանակի էութիւնը, իմաստը, բովանդակութիւնը: Այսպէս՝ օրացոյցը կամ ժամացոյցը ցոյց են տալիս քրոնոսը: Բայց Քրիստոսի աշխարհում սկսուեց մի նոր ժամանակ (կայրոս ու ոչ թէ՝ քրոնոս)՝ նոր բովանդակութեամբ եւ իմաստով: Պօղոսն օգտագործել է այս համարում ժաանակ բառի համար յունարէն կայրոս բառը: Հետեւաբար, ընդունելու եւ փրկուելու ժամանակը հիմա է՝ Քրիստոսից յետոյ եւ Քրիստոսով աշխարհ բերած ժամանակում: Այդ ժամանակը միայն ֆիզիկական ժամանակ չէ, որը գալիս է ու գնում, այլ էութեամբ իւրայատուկ ժամանակ է, երբ մարդ կարող է իր կեանքն իմաստաւորել, հասկանալ Աստուածային արարչութեան իմաստն ու Քրիստոսի փրկարար խորհուրդը: Ամէն մարդու համար իր կեանքը ընդգրկուած է այդ ժամանակի մէջ եւ այդ ժամանակը աւարտւում է մարդու համար այս կեանքից հեռանալուց յետոյ: Այդ ժամանակի իւրայատուկ լինելն իսկ բացառում է քաւարանի գոյութիւնը:
  11. В смысле? Нужны армянские названия в русской или английской транскрипции? Они как правило звучат по-русски и по-английски точно так же. Или нужны просто названия разных населёных пунктов на русском? Вот к примеру хорошая карта с названиями марзов и крупных городов на английском: http://forum.hayastan.com/index.php?act=mo...&cmd=si&img=819 А так, будете в Ереване, можете купить большую подробную карту в книжном магазине, например, в "Ноян Тапан"-е на Площади Республики, или на Вернисаже. Успехов! Если будут какие-нибудь вопросы, пишите!
  12. Даю установку. Координаты цели: широта 40o 23', долгота 49o 51'. Цель обнаружена. ПУСК. p. s. координаты г. Бакы
  13. Владимир, Армянская апостольская Церковь - Церковь веры армянского народа. И с кем и какие там разлиия есть, а их кстати порядочно, как догматические, так и обрядовые, то не нам их устранять. Эта вера, которая нетронутой дошла до нас сквозь 1700 лет. Это вера, переданная нам Апостолами. Вера наших предков. Истиная вера. И что и как там верует ещё, мне как крещённому в ААЦ по барабану. Так как истина бывает только одна, то всё остальное - различной степени заблуждения. Если человек поддерживает догмы, трактовки ААЦ, соблюдает её обряды, то уже, априорно, он не может принадлежать к другим церквям, так как эти самые догмы, нормы, объяснения и обряды в них отличны от его собственных. Пусть даже ненамного. А сближаться с заблуждением (естественно, это на мой взгляд заблуждение, на взгляд "заблуждающегося" - совсем даже наоборот) есть также заблуждение, поэтому, если там католики или грекоправославные захотят перейти в лоно ААЦ, я буду только рад. Если не захотя - грустить не буду. Они сами по себе, мы сами по себе. Мы уважаем их позицию, они уважают нашу. Но наши позиции противоположны помногим ключевым вопросам. И искать какие-то подходы для сатанинского экуменизма я считаю недопустимым для нас и нашей Церкви. Так как сие есть вероотступничество, которое станет началом конца армянского народа.
  14. Но нам от этого не приятней
  15. Думаю, это не турки делали. Это российский сайт. Набрали в поисковике "Арарат", нашли фотки и выставили туда без разбора.
  16. Нет,это просто политика, и первое и второе заявления. Рассчитано на аборигенов, двух стран, которые такие вещи любят. http://forum.hayastan.com/index.php?showtopic=13545
  17. Из России ежегодно десятки тысяч детей усыновляются и безвозвратно уезжают на Запад, к новым родителям. С одной стороны это хорошо то дети в семьях будут. Но с другой, для России это не есть хорошо, да и за судьбой этих детей никто не может следить. У нас в стране, после Второй Мировой войны ни одного приюта не было! В всей Армении! Столько детей-сирот было усыновлено! Дети должны отдаваться в те семьи, где готовы их воспитывать, заботиться и любить. В самой стране а не за рубежом.
  18. Очень красивое и старое армянское имя
  19. Я тоже сначала всё принимаю в штыки. А потом задумываюсь. А вдруг что-то в самом деле не то, не так и причина кроется во мне? В общем, здоровая разумная критика всегда полезна. А вот критику просто из принципа не люблю.
  20. Уже сейчас у нас там сборная России тренируется
  21. Ну до прогнившего ещё далеко... Как и до капиталиста
×
×
  • Create New...